Hidayet Güne�inin do�mas�na az bir zaman kalm��t�. Kâ­be’ye her taraftan insanlar ak�n ak�n gelip hac mevsiminde ziyaret ediyorlard�.

Kâbe’nin bu kadar çok ziyaretçi toplamas�n� birtak�m kimseler hazmedemi­yor ve rahats�zl�k duyuyorlard�. Bunlardan biri de, Habe� Melikinin Yemen Vâlisi Ebrehe E�­rem idi.

Ebrehe, Kâbe’ye olan insan ak�n�n� önlemek için, Bizans �mparatorunun da yard�m�yla önce San’a �ehrinde Kulleys ad�nda bir kilise yapt�rd�. �çini büyük masraflar sonucu alt�n ve gümü�le süsledi, d���n� çe�itli yerlerden getirtti�i son derece k�ymetli ta�larla donatt�. Öyle ki o anda yapt�rd��� kilisenin bir benzeri ba�ka bir yerde yoktu!

Bu süs ve tezyinat ile Ebrehe, güya halk� buraya cel­be­de­cek­ti. Dolay�s�yla Kâbe’ye kar�� gösterilen muazzam teveccühü akl�nca k�rm�� olacakt�!

Ebrehe, kilisenin in�as� bittikten sonra, Habe� Hüküm­da­r�na, takdirini ka­zan­mak niyetiyle de �u mektubu yazd�:

“Hükümdar�m! Senin için öyle bir mâbed yapt�rd�m ki �imdiye kadar ne bir Arap, ne de bir Acem, onun gibisini yapm�� de�ildir! Araplar�n hacc�n� buraya çevirmedikçe de asla durmayaca��m!”[1]

Fakat Ebrehe’nin bütün bu masraf ve gayretleri bo�a ç�kt�. Yapt�rd��� kilise­nin müstesna tezyinat�n� ve muhte�em yap�s�n� görmek için birçok kimse et­raftan geldi. Ama sadece süsünü püsünü görmek için... Kâbe’ye olan ak�n, yine eskisi gibi, eksilmek �öyle dursun, artarak devam ediyordu!

Kulleys’in Kirletilmesi ve Ebrehe’nin Karar�

Ebrehe’nin, Kâbe’ye olan teveccühü k�rmak niyetiyle muh­te�em bir kilise yapt�rd���, Araplarca da duyulmu�tu. Bu arada, Kinâne kabilesinden Nevfel ad�nda biri, bu kiliseyi kirletmeyi akl�na koydu. Bir gece yar�s� giderek Kul­leys’in içini d���n� pisli�iyle kirletti; sonra da kaç�p memleketine döndü.

Bu hadise, insanlar�n Kâbe’ye teveccühünün devam etmesinden fazlas�yla öfkelenmi� bulunan Ebrehe’yi bütün bütün çileden ç�kard�. Hadiseyi Araplar­dan birini yapt���n� da ö�renince, “Araplar, bunu, Kâbe’lerinden yüz çevirtti­�im için yap�yorlar. Ben de onlar�n Kâbe’sinde ta� üstünde ta� b�rakmayaca­��m!” diye yemin etti;[2]sonra da, Kâbe’yi y�kmak gayesiyle Mekke üzerine yü­rümeye haz�rland�. Habe� Necâ�îsinden “Mah­mud” ad�ndaki me�hur fili is­te­di. Necâ�î, o s�rada dünyada büyüklük ve kuvvetçe e�siz olan Mahmud isim­li fili, Eb­re­he’­ye göndererek onun arzusunu yerine getirdi.[3]

Ebrehe, ordusunu haz�rlad�, Mekke’ye do�ru yola ç�kt�.

Mahmud adl� fille, ordunun önünde, Mekke’ye do�ru iler­li­yor­du.

Bu arada, baz� Arap kabileleri, bu büyük orduya kar�� ç�kt�lar; fakat muvaf­fakiyet gösteremediler ve Ebrehe taraf�ndan ma�lup edildiler.

Ebrehe, ordusuyla Mekke’ye yak�n Mu�ammis denilen mev­kiye gelince, bir süvari birli�ini öncü olarak gönderdi.

Süvari birli�i, Mekke civar�na kadar sokularak Resûl-i Ekrem Efendimizin dedesi Ab­dül­mut­ta­lib’in iki yüz devesi de dâhil Ku­rey� ve Tihamelilerin sü­rü­lerini gasp etti.[4]

Bu s�rada, Ab­dül­mut­ta­lib, Ku­rey� kabilesinin reisi idi.

Ebrehe ve Ab­dül­mut­ta­lib

Ebrehe, bir elçiyle, Ku­rey�lilere �u haberi gönderdi:

“Ben sizinle harp etmek için de�il, �u mâbedi y�kmak için gel­dim! E�er ba­na kar�� koymazsan�z, kan�n�z� ak�tmaktan vazgeçerim. �ayet Ku­rey� kabile­sinin reisi benimle harp etmek istemiyorsa, yan�ma kadar gelsin!”[5]

Ku­rey� Reisi Ab­dül­mut­ta­lib’in, elçiye cevab� �u oldu:

“Allah ad�na yemin ederiz ki biz kendisiyle harp etmek is­te­mi­yo­ruz. Zaten, buna gücümüz de yetmez. Yaln�z, bu mâbed, Allah’�n evidir. Onu y�k�lmaktan ancak Allah koruyabilir. O kendi mukaddes beytini muhafaza etmezse, bizde Ebrehe’yi bu hareketinden vaz­geçirecek güç ve kuvvet yoktur.”[6]

Kar��l�kl� bu konu�madan sonra Ab­dül­mut­ta­lib, elçiyle birlikte Ebrehe’nin ya­n�na vard�.

Ab­dül­mut­ta­lib, heybetli bir görünü�e sahipti. Onu bu haliyle gören Ebrehe, içinden kendisine kar�� gayriihtiyarî bir hürmet hissi duydu. Ona, �erefli bir misafir muamelesinde bulunduktan sonra, arzusunun ne oldu�unu sordu.

Ab­dül­mut­ta­lib, iste�ini belirtti: “Askerlerin, iki yüz devemi alm��t�r. Ar­zum, develerimin iadesidir.”

Ebrehe, bundan pek ho�lanmad� ve alayl� bir tav�rla, “Seni görünce büyük bir adam zannetmi�tim; konu�maya ba�lay�nca, pek de öyle büyük olmad���n� anlad�m! Ben, senin ve atalar�n�n tap�na�� olan Kâbe’yi y�kmaya gelmi�ken, sen ondan söz etmiyorsun da ald���m iki yüz deveden bahsediyorsun!” diye ko­nu�tu.

Ab­dül­mut­ta­lib, Ebrehe’nin alayl� tavr�na ald�rmadan, “Ben, develerimin sa­hi­biyim. Kâbe’nin de bir sahibi ve koru­yucusu vard�r; elbette onu koruya­cakt�r!” diye kar��l�k verdi.

Bu sözler, Ebrehe’yi hiddete getirdi ve �öyle konu�tu:

“Onu bana kar�� kimse koruyamaz!”

Ab­dül­mut­ta­lib, yine sözün alt�nda kalmad� ve “Oras� beni ilgilen­dirmez. ��­te sen ve i�te o!”[7]dedi.

Kar��l�kl� bu konu�malardan sonra Ebrehe, Ab­dül­mut­ta­lib’­in gas­p edilen de­velerini geri verdi. Ab­dül­mut­ta­lib, ordugâh� terk ederek Mekke’ye geldi ve olup bitenleri Ku­rey�lilere anlatt�. Ayr�ca iki yüz deveyi de Allah için kurban etmek üzere i�aretleyerek serbest b�­rakt�.

Mekke Bo�alt�l�yor!

Ab­dül­mut­ta­lib, ayr�ca Ebrehe ordusunun �errinden ve zulmünden korun­mak için Mekke’yi bo�altmalar�n�, halka tavsiye etti. Kendisi de birkaç ki�iyle birlikte Kâbe’nin yan�na vard� ve kap�s�n�n halkas�na yap��arak, “Allah�m! Bir kul dahi evini bark�n� korur. Sen de Kendi evini koru! Ta ki yar�n onlar�n sa­lîb­leri ve kuvvetleri, Senin kuvvetine galebe çalmas�n.[8]diye dua etti.

Mekke bo�alt�ld�. Halk, da� ba�lar�na ve kuytu yerlere s���narak, Ebrehe ordu­sunun yapacaklar�n� beklemeye ko­yul­du.

Mekke mahzun, Kâbe mahzun, Ku­rey� mahzundu.

Ordu Harekete Haz�r; Fakat!

Ertesi günün sabah� idi.

Mekke üzerine yürüyüp Kâbe’yi yerle bir etmek için, Eb­rehe ordusunda ha­z�rl�k tamamd�. Ordu tek bir i�aret beklemekte idi.

Tarih: Milâdî 571, 17 Muharrem Pazar günü.

Ordu, hareket edece�i s�rada Ebrehe’ye k�lavuzluk görevini üzerine alm�� bulunan Nüfeyl b. Habib ad�ndaki adam, büyük fil Mahmud’un kula��na e�i­le­rek �unlar� f�s�ldad�:

“Çök Mahmud! Sa� sâlim geldi�in yere dön. Sen, Allah’�n mukaddes say­d��� beldedesin!”[9]

Bu sözleri söyledikten sonra da ko�arak bir da�a s���nd�.

Nüfeyl’in bu sözleri üzerine, o heybetli fil birdenbire çöküverdi.

Kald�rmak için her tedbire ba�vurdular, fakat bir türlü muvaffak olamad�­lar. Yönünü Yemen’e do�ru çevirdiklerinde ko­�uyor, �am’a do�ru çevirdikle­rinde yine ko�uyor, do�u taraf�na yönelttiklerinde ayn� �ekilde durmadan ko­�uyordu. Ancak yüzünü Mekke’ye do�ru çevirdiklerinde, adeta bacaklar�ndaki kuvvet birdenbire çekiliveriyor ve Mahmud çöküveriyordu.[10]

Bu heyecanl� anda, kimsenin Fil-i Mahmud’un bu hareketine ak�l erdireme­yip dü�ündü�ü s�rada, Cenab-� Hak, “Celâl” ismiyle tecelli etti ve Kur’an’da “Ebâbil” diye adland�r�lan ku�­lar�, deniz taraf�ndan, Ebrehe ordusunun üze­ri­ne sal�verdi.

K�r­lang�çlara benzeyen bu ku�lar�n her biri, biri a�z�nda, ikisi de ayakla­r�n­da olmak üze­re nohut veya mercimek tanesi büyüklü�ünde üçer ta� ta��­yordu. Bu ta�lar�n isabet etti�i her asker, ân�nda yerde debelenip ölüve­ri­yordu.[11]

Ta� ya�muruyla kar�� kar��ya kalan askerler, �a��r�p kal­d�lar. Bir anda ka­rargâh, y�k�lan, yere serilen insan ve hayvanlarla doldu. Kendilerine ta� isabet etmeyenler ise, kaç��maya ba�lad�lar. Ebrehe de o anda canlar�n� zor kurtaran­lar aras�nda idi. Fakat ald��� bir ta� yaras�yla sonradan o da, arzusuna muvaf­fak olamadan ölüp gitti.[12]

Bu arada, Kâbe üzerine yürümemenin bir mükâfat� olarak Mahmud ad�n­daki fil de sa� kurtuldu.

Cenab-� Hak, Ebrehe ordusuna Ebâbil ku�lar�n� musallat ettikten sonra, ay­r�ca arkas�ndan sel halinde ya�mur ya�d�rd�. Ya�mur seli, Ebrehe ordusunun ölülerini de silip süpürerek denize döktü.[13]

Yüce Rabbimiz, Kur’an-� Kerim’inde bu hadiseyi bize �öyle haber verir:

“(Ey Resûlüm! Kâbe’yi tahrip etmek isteyen) Ashab-� Fil’e (fillerle teçhiz edilmi� Ebrehe ordusuna) Rabbinin etti�ini gör­me­din mi? Onlar�n kötü niyet ve te�ebbüslerini bo�a ç�karmad� m�? Üzerlerine sürü sürü ku�lar sal�verdi, on­lara ‘siccil’­den [pi�mi� çamurdan] ta�lar at�yorlard�. Derken Rabbin, onlar� (kurtlar taraf�ndan kemirilip do�ranan) yenik ekin yapraklar� haline getirdi!”[14]

Bu hadise, Resûl-i Ekrem Efendimizin peygamberli�inin bir deliliydi.[15]Zira, dünyaya gözlerini açmaya pek az bir zaman kala meydana gelmi� ve do�um yeri, sevgili vatan� ve k�blesi olan Mekke ve Kâbe-i Muazzama, harika ve gaybî bir surette Ebrehe ordusunun tah­ribinden masun kalm��t�r.

Evet, Cenab-� Hakk’�n rahmet ve hikmeti, elbette Ha­bibinin yüzü suyu hür­metine bu muazzam mâbedi Ebrehe ordusuna çi�netmeye müsaade etmez­di ve etmedi de!

Yeryüzünü mânevî bir karanl�k kaplam��t�.

Mevcudat, be�erin zulüm ve vah�etinden adeta mâteme bürünmü�tü. Göz­ya�� döken gözler de�il, ruh ve kalpler idi. Kalp ve ruhlar�n keder, elem ve gözya��na âlem de i�tirak etmi�, sanki umumî yas ilan edilmi�ti!

Yeryüzü saadetin, sevincin ve huzurun kayna�� olan “tev­hid” inanc�ndan mahrumdu. Küfür ve �irk f�rt�nas�, ruh­lar� ve kalpleri kas�p kavurmu�tu. Gö­nüllerde tek mâbud yerine, birçok bât�l ilâh yer alm��t�! Hakikî sahibini arayan ruhlar�n feryad� ortal��� ç�nlat�yordu.

�nsanlar, birbirini yiyen canavarlar misâli vah�île�mi�, küfür, �irk, cehalet ve zulüm batakl���nda bo�ulmaya yüz tutmu�lard�. Zâlimin zulüm kamç�s� al­t�nda mazlum inim inim inler hale gelmi�ti.

Âlem mahzun, varl�klar mahzun, gönüller mahzun ve simalar mahzundu.

Ak�l, ruh ve kalpleri mânevî k�skac� alt�na al�p olanca kuv­vetiyle s�kan bu küfür ve �irke, bu dalâlet ve cehalete, bu hüzün ve s�k�nt�ya be�erin daha fazla katlanmas�na Allah’�n sonsuz merhameti elbette müsaade edemezdi! Bütün bunlara son verecek bir zât�, �efkat ve merhametinin bir eseri olarak elbette gönderecekti!

��te, o zât geliyordu!

Dünyan�n mânevî �eklini beraberinde getirdi�i nurla de�i�tirecek e�siz in­san, Allah’�n Son Peygamberi geliyordu!

Cin ve inse ebedî saadetin yolunu gösterecek Hz. Muhammed (a.s.m.) geli­yordu!

O An…

Kâinat, hürmet ve ha�yet içinde Efendisini beklemekte idi. Her varl�k, ken­disine mahsus diliyle, hal ve hareketiyle bu emsâlsiz insana “ho�-âmedî”de bu­lunmak üzere sevinç içinde haz�r durumda idi.

Tarih: Milâdî 571, Nisan ay�n�n yirmisi.

Fil Vak’as�ndan elli veya elli be� gece sonra.

Kamerî aylardan Rebiülevvel ay�n�n on ikinci gecesi.

Mekke’de mütevaz� bir ev. Günlerden Pazartesi. Vakit, vakitlerin sultan� seher vakti.

Bu mütevaz� evde ve bu e�siz vakitte muazzam ve e�siz bir hadise vuku buldu: Kâinat�n Efendisi Hz. Muhammed (a.s.m.), dünyaya gözlerini açt�!

Bu göz aç��la birlikte âlem, sanki birden elem ve mâtemini unutarak sürura garkoldu. Karanl�klar, ân�nda nurla y�rt�l�verdi. Kâinat, sevinç ve heyecan için­de adeta, “Do�du ol saatte Sultan-� Din / Nura garkoldu semâvât-ü zemin” di­ye hayk�rd�.

Annesinin Dilinden…

Yeryüzünde hiçbir anneye nasip olmayan e�siz �erefe maz­har k�l�nan aziz anne Hz. Âmine, o mesut ân� �öyle anlat�r:

“Hamileli�imin alt�nc� ay�nda bir gece rüyada kar��ma bir zât ç�k�p dedi ki:

“‘Ya Âmine! Bil ki sen, âlemlerin hayr�na hamilesin. Do­�urunca ismini Mu­hammed koy ve halini hiç kimseye açma!’

“Derken, do�um zaman� gelmi�ti. Kay�nbabam Ab­dül­mut­ta­lib, Kâbe’yi ta­vafa gitmi�ti. Evdeydim. Birden kula��ma müthi� bir ses geldi. Korkudan eri­yecek gibi oldum. Bir de ne göreyim: Bir beyaz ku� peydahlan�p yan�ma geldi ve kanad�yla arkam� s�vad�. O andan itibaren bende korku kayg� ad�na hiçbir �ey kalmad�. Yan�ma bir göz att�m: Bana bir ak kâse içinde �erbet sunuyorlar. Kâseyi dikip içer içmez beni bir nur (denizi) sar­d�. Ve Muhammed dünyaya geldi.”[1]

Aziz anne, do�um sonras�n� ise �öyle anlat�r:

“Gördüm ki do�uda bir bayrak, bat�da bir bayrak ve Kâbe’­nin üstünde bir bayrak. Do�um tamamlanm��t�. Yavruya bakt�m: Secdede. Parma��n� da gö�e kald�rm��. Hemen bir ak bulut inip yavruyu kundaklad� ve kaplad�. Bir ses i�it­tim: ‘Do�ular� ve bat�lar� dola�t�r�n, deryalar� gezdirin; ta ki mahlûklar, Mu­hammed’i ismiyle, s�fat�yla, suretiyle tan�s�nlar!’ Biraz son­ra bulut gözden kay­bolup gitti.”[2]

Ayn� gece Hz. Âmine, bir nur görmü� ve bu nurun ayd�nl���nda �am’�n sa­ray ve kö�klerini seyretmi�tir.[3]

�ifa ve Fât�ma Hâtun’un Mü�âhedeleri

Kâinat�n Efendisi dünyaya te�rif buyurduklar� s�rada, aziz annesinin ya­n�nda Abdurrahman b. Avf’�n annesi �ifa Hâtun ile Osman b. Ebi’l-Âs’�n an­nesi Fât�ma Hâtun da vard�.

Ebelik vazifesinde bulunan �ifa Hâtun, o andaki mü�âhedesini �öyle anlat�r:

“Allah’�n Resûlü do�duklar� zaman ben oradayd�m. He­men yeti�tim. Kula­��ma bir ses geldi: ‘Allah’�n rahmeti onun üzerine olsun.’ Ma�r�k ile ma�r�b aras� nurla doldu. Hatta Rum di­yar�n�n baz� saraylar�n� gördüm! Sonra, Allah Resûlünü kuca��ma al�p emzirmeye ba�lad�m. Üzerime öyle bir hal geldi ki vücudum titremeye ba�lad� ve göz­lerim karard�. Yavruca�� gözden kaybettim. Bir ses, ‘Nereye gitti?’ diye sordu. ‘Do�uya götürdüler’ diye cevap verildi.

“Bu sözler hiç zihnimden ç�kmad�. O zamana kadar ki Allah Resûlü pey­gamberli�ini ilan eder etmez, hemen ko�tum ve ilk Müslümanlarla beraber iman dairesine girdim.”[4]

Fât�ma Hâtun ise, hat�ras�nda, o mesut gecede do�uma sah­ne olan evin nur­la doldu�unu ve gökteki y�ld�zlar�n adeta üzerlerine salk�m salk�m döküle­cekmi� gibi sarkt�klar�n� anlatm��t�r.[5]

Peygamber Efendimizin bir ba�ka hususîyeti, sünnetli ve dünyaya göbe�i kesilmi� olarak gelmi� olmasayd�.[6]S�rt�nda, iki kürek kemi�i aras�nda, tam kal­binin hizas�nda nebilik mührü “Hâtem-i Nübüvvet” bulunuyordu. Üzer­leri tüylü, kabar�k, k�rm�z�mt�rak inci gibi benlerin bir araya gelmesinden meydana gelmi� ve keklik yumurtas� büyüklü�ündeydi. Bu mühür, Resûl-i Ekrem Efen­dimizin beklenen son peygamber oldu�unun bir alâmeti idi.

Ashaptan Sâib b. Yezid, Resûl-i Ekrem Efendimizin “Nübüvvet Mührü”yle ilgili olarak �öyle der:

“Çocuklu�umda, teyzem beni Nebiyy-i Ekrem’in (a.s.m.) yan�na götürüp, ‘Yâ Re­sû­lal­lah! �u ye�enimin aya��nda �zd�rab� var’ dedi. Re­sû­lul­lah, eliyle ba­��m� s��ay�p, bana bereket dua etti. Sonra abdest ald�. Abdest suyundan içtim. Sonra arkas�nda durdum ve iki omuzu aras�nda, gerdek çad�r�n�n koca dü�­meleri (yahut keklik yu­mur­tas�) gibi olan Hâtem-i Nübüvvet’i gördüm!”[7]

Hz. Ali de (r.a.), Resûl-i Ekrem’i tarif ve tavsif ederken, “�ki küre�i aras� en­li, kendisinin peygamberlerin sonuncusu oldu�u, kürek­leri aras�ndaki pey­gamberlik hâtemin­den belliydi” der.

Ab­dül­mut­ta­lib’e Verilen Müjde…

Kâinat�n Efendisi Peygamberimiz dünyaya geldi�i s�rada, dedesi Ab­dül­mut­ta­lib, Kâbe civar�nda Ku­rey�’in ileri gelenlerinden birkaç�yla oturmu�, soh­bet ediyordu.

Kendisine haber verildi. Son derece sevinen Ab­dül­mut­ta­lib, bir anda kendi­sini nur topu torununun yan�nda buldu: Kucaklad�, öptü, koklad�. Sonra da, o�lu Ebû Tâlib’e teslim ederek, “Bu çocuk, sana emanettir. Bu o�lumun �ân� �e­refi yüce olacak­t�r” diye konu�tu.

Ab­dül­mut­ta­lib, bu mesut hadisenin hat�r� için Kâinat�n Efendisinin do�u­munun yedinci günü, develer, davarlar kestirerek Mekke halk�na üç ö�ün zi­ya­fet çekti; ayr�ca �ehrin her mahallesinde develer kurban ederek, insan ve hay­vanlar�n istifadesine b�rakt�.

Nur Çocu�a �sim Verildi: Muhammed (a.s.m.)

Umumî ziyafetten sonra nur topu Efendimize ne ad koydu�unu, dedesin­den sordular. �u cevab� verdi:

“Muhammed...”

“Neden atalar�ndan birinin ismini takmad�n da bu ismi verdin?” dediler.

Cevab� �u oldu:

“Allah’�n ve insanlar�n onu övmelerini istedi�im için!”

Gerçekten, Kâinat�n Efendisi Peygamberimiz, Allah’�n, insanlar�n ve me­lek­lerin senâs�na e�siz bir surette mazhar olmu�, dünya üzerinde tek �ahsiyet­tir. Çünkü o, bu övgüye, bu alâkaya, sevgiye ve bu hürmete lây�kt�. Bu medhi, bu muhabbeti; e�­siz iman�, irfan�, ibadeti, sadâkati, takvâs�, emaneti, cehd ve gay­reti, ihlâs ve samimiyeti ve en güzel, en üstün ahlâk�yla haketmi�ti. Bunun için­dir ki onun medih makam�na eri�ecek hiçbir fani olmam�� ve olamaz.

Kâinatta en büyük hadise, hiç �üphe yok ki Kâinat�n Efendisi Peygamberi­miz Hz. Muhammed’in (a.s.m.) dünyaya te�rifleri hadisesidir.

Çünkü hilkat a�ac�n�n çekirde�i odur. Kadîr-i Zülcelâl, onun geli�ini takdir etmemi� olsayd�, kâinat da, insan da olmaya­cakt�; dolay�s�yla, imtihan dünya­s�n�n kap�s� da aç�lmayacakt�. “�u gördü�ün büyük âleme büyük bir kitap na­zar�yla bak�l�rsa, Nur-u Muhammedî, o kitab�n kâtibinin kaleminin mürekke­bidir. E�er o âlem-i kebir, bir �ecere tahayyül edilirse, Nur-u Muhammedî, hem çe­kirde�i, hem semeresi [meyvesi] olur. E�er dünya, mücessem bir zîha­yat farzedilirse, o nur onun ruhu olur. E�er büyük bir insan tasavvur edilirse, o nur onun akl� olur.”[1]

��te,  “Sen olmasayd�n ey Habîbim, fe­lekleri [kâinat�] yaratmazd�m!” kutsî hadisi, bu s�rra i�aret etmektedir.

Ayr�ca Efendimizin risâleti, di�er peygamberler gibi hu­susî de�il, umumî ve cihan�ümûldür. Buna binaen, elbette, dünyaya te�rifleri esnas�nda birtak�m harika hadiseler vücuda gelecekti ve bu hadiseler, ak�l ve basîret sahiplerini dü�ünceye sevke­de­cekti!

Nebiyy-i Ekrem Efendimizin dünyaya te�rifleri esnas�nda belli ba�l� �u ha­rika hadiseler meydana geldi:

Te�rif Ettikleri Gece Bir Y�ld�z Do�du

Yahudiler aras�nda birçok âlim vard�. Bunlar, kitaplar�nda Allah Resûlünün gelece�ini görüp ö�renmi�lerdi. Y�ld�zlardan hüküm ç�karmada da usta say�­l�rlard�. Efendimizin do�umu ge­cesinde bir y�ld�z parlam�� ve Yahudi âlimler bu y�ld�zdan Ahir zaman Peygamberinin dünyaya te�rif ettiklerini anlam��­lar­d�.

Resûl-i Zî�an’�n me�hur �âiri Hassan b. Sâbit (r.a.), bu hususu �öyle anlat­m��t�r:

“Ben, sekiz ya�lar�nda var, yoktum. Biliyorum. Bir sabah vakti, Yahudinin biri ‘Hey Yahudiler!’ diye ç��l�k atarak ko­�uyordu. Yahudiler, ‘Ne var, ne y�r­t�­n�yorsun?’ diyerek adam�n ba��na ü�ü�tüler. Yahudi �öyle hayk�r�yordu:

“‘Haberiniz olsun: Ahmed’in y�ld�z� bu gece do�du! Ahmed bu gece dün­ya­ya geldi.’”[2]

�bni Sa’d’�n nakletti�i konuyla ilgili bir rivayette ise, �öyle denilmektedir:

“Mekke’de oturan bir Yahudi vard�. Allah Resûlünün do�duklar� gecenin sabah� Ku­rey�lilerin kar��s�na ç�kt� ve sordu: ‘Bu gece kabilenizden bir o�lan çocuk do�du mu?’ Ku­rey�li­ler, ‘Bilmiyoruz’ cevab�n� verince, adam sözlerine devam etti: ‘Var�n, gidin, soru�turun, aray�n. Bu ümmetin peygamberi bu gece do�du. S�rt�nda alâmeti var.’

“Ku­rey�liler, var�p soru�turdular ve gelip Yahudiye haber verdiler: ‘Bu gece Abdullah’�n bir o�lu dünyaya geldi; s�rt�nda bir ni�an var.’

“Yahudi, gidip peygamberlik alâmetini gördü ve akl�n� kaybetmi�çesine �öyle hayk�rd�:

“‘Peygamberlik art�k �srailo�ullar�ndan gitti! Ku­rey�­li­le­re öyle bir devlet ge­le­cek ki haberi do�udan bat�ya kadar ula�acakt�r.’”[3]

Demek, gökkubbe, p�r�l p�r�l y�ld�z kandilleriyle, Resûl-i Kibriya Efendimi­zin geli�ini alk��l�yordu.

Medâyin’deki Kisrâ Saray�ndan 14 Burç Çat�rdayarak Y�k�ld�

Kâinat�n Efendisinin do�du�u geceydi. Saatler, do�um anlar�n� gösteri­yordu.

Derin uykuya dalan Medâyin �ehri, korkunç bir çat�rt� ve gürültü sesiyle uyand�. Hükümdarla birlikte halk da heyecan içinde yataklar�ndan f�rlad�. Manzara korkunçtu ve telâ� verici idi: Hükümdar Saray�n�n o sapasa�lam burçlar�ndan 14’ü, çat�rdayarak y�k�l�vermi�ti!

Geceyi korkular içinde geçiren Kisrâ, sabaha ç�kar ç�kmaz memleketinin di­nî reislerini derhal bir toplant�ya ça��rd�. Toplant�da, cereyan eden hadisenin neyin nesi oldu�unu görü�eceklerdi.

Kisrâ, tac�n� giymi�, taht�na oturmu�tu. Henüz müzâkereye ba�lamam��­lard� ki doludizgin yakla�an bir atl�, elinde bir mektup getirdi. Mektupta, �s­tah­ra­bad’da binlerce seneden beri ���l ���l yanan ate�lerinin söndü�ü haber verili­yordu.

Bu haber, Kisrân�n korku ve heyecan�n� daha da art�rd�.

Bu s�rada toplant�da bulunan �ran Ba�kad�s� Mûbezan, söz alarak, gördü�ü bir rüyay� anlatt�: “Gördüm ki yüzlerce kükremi� deve, önlerinde �aha kalkm�� Arap atlar� oldu�u halde Dicle suyunu geçti ve �ran topraklar�na yay�ld�lar.”

Kisrâ, do�ru sözlü, bilgili ve adaletli Mûbezan’�n bu rüyas�n� da manal� bul­du. Sinirleri fazlas�yla gerilmi�ti. Bu muammay� çözmek istiyordu. Bilgisine ve irfan�na güvendi�i Mûbezan’a sordu: “Peki, bu neye i�aret olabilir?”

Ba�kad�n�n cevab� k�sa ve öz oldu: “Araplar taraf�ndan çok önemli bir �ey­ler olaca��na i�aret olabilir!”

Kisrâ, bunun üzerine derhal Hire Vâlisi Numan b. Mün­zir’e bir mektup yazd�. Mektupta, “Bana orada bulunan âlimlerden, suallerime cevap verebile­cek kudrette biri var­sa gönder!” diyordu.

Mektubu alan Numan, i�in ciddiyetini anlad� ve derhal Ab­dü’l-Mesih b. Amr ad�nda bir bilgini Medâyin’e gönder­di.

Gelen âlimi, hükümdar, derhal huzura kabul etti. Cereyan eden hadiseleri anlatt�ktan sonra, kendisinden bu hususta bilgi istedi.

Abdü’l-Mesih, Kisrâya, hadiseler hakk�nda bir bilgi veremeyece�ini söyledi ve ilave etti: “�am yak�n�nda Cabi­ye’­de oturan day�m Satîh’te, bunlara cevap ve­recek bilgi var­d�r.”

Bunun üzerine Kisrâ, Abdü’l-Mesih’i, gidip, Satîh’ten hadiseler hakk�nda bilgi almak üzere vazifelendirdi.

Me�hur �am kâhini Satîh, kemiksiz, adeta âzâs�z bir vücut, yüzü gö�sü için­de bir acube-i hilkat ve çok ya�l� bir kâhindi. Daima s�rtüstü yatard�. Bir yere götürülmek istendi�i zaman bohça gibi katlan�rd�. Gaibten verdi�i do�ru ha­berler, o zaman�n insanlar� aras�nda me�hurdu.

Abdü’l-Mesih, da� ta� demeden yol alarak, day�s� Sa­tîh’in yan�na vard�. O s�­rada Satîh, hayat�n�n son anlar�n� ya��yor, �iddetli has­tal�k içinde k�vran�­yor­du. Hastal���n �iddeti dudaklar�ndan konu�ma kudretini de al�p götür­mü�tü ki gelen adam�n ne selam�n� alabildi ve ne de konu�abildi.

Fakat Abdü’l-Mesih olup bitenleri anlat�nca, i� birden de�i�iverdi. Ölüm dö�e�inde ecelle pençele�en Satîh, gözlerini bir­den açt� ve sanki kabir kap�s�na de�il, dünya evinin kap�s�na yeni ayak basacakm�� gibi canlanarak heyecan içinde hayk�rd�: “Ey Abdü’l-Me­sih! �lâhî vahyin okun­mas� ço�alacak! Asâ’n�n sahibi, peygamber olarak gönderildi. Semâve vadisini su bast�, Farslar�n ate�i söndü. Art�k �am da �am de�il Satîh için... �unu bil ki zaman üzerinde hükmü geçerli olan Mutlak Hâkim, böyle istedi ve gelen peygamberle nebilik ipinin iki ucunu dü�ümledi.” Derin bir nefes çektikten sonra da ilave etti: “Sasanî­ler­den, y�k�lan burç say�s�nca hükümdar gelecek ve sonra hüküm ye­rini bulacakt�r.”[4]

Bu cümleler, Satîh’in dudaklar�ndan dökülen son sözler oldu. Sanki bu ger­çe�i dile getirmek için bekleyip durmu�tu. Sözlerini bitirir bitirmez gözlerini kapad� ve ruhunu Yüce Allah’a teslim etti.

Me�hur Kâhin Satîh, bu sözleriyle aç�kça ahir zaman Pey­gamberinin dün­yaya gelmi� oldu�unu haber veriyordu.

O âna kadar bir benzeri görülmemi� bu hadise, dünyaya o gece �eref veren zât�n, beraberinde getirdi�i sönmez nurla, Maz­deiz­min[5]karanl�k inanc� içinde k�vranan �ran saltanat�n� ortadan kald�raca��na i�aretti. Nitekim tarih buna da �ahit oldu ve hadiseler Satîh’in haber verdi�i gibi cereyan etti: �ran devleti, alt­m�� yedi y�l süren on dört hükümdar�n idaresinden sonra, Kadi­siy­ye’de Hâ­te­mü’l-Enbiya’n�n ordusu taraf�ndan �slam topraklar�na kat�ld�.

Kâbe’nin �çini Karanl�k ve Kirlere Bo�an Putlar�n Pek Ço�u Ba�a�a�� Y�k�ld�

Ku­rey� mü�rikleri, Allah’�n tek mâbud olu�unun ilk olarak âbidele�ti�i yer olan Kâbe’yi, put­larla, karanl�klara bo�mu�lard�. Ne var ki henüz tev­hid tem­silcisi Resûl-i Kibriya’n�n dünyaya gözlerini aç­mas� kar��s�nda bile ço�u, yerle­rine kur�unla perçinlen­mi� bu putlar, hadisenin azametine dayanamayarak yerlere y�k�l�verdiler.

Bu hadisenin ifade etti�i mana büyüktü: Dünyaya te�rif eden bu zât, kendi­sine verilecek vazife gere�i, kapkaranl�k �irk inanc�n� ortadan kald�racak, gö­nüllerde pâk, nezih ve saadet dolu tevhid inanc�n� bayrakla�t�racakt�r.

Dünya buna da �ahit oldu: O Resûl-i Zî�an, k�sa zaman­da Kâbe’yi cans�z putlardan temizledi�i gibi, gönüllerdeki putlar� da �slam iman�yla yok edi­ver­di.

�stahrabad’da Bin Seneden Beri Yanmakta Olan, Mecûsîlerin Kocaman Ate� Y���nlar� Bir Anda Sönüverdi

Mecûsîler, bu ate� y���n�n� kendilerine ilâh kabul etmi�­lerdi. Efendimizin dünyaya te�rifleriyle birlikte bu kocaman ate�, sanki okyanuslar�n istilâs�na u�­ram�� basit bir ate�mi� gibi sö­nüverdi.

Demek ki gelen zât, putperestlik gibi, ate�perestli�i de bir ç�r­p�da ortadan kald�racak ve yeryüzünü tevhid me�’­ale­siyle ayd�nlatacakt�.

Takdis Edilen Me�hur Sava (Taberiyye) Gölü Bir Anda Kuruyuverdi

Bu da, gelen zât�n, Allah’�n izniyle olmayan �eylerin tak­dis edilmesini ya­saklayaca��n�n ifadesiydi.

Dünyaya Te�rifleri Ân�nda, �ark ve Garb� Küçük Bir Oda Gibi Ayd�nlatan Bir Nur Görüldü

Demek ki dünyaya gelen zât�n tebli� edece�i din, �ark ve garb� bütün ihti­�a­m�yla kucaklayacak, insanl���n be�te birini �efkatle sînesinde terbiye edip ok­�a­ya­cakt�.

Semave Vadisi, Ta�an Seller Alt�nda Kal�p Suya Garkoldu

Resûl-i Kibriya Efendimizin dünyaya gözlerini açt�klar� geceydi.

Ta�an seller Semave vadisi ve Semave �ehrini sular alt�nda b�­rakt�. �ehir halk�, deh�et içinde kalarak, çareyi da�lara ve tepelere s���nmakta buldu. Sonra da, bir mektup yazarak, durumu Kisrâya bildirdiler ve kendisinden yi­yecek ve içecek yard�m� istediler.

Gökkubbeden Salk�m Salk�m Y�ld�zlar Döküldü

Nebiyy-i Ekrem Efendimizin dünyaya te�rifleri gecesinde, hazan yapra�� gibi, gökkubbeden y�ld�zlar döküldü.[6]Bu hadise de �una i�aret ediyordu:

Bundan böyle �eytan ve cinlerin gökten haber almalar� son bulmu�tur! “Ma­dem Resûl-i Ekrem (a.s.m.), vahiyle dün­yaya ç�kt�; elbette yar�m yamalak ve yalanlarla kar���k, kâhinlerin ve gaibten haber verenlerin ve cinlerin ihba­ra­t�na [haberlerine] set çekmek lâz�md�r ki vahye bir �üphe iras etmesinler ve vahye benzemesin. Evet, bi’setten evvel kâhinlik çoktu. Kur’an, nâzil olduktan sonra onlara hâtime çekti; hatta çok kâhinler imana geldiler. Çünkü daha cinler taife­sinden olan muhbirlerini bulamad�lar.”[7]

O âna kadar görülmemi� bu hadiselerin, Resûl-i Ekrem’in do�umu s�ra­s�n­da meydana gelmeleri, elbette tesadüfî de�ildi. Ezelî Kudret’in kader kale­mi­nin tayin ve tespitiyle vücuda geliyorlard� ve dünyaya, Ahir zaman Pey­gam­be­ri Hz. Muhammed’in (a.s.m.) zuhurunu haber veriyorlard�!

Efendisine kavu�an kâinat art�k �en idi. Be�eriyetin kalbine nur ve huzur sunacak zât� sînesinde bar�nd�ran Arabistan’�n kalbi, sevincinden adeta dura­cak gibiydi.

Kâinat�n e�siz hadisesine sahne olan Mekke, adeta ulvî âlem­lere uçmak isti­yormu�ças�na heyecanl� ve mesrur idi.

Hz. Âmine, huzurlu ve sürurlu idi. Nur topu yavrusu, tatl� tebessümleriyle, kocas�n�n vefat ac�s�n� bir nebze unutturdu�u gibi, istikbâle ümitle bakmas�n� da sa�layan tek tesellisi idi.

Bahtiyar Âmine, �erefli yavrusunu ancak bir hafta kadar em­zirebildi. Bun­dan sonra Ebû Leheb’in cariyesi Sü­vey­be Hâtun, Kâinat�n Efendisine sütanne oldu ve onu gün­lerce emzirdi.[1]

Süveybe Hâtun, daha önce de Hz. Hamza’y� emzirmi�ti. Böy­lece, Resûl-i Kib­riya Efendimizle muhterem amcas� aras�nda bir de süt karde�li�i ba��n�n kurulmas�na vas�ta olmak gibi bir bahtiyarl�k ve �erefe eri�mi� oluyordu.

Kendisine yap�lan iyiliklerin en küçü�ünü dahi unutmayacak ve onu kar��­l�ks�z b�rakmayacak kadar büyük bir fazilet ve yüksek bir vefa duygusunun sahibi olan Fahr-i Âlem Efendimiz, zât�na bir müddet sütannelik yapt��� için Süveybe Hâtun’u hayat� boyunca unutmad�. Onu s�k s�k ziyaret eder, her gör­dü­�ünde kendisine bol ihsan, iltifat ve ikramda bulunurdu.

Evet, vefa Fahr-i Âlem Efendimizin dünya yüzüne getirdi�i güzel ahlâk�n temeli idi. Onun tertemiz, nezih hayat�nda vefas�zl��� ih­sas eden en ufak bir davran��a rastlanamaz.

Onun fazilet ve vefa duygusundan ders alan muhterem zevceleri Hatice-i Kübra da, evine s�k s�k gelip giden Sü­veybe Hâtun’u hürriyetine kavu�turmak için bir ara sat�n almak istediyse de, Ebû Le­heb buna yana�mad�. Ancak Resûl-i Kibriya Efendimiz, Medine’ye hicretinden sonra, Ebû Leheb, Süvey­be’yi ken­dili�inden azat etti.[2]

Ebû Leheb, Peygamberimizin öz amcas� idi. Sonralar� Resûl-i Ekrem’in ri­sâ­letini tasdik ve ikrar etmedi�i gibi, hayat� boyunca da putperestlikten vaz­geç­meyerek kar��s�na en büyük bir dü�man olarak dikilmekten geri durmad�. Bu sebeple Allah’�n lânetine maruz kald� ve cariyesi Sü­veybe Hâtun’un bir t�r­na�� kadar de�er kazanamad�. Hatta Süveybe Hâtun sebebiyle ahirette bir nebze lûtfa maz­har oldu�u da anlat�lm��t�r.

Onu, ölümünden sonra rüyada görmü�lerdi. Cehennemin �iddetli azab� içinde feryat edip duruyordu. Kendisine sordular: “Neden feryat ediyorsun? Neyin var?”

Ebû Leheb, “Neyim olacak? Susuzluk beni ate�ten kavuruyor! Hayat�mda hiç­bir hay�r görmedim. Sadece bir tek hay�r buldum: Muhammed’i emziren Süveybe’yi azat etti�im için, bana da �uradan emip sulanmak imkân� ba���­lan­d�” diyerek �ehâdet parma��n� gösterdi.[3]

Hadise, gerçekten ibret vericidir. Kâinat�n Efendisine hayat� boyunca kötü­lük, eziyet ve hakaret etmekten geri durmayan Ebû Leheb gibi az�l� bir �slam dü�man�, sadece onu emziren Süveybe Hâtun’u azat etti�i için böylesine �lâhî bir kerem ve lûtfa mazhar oluyor ve cehennemde azab� bir nebze hafifletili­yor­du. Demek ki sadece Sevgili Peygamberinin zât�na de�il, zâ­t�na hizmet et­mi� olanlara yap�lan iyilikleri de Cenab-� Hak, lûtfu ve keremi ile kar��l�k­s�z b�­rak­m�yordu!

Bunun yan�nda, dünyada Kâinat�n Efendisini kendilerine her hususta mut­lak imam ve rehber kabul edip, sünnet-i seniy­yesine ittiba etmekten �eref du­yan gerçek mü’­minlere, ebedî âlemde ne büyük ikram ve �lâhî ihsanlar�n ha­z�rlanm�� oldu�u dü�ünülsün!

Çocuklar� Sütanneye Verme Âdeti

Mekke’nin havas� s�cak ve s�k�nt�l� idi. Çocuklar�n körpe vücutlar�na yara­mazd� ve onlar�n s�hhatli büyümelerine elveri�li de�ildi. Çölde ise, hava güzel, su tatl� ve temiz, hayat serbest, iklim ise mûtedil idi. Ayr�ca çölde ya�ayan baz� kabilelerin dilleri de çok daha düzgün ve pürüzsüzdü; asliyet ve tazeli�ini ko­ruyordu. Ahlâklar� da temizdi.

��te, buna binaen o s�rada Ku­rey� e�raf� ve ileri gelenleri, daha s�hhatli ve gür­büz yeti�meleri ve ayr�ca düzgün, asl�na uygun Arapça ö�renip konu�a­bil­meleri için, Mekke’nin d���nda çölde ya�ayan kabile kad�nlar�na ücretle em­zir­mek üzere çocuklar�n� teslim etmeyi bir âdet haline getirmi�lerdi. Çocuk iki üç sene, bazen daha fazla sütannenin yan�nda kal�rd�.

Bu sebeple de, yaylalarda ya�ayan birçok kabile, bilhassa Sa’d b. Bekr kabi­lesi kad�nlar�, senede birkaç defa kafile halinde Mekke’ye inerler ve yeni do�an çocuklar� emzirmek üzere yanlar�na al�p tekrar yurtlar�na dönerlerdi.

Mekke civar�ndaki kabileler aras�nda Sa’d b. Bekr kabilesi, bilhassa �erefte, cömertlikte, mertlikte, tevâzuda ve Arapçay� düzgün konu�makta temâyüz etmi� ve ün kazanm�� bir kabileydi. Bu yüzden, Ku­rey� ileri gelenleri, da­ha çok bu kabile kad�n­lar�na çocuklar�n� teslim etmek isterlerdi.

Benî Bekir Kabilesi Kad�nlar�n�n Mekke’ye Geli�i

Resûl-i Ekrem Efendimiz, Süveybe Hâtun taraf�ndan emziriliyordu.

O s�rada, Sa’do�ullar� yurdunda o âna kadar pek az görülmü� �iddetli bir kurakl�k hüküm sürüyordu. Kurakl���n netice verdi�i k�tl�k, kabile halk�n� yoksul ve peri�an b�rakm��t�. Öyle ki yiyecek bir �eyler bulmada bile zorluk çe­kiyorlard�. Develeri, koyunlar� zay�flam�� ve sütleri kesilmi�ti.

Bu �iddetli k�tl�k ve kurakl�k y�l�nda da Benî Bekir kad�nlar�, emzirecek ço­cuk bulmak ve bu suretle bir nebze geçimlerini temin etmek maksad�yla Mek­ke’ye oldukça ka­labal�k bir kafile halinde geldiler.

Gelen kad�nlar�n biri müstesna hepsi, kendilerine münasip birer çocuk bul­dular. Gariptir ki hiçbiri yetim olu�undan dolay� Sevgili Peygamberimizi al­maya yana�mad�. Çünkü pek fazla bir ücret ve yard�ma kavu�mayacaklar�n� dü�ünüyorlard�!

Mekke’ye geç giren, sadece bir kad�n vard�. �ffeti, temizli�i, hi­lim ve hayâs�, yüksek ahlâk ve fazileti ile kabilesi aras�nda tan�nm�� bir kad�n. Kocas�yla nö­betle�e ya�l� ve zay�f merkeplerine bin­diklerinden, kafileden geride kal­m��­t�. Mekke’ye girdi�inde, yeni do�mu� Ku­rey� çocuklar�, biri müstesna, di�erleri önde giden Bekro�ullar� kad�nlar� taraf�ndan kap���lm��t�. Ve o, Mutlak Kudret Sahibinin kader ve hikmetiyle, emzirmek üzere kimseyi bulama­d�.

Kocas� Hâris de üzgündü. Arkada�lar�n�n hepsi varl�kl� ailelerin çocuklar�n� aralar�nda payla�m��lard�. Sadece i�in zâhirî bir sebebi olan gecikmek yüzün­den eli bo� kalan, bir kendisi vard�.

Solgun ve üzgün bir çehre içine gömülü bu iffetli kad�n, �lâhî Ka­der’in ken­disi için çizmi� oldu�u nezih programdan habersiz, Mek­ke sokaklar�nda mü­nasip bir çocuk bulamaman�n s�k�nt�s� içinde çaresiz dola��yordu.

Bir ara, görünü�üyle etraf�n hürmetini celbeden mûnis simal� ya�l� bir zâtla kar��la�t�. Bu zât, Kâinat�n Efendisinin dedesi Ab­dül­mut­ta­lib’ti. Sanki birbirle­rinin derdine derman olmak için dola��p duruyormu�lar gibi bak��t�lar. Sonra da konu�maya ba�lad�lar:

Ab­dül­mut­ta­lib, “Sen neredensin?” diye sordu.

Kad�n, “Benî Sa’d kabilesi kad�nlar�ndan...” cevab�n� verdi.

“Ad�n ne?”

“Halîme!”

Ab­dül­mut­ta­lib, “Ne güzel, ne güzel! Sa’d ve hilm, iki haslettir ki dünyan�n hayr� da, ahiretin izzet ve �erefi de bunlardad�r” dedikten sonra derin bir iç çekti; arkas�ndan da Halîme’ye, “Ey Halîme! Yan�mda yetim bir çocuk var. Onu Sa’do�ullar� kad�nlar�na teklif ettim, kabul etmediler. Bâri, gel sen ona sütanneli�i yap. Belki, onun yüzünden bahtiyarl��a, bolluk ve berekete erer­sin!” dedi.

Halîme, beklenmedik bu teklif kar��s�nda önce tereddüt geçirdi. Fakat yur­du­na eli bo� dönmek istemiyordu. Bunun için tereddüdünü yendi ve teklifi için­den kabul etti. Ancak kocas�na sormadan ve ondan izin almadan cevab�n� iz­har etmek istemedi. Hemen kocas�n�n yan�na dön­dü. Olup bitenleri anlat­t�k­tan sonra, “Emzirecek çocuk bu­lamad�m. Arkada�lar�m aras�nda eli bo� dön­meyi de ho� görmüyorum. Vallahi, ben de gidip o yetimi (!) alaca��m” dedi.

Kocas� Hâris, fikrine i�tirak etti: “Almanda bir beis yok. Belki de Allah, onun yüzünden bize bereket ve hay�r ihsan eder.[4]

Bunun üzerine, dönüp Ab­dül­mut­ta­lib’in yan�na geldiler.

Ab­dül­mut­ta­lib, Halîme’yi al�p Sevgili Peygamberimizin nurland�rd��� Hz. Âmine’nin mütevaz� evine götürdü.

Halîme, Efendimizin ba�ucuna vard�.. Nur topu Efendimiz, yünden beyaz bir kuma�a sar�l�, ye�il iplikten bir örtünün üstünde m���l m���l uyuyordu. Et­raf misk gibi kokuyordu!

Halîme, hayret içinde kald�. Nur yüzlü Efendimize, ân�nda içi �s�n�verdi. Öy­lesine ki uyand�rmaya bile gönlü râz� olmad�!

Art�k hüzün ve �zd�rap bulutu Halîme’yi terk etmi�ti. Sevincinden uçacak gi­biydi. Çocuk bulamaman�n s�k�nt�s� içinde k�vran�p dururken, birden böyle­sine güzel bir yavruyla kar�� kar��ya gelmek; ne büyük bahtiyarl�kt�!

Halîme, fazla dayanamad�. Kâinat�n Efendisinin ba�ucuna iyice yakla�t�. Yorgan�n ucunu hafiften kald�rd�. Pamuktan yu­mu�ak, kar gibi beyaz, gül gibi kokan ellerinden, mübarek al�nlar�ndan sevgi ve bir anne �efkatiyle öptü.

O anda, Peygamber Efendimiz de gözlerini açt� ve Halîme’nin bûsesine tatl� bir tebessümle cevap verdi. Anla�m��lard�!

Biri, çocuk bulamaman�n �zd�rab�yla bitkin ve mahzun; di�eri, kad�nlar ta­raf�ndan reddedilen nur yetim! Kader, ikisinin de âlemini sevinçle doldurdu!

�lk Bereket

Art�k nur topu Efendimiz, gönlünü cezbetti�i Halîme’­nin kuca��ndayd�.

Fakat bu da ne? Günlerdir zorla süt bulan gö�üsler, Efen­dimiz emmeye ba�­lar ba�lamaz derhal sütle doldu. Sanki, her bir meme bir süt çe�mesi kesil­mi�ti birden...

Halîme �a��rd�, kocas� Hâris hayretler içinde kald�.

Sa� meme Kâinat�n Efendisinin a�z�nda, sol meme art�k ona süt karde�i olan Halîme’nin o�lu Abdullah’�n a�z�nda. Ve Kâinat�n Efendisi, bundan böyle hep sa� memeyi emecektir!

Devenin Memeleri Sütle Doldu

Halîme, nur yetimi kuca��ndan bir an bile indirmeye râz� de�il. Hemen Ab­dül­mut­ta­lib ve Hz. Âmine ile vedala�arak Mek­ke’den ayr�ld�lar.

Âmine’nin hüznüne gözya�lar� da kar��t� ve adeta bir bulut olup nur yavru­sunun pe�inden ko�tu.

Gece Hâris ailesi, Mekke d���nda rahat bir uyku çekti. Sabahleyin, Haris de­veleri sa�maya ko�tu. Elini att��� her meme bir süt çe�mesi oluvermi�ti. Hay­retler içinde Halîme’ye seslendi: “Ey Halîme! Bil ki sen, çok mübarek ve hay�rl� bir çocuk ald�n!”

Halîme, kocas�n� tasdik etti: “Vallahi, ben de öyle olmas�n� ümit ediyo­rum!”[5]

Mekke art�k gerilerde kalm��t�.

Halîme di�i merkebinin üstünde, kuca��nda ise Kâinat�n Efendisi vard�. Mer­kep, o zay�f, güçsüz ve arkada�lar�ndan geride kalan merkebe de ne olu­yor? Bu ne sürat, bu ne h�zl� yürüyü�! Sanki, geli�inde bindikleri merkep bu de­�ildi.

Kafiledeki bütün hayvanlar� geçip geride b�rak�nca, Halîme’nin yol ar­ka­da�­lar� �a��rd�lar ve hayretler içinde sordular: “Ey Ebû Zueyb’in k�z�! Ya­z�klar olsun sana! Bizi neden beklemiyorsun? Yoksa, bindi�in merkep, gelirken bera­berindeki mer­kep de�il mi?

Merkep ayn� merkepti; bir farkla, �imdi üzerinde biri vard�: Kâinat�n Efen­disi. Onu ta��man�n �erefi, o zay�f, nahif hayvan� da co�turmu�tu!

Halîme, arkada�lar�na cevap verdi: “Hay�r, vallahi mer­kep ayn� merkep. Hatta ben onu sürmüyorum bile; ken­di kendine böyle süratli gidiyor. Bunda bir gariplik var!”[6]

Ne yaz�k ki henüz kafiledekilerin hiçbiri, bu farkl�l���n nereden ve niçin geldi�ini bulabilme basîretine sahip de�ildi.

Evet, bütün bu olup bitenler, nur yüzlü yavrunun, istikbâli bütün ha�me­tiyle kucaklayaca��na birer aç�k i�aretlerdi!

PEYGAMBER EFEND�M�Z, SA’D O�ULLARI YURDUNDA

Bütün bu garipliklerden sonra, Halîme ve kocas�, yurtla­r�na var­d�lar.

Art�k nur yüzlü Kâinat�n Efendisi, Sa’d o�ullar� yurdundayd�.

O s�rada, Sa’d o�ullar� beldesinde müthi� bir k�tl�k ve ku­rakl�k hâkimdi: Be­reketi kesilmi� topraklar, susuz kuyu ve çe�meler, solgun yüzler ve zay�flikten ayakta duracak me­cali kalmam�� hayvanlar...

Fakat Peygamber Efendimizin ayak bast��� hânenin manzaras� birden de�i­�iverdi. Daha önce yiyecek ot bulama­yan hayvanlar�, �imdi t�kabasa doyuveri­yorlard�. Memeleri dolup ta��yor, bir rahmet çe�mesi gibi devaml� süt ak�­t�­yorlard�. Solgun yüzler yoktu art�k Halîme’nin evinde...

Beldenin sâir sâkinleri, yine k�tl�k içinde, yine s�k�nt� çemberinde k�vran�­yorlard�! Hayvanlar� hâlâ zay�f, nahif ve istenilen sütü veremiyordu!

Sanki, Peygamberimizi “yetim” diyerek almayanlar, maruz kald�klar� mah­rumiyet içinde b�rak�lmakla cezalan­d�­r�­l�yorlard�.

Yayla halk�, gözleriyle gördükleri bu durum kar��s�nda meraklar�ndan çat­layacak hale gelmi�lerdi. Olup bitenlere bir mana veremiyorlard�. Kabahati ço­banlar�nda buluyorlar ve on­lara ç�k���yorlard�: “Gidin, görün bakal�m! Ha­lîme’nin çoban�, koyunlar�n� nas�l doyurmu�? Yürürken memelerinden ��p�r ��­p�r süt daml�yor! Kim bilir, koyunlar�n� nerede otlat�yor! Siz de onun gitti�i ye­re gidip koyunlar� orada otlatsan�z ya!”

Çobanlar, efendilerinin bu ç�k��lar�nda haks�z olduklar�n�, adlar� gibi bili­yorlard�. Halîme’nin çoban�n�n koyunlar�n� otlatt��� yerin, kendilerinin otlatt��� yerden hiçbir fark� yoktu. Bunun için de itiraz ediyorlard�. Ama itirazlar� hiçbir fayda ver­miyordu. Efendilerinin bu sefer �u sözlerine muhatab oluyorlard�:

“Peki, sizin sürülerin koyunlar� açl�ktan kendilerini zar zor ta��yorlar da, onunkiler neden t�kabasa tok, hem de me­meleri sütle dolu olarak dönüyor?”

Ne çobanlar ve ne de efendileri bu soruya cevap bulam�yor­lard�; sadece birbirlerine hayret ve �a�k�nl�k dolu bak��larla bak�p kal�yorlard�!

Elbette bunun bir sebebi vard� ve bu sebebi, henüz o za­man Hz. Halîme ile ko­cas�ndan ba�kas� bilmiyordu. Çobanlar�n gelip sebebini sormalar� üzerine, Halîme onlara �u cevab� verdi:

“Vallahi, bu i� ne ot, ne de otlak i�idir! Bu i�, Rabbimin s�rla­r�ndan bir s�rd�r. Her �ey Mekke’den dönü�ümüzle birlikte ba�lad�!”

Tabii ki çobanlar, bu sözlerden pek bir �ey anlam�yorlard� ve meraklar�ndan da kurtulam�yorlard�.

Yayla halk�n�n ak�l erdiremedi�i s�r �uydu:

Kâinat�n yegâne sahibi olan Allah, en sevdi�i insan olan Peygamberimizi evlerine misafir etme âlicenabl���n� gösterdiklerinden dolay� Halîmelerin evine rahmet hazinesinden bol bol ihsan ve ikramda bulunuyordu.

Halîme ve kocas�, bunun gayet iyi fark�nda idiler. Bu sebeple nur yavruya bamba�ka bir gözle bak�yorlard�. Adeta onu uçan ku�tan, do�an güne�ten ko­ruyorlard�. Büyük bir sevgi ve dikkat ile üzerinde titriyorlard�.

Yayla Kurakl�ktan Kurtuluyor!

Sa’d o�ullar� yaylas�nda aylard�r hüküm süren kurakl�k ve k�tl�k hâlâ son bul­mu� de�ildi. Yayla halk�, her hafta kendi inanç ve geleneklerine göre ya�­mur duas�na ç�kmaya devam ediyordu. Fakat her seferinde de elleri bo� ve mah­zun dönüyorlard�.

Bir Cuma günüydü.

Kad�nl� erkekli bütün kabile halk�, yanlar�na aç develerini, sütsüz koyunla­r�n� da alarak, bir tepenin üzerine, yine ya�mur duas�nda bulunmak için ç�k­m��lard�. Putlar�na kurbanlar kestikten sonra, duaya ba�lad�lar. Yalvarmalar yakarmalar, Âlemlerin Rabbine, ya�mur göndermesi için yap�l�yordu. Saat­ler­ce dua ettikleri halde yere tek bir ya�mur damlas� dü�medi.

Kalabal���n içinde Sevgili Peygaberimizin süt annesi Halîme ve kocas� Hâris de vard�. Halîme, gözlerden sak�nd��� Kâinat�n Efendisi yavruyu kalabal��a al�p getirmemi�, süt karde�i Üneys’nin yan�nda evde b�rakm��t�.

Duan�n sonuna gelinmi�ti. Herkes ümitsiz ve bitkindi. Art�k dönmeye ha­z�rlan�yorlard�. Bu s�rada Halîme’nin kom�usu bir kad�n, duas�n� bitirmek üze­re olan rahibe yakla�t� ve rahip duas�n� bitirince de, “Rahip efendi, biz bu ka­dar dua ettik, fakat bir netice alamad�k. �çimizde hay�rl� u�urlu biri olsa, belki Âlemlerin Rabbi duam�z� kabul eder­di” dedi.

Rahip, ya�l� kad�n�n bu sözünden rahats�z gibi oldu ve “Biz, O’na dua ede­riz; ama O’nun ne yapaca��n� bilmeyiz. Do�ruyu ve hay�rl�y� ancak O bilir” di­ye konu�tu.

Ya�l� kad�n, bu sefer as�l maksad�n� aç�kça söyledi: “Biliyorum, dedikleriniz do�ru. Ama benim söylemek istedi�im �ey ba�ka. Bizim kom�umuz Ha­lî­me’nin evinde, Mekkeli bir çocuk var. O geldi�i günden beri Halîme’nin evi be­reketle dolup ta��yor. Çok hay�rl�, çok u�urlu bir çocuk olarak görünüyor. Bir de onu buraya getirsek... Belki aya�� u�urlu gelir! Onun yüzü suyu hürme­tine Âlemlerin Rabbi duam�z� kabul eder ve bizi ya�mura kavu�turur!”

Rahip önce tereddüt geçirdi. Kad�n �srar edince, Efendimizin getirilmesine râz� oldu.

Ya�l� kad�n, Halîme’yi aray�p buldu ve rahibe yapt��� tek­lifi kendisine an­latt�.

Fikir, Halîme’nin de akl�na yatt�. Çünkü nur yavrunun bereketli ve hay�rl� bir çocuk oldu�una en çok kendisi �ahit olmu�tu. Ko�arak eve vard�lar. Pey­gamberimizi, süt annesi kucaklad�. Kundaklad�ktan sonra, yak�c� güne�in tesi­rinden korumak için de yüzünü bir bezle kapad�lar ve d��ar� ç�kt�lar.

Güne�, k�zg�n oklar�n� yeryüzüne olanca �iddetiyle sapl�yor­du. Yerden san­ki alev alev ate� yükseliyordu. Evden ç�­k�p bi­raz yürüdükten sonra, gözleri ga­rip bir �eye ili�ti: Bir bulut, kendileriyle beraber gidiyordu! Önce mühimse­mediler; “Olabilir” diyerek yürüdüler. Fakat bu küçük bulut kendilerini terk et­miyordu. Adeta, onlar� güne�in kavurucu s�cakl���ndan korumak için bir �em­siye vazifesi görüyordu. �ster istemez hayrete kap�ld�lar ve �a��rd�lar. Bir ta­raftan da sevindiler. Art�k nur yavrunun yüzünü bezle örtmeye de ihtiyaç kalma­m��t�. Örtü kald�r�l�nca, �irin gözler süt annesine tatl� tatl� bakt�. Sanki, tebessümüyle, “O bulut beni gölgeliyor” der gibiydi.

Buluttan �emsiye alt�nda yollar�na devam edip kalabal��a kar��t�lar. Önce yap�lan tekliften rahats�z olan rahip, bu sefer on­lar� güleryüzle kar��lad�. Çün­kü o da, Halîme ve arkada��n�n, evden ç�kar ç�kmaz, bir bulut taraf�ndan göl­ge­lendiklerini uzaktan görmü�tü!

Rahip, Peygamberimizi süt annesinin kuca��ndan ald� ve kalabal��a ses­lendi: “Ey insanlar! Bu, bulundu�u eve be­reket getiren Mekkeli çocuktur! Bu hay�rl� yavruya olan sevgisi ve lûtfu ile ya�mur vermesi için Âlemlerin Rab­bine hep beraber dua edelim!”

Eller tekrar aç�ld� ve dudaklar yeni bir heyecanla duaya ba�lad�.

Peygaberimiz bir nur yuma�� halinde rahibin kuca��nda duruyordu. Rahip, bütün dikkatiyle nur saçan gözlere bak�yor ve adeta hal diliyle “Bu güzel ço­cu�un yüzü suyu hürmetine bize ya�mur ihsan et” diye Cenab-� Hakk’a yalva­r�yordu!

Herkes Yüce Allah’a yalvar�rken, Peygamberimizin nur saçan gözleri, ümit­le gökyüzüne dikildi. Rahip ise, nur yavrunun iri ve bebekleri pek siyah, gü­zel­likte e�siz gözlerine kendini kapt�rm�� ve adeta her �eyi birden unutu­vermi�ti.

Art�k aylard�r süren hasretli ve hüzünlü bekleyi�in son anlar� yakla��yordu. Peygamberimizin ba�� üzerindeki küçücük bulutun birden büyümeye ve ufuk­lara do�ru yay�lmaya ba�lad��� görüldü. K�sa zamanda o küçük bulut, ye­ri­ni, bütün gökyüzünü kaplayan kocaman bir buluta terk etti. Dua seslerine birden sevinç ç��l�klar� kar��t�. Ya�­mu­run müjdecisi bulutlar geldi�ine göre, rahmetin de gel­me­si yak�nd�. Az sonra sevinç ç��l�klar�yla ortal�k ç�nlad�: “Ya�mur, ya�­mur, ya�mur!..”

Evet, ikaz mahiyetindeki iki haftal�k bir mahrumiyet içinde kalma, Sa’d o­�ul­lar�n�n dikkatini çekmek için kâfi görülmü�tü. Nur yavrunun yüzü suyu hür­metine, Sa’do�ullar� yurduna lâtif, berrak ve tatl� ya�mur damlalar�, Ce­nab-� Hakk’�n rahmet hazinesinden ahenkli ahenkli in­meye ba�lad�. Güya rah­met tecessüm ederek dam­lalar suretinde yeryüzüne ak�yor, ümitsiz yüzlere ümit ve tatl�l�k bah�ediyordu. �nsanlar gibi kurakl�ktan çatlak çatlak olan yer­yü­zü de mis gibi kokusuyla sevincini izhar ediyordu.

Ya�mura kavu�an halk, aylard�r devam ettikleri dualar�n�n kabul edilme­yip, o gün kabul edili�inin s�rr�n� yine de bilemediler. Çünkü o, bir s�rd�. �im­di­lik bir s�r olarak da kalacakt�. Rahmet vesi­lesi, henüz bir bebekti! Ama in­san­lar nazar�nda bir bebekti. Haki­kat­te o, Allah’�n ve meleklerin kendisini çok iyi tan�d�klar�, Allah’­�n sevgili kulu, Peygamberler Peygamberi, �ki Cihan�n Güne�i Hz. Mu­hammed’di (a.s.m.).

Sa’do�ullar� yurdunun yüzünü güldüren rahmet, aral�klarla tam bir hafta devam etti.

Toprak, ya�an ya�muru iliklerine kadar içerek doydu. Otlar yeniden f��­k�r­d�, a�açlar yemye�il körpe filizler verdi. Ekinler boy att�, koyunlar�n meme­leri sütle dolmaya ba�lad�.

Ya�mura kavu�anlar aras�nda ancak birkaç�, rahmete vesile te�kil eden se­bebi bildiler. Kendi aralar�nda �öyle konu�tular:

“Bu çocuk, çok u�urlu ve hay�rl� bir çocuk!”

Saf ve geni� ufuklu çölde hava temiz ve güzeldi. Çocuklar�n çabucak geli�­mesine ve s�hhatli büyümelerine oldukça elveri�liydi.

Sevgili Peygamberimizin büyümesi de di�er çocuklardan farkl� oldu: Sekiz ayl�k iken konu�maya ba�lad�. Dokuz ayl�kken konu�mas� oldukça düzgün ve pürüzsüzdü. Onuncu ay�nda ise, art�k di�er çocuklarla ok atacak kadar kuv­vetli ve gürbüz olmu�tu.

Peygamber Efendimiz, iki ya��na bas�nca sütten kesildi. O âna kadar, Ha­lî­melerin ve yayla halk� üzerinde bereket, rahmet ve ihsan ya�muru hiç eksik ol­mad�.

Bu ya��nda bile Peygamber Efendimiz, akranlar�ndan çok farkl� bir güzel­li­�e, sevimlili�e ve üstün bir ahlâka sahipti. Bü­yük bir insan gibi a��r ba�l� ve vakur idi.

Peygamberimizin, Annesine Getirili�i

Süt çocuklar�n� geri verme mevsimi gelip çatt�. Bununla birlikte, Efendimiz üzerinde kol kanat geren, onu öz evlad�ndan daha fazla seven Halîme’nin de gönlünü bir hüzün bulutu kaplad�. Çünkü ondan ayr�lacakt�. Çünkü Nur Mu­hammed’in cenneti hat�rlatan gül kokusundan uzak kalacakt�.

Fakat Mekke’ye götürüp annesine teslim etmekten ba�ka çaresi de yoktu. Öyle yapt�lar. Nur Muhammed’i ala­rak Mekke’­ye geldiler ve annesine gönül gözya�lar� aras�nda teslim ettiler.

Sütannenin âlemi hüzünle, gerçek annenin dünyas� ise sevinçle dolu idi! Bi­ri öz yavrusuna kavu�man�n saadetini ya��yor, di�eri ondan ayr�lman�n ate­�in­de tutu�mu�, yan�yordu!

O anda sütanne Halîme’ye, sanki bir ilham geldi ve yalvar�rcas�na, bütün sa­mimiyetiyle �u teklifi yapt�:

“Ne olur, o�lumu biraz daha yan�mda b�rakamaz m�s�n�z? Hem ben, ona Mekke vebâs�n�n bula�mas�ndan da kor­kuyorum!”[7]

Bu teklif ve arzu, samimi idi. Sanki cümleler, dudaklardan de�il, gönülden kopup gelmi�ti.

Aziz anne Âmine, bu riyâs�z ve candan yalvar��a kar�� koyamad� ve bir müddet daha ci�erpâresinin Sa’do�ullar� yurdunda kalmas�na râz� oldu.

Peygamberimiz, Yine Benî Sa’d Yurdunda

Halîme murad�na ermi�ti! Arzusunun kabul edili�inin sonsuz hazz� içinde Efendimizle birlikte tekrar yurduna döndü.

Kâinat�n Efendisi, art�k süt karde�i Abdullah’la birlikte kuzular� gütmeye de ç�k�yordu. Kuzular, onun tatl� tebessümlerine melemeleriyle cevap veri­yor­lar­d�.

Peygamber Efendimizin gözleri hep göklerde idi. Sanki, orada bir �eyler ke�fedecekmi� gibi dikkatli ve ibretli bak�yordu. Sanki, bir el uzanacak ve onu ulvî âlemlere al�p götürecekmi� gibi bekliyordu!

Bu arada, gözlerden kaçmayan garip bir hadise vard�: Peygamber Efendi­mizin ba�� üzerinde ço�u zaman bir bulut geziyor ve onu güne�ten koruyordu.

Art�k gözler ondayd�. Dillerde onun güzelli�i, gönüllerde tatl� sevgisi vard�. Konu�ulan, onun dürüstlü�ü, terbiyesi ve a��rba�l�l��� idi.

Akranlar� da onun tatl� arkada�l���na eri�mek için adeta yar�� edi­yorlard�.

��te, Sevgili Peygamberimiz, Sa’do�ullar� yaylas�nda günlerini böylesine huzurlu ve sevinçli geçiriyordu!

PEYGAMBER EFEND�M�Z�N GÖ�SÜNÜN YARILMASI

Ku�luk güne�inin her tarafa p�r�l p�r�l hayat saçt��� güzel bir bahar gü­nüy­dü.

Nur yüzlü Efendimiz, süt karde�i Abdullah’la beraber evlerine yak�n çay�r­l�kta kuzular�n� otlat�yordu. Bir a�ac�n alt�nda, çimenden yemye�il hal�n�n üze­rine oturmu�, tatl� tatl� konu�uyorlard�. Bir müddet sonra da Abdullah, a�ac�n serin gölgesinde uykuya dal­d�.

Kâinat�n Efendisi ise, oturdu�u yerden, kâinat� ku�atan e�siz güzelliklerin yarat�c�s�n� dü�ünmeye koyuldu. Bu s�rada kuzular yay�la yay�la epeyce uzak­la�m��lard�. Onlar� geri çevirmek için Peygamberimiz, Abdullah’�n yan�n­dan ayr�ld�. Bir müddet gittikten sonra, kar��s�na beyaz elbiseli iki ki�inin ç�k­t�­��n� gördü. �kisi de güleryüzlü ve sevimli idiler. Birinin elinde içi karla dolu al­t�n bir tas vard�. Nur yüzlü Efendimizin yan�na usûlca yakla�t�lar. Onu tu­tup, �lâ­hî bir hal� gibi duran yemye�il çimenlerin üzerine uzatt�lar. Efen­di­mizde ne ses, ne sedâ, ne de telâ� vard�. Bu güleryüzlü, bu temiz simal� ve bu sevimli in­sanlar�n kendisine kötülük yapmayaca­��n� biliyordu.

A�ac�n serin gölgesinde uyumakta olan Abdullah, bu s�rada uyand�. Man­za­ray� görünce, olanca h�z�yla telâ�l� telâ�l� eve vard�. Gördü�ü manzaray� an­ne ve babas�na anlatt�. Heyecan ve telâ�lar�ndan evlerinden nas�l ç�kt�klar�­n�n far­k�nda bile olamayan Halîme ile kocas�, bir anda Peygamberimizin ya­n�na var­d�lar. Fakat Abdullah’�n anlatt�klar�ndan eser yoktu. Ortal�kta kimseler gö­rün­müyordu. Zira, gelenler, memur edildikleri vazifelerini bir anda bitirip göz­den kaybolmu�lard�. Sadece, ayakta duran Kâinat�n Efendisinin benzi uçuk­tu ve hafiften gülümsüyordu.

Fazlas�yla telâ�a kap�lan Halîme ve kocas�, “Ne oldu sana yavrucu�um?” di­ye sordular.

Kâinat�n Efendisi �unlar� anlatt�:

“Yan�ma beyaz elbiseli iki ki�i geldi. Birinin elinde içi karla dolu bir tas var­d�. Beni tuttular, gö�sümü yard�lar. Kalbimi de ç�kar�p yard�lar. Ondan si­yah bir kan p�ht�s� ç�kar�p bir yana att�lar. Gö�sümü ve kalbimi o karla temiz­ledikten sonra ayr�l�p gittiler.”[8]

Aradan y�llar geçecek, kendilerine peygamberlik vazifesi verilecekti.

Bir gün, sahabelerden baz�lar�, “Yâ Re­sû­lal­lah! Bize ken­dinizden bah­seder misiniz?” diyeceklerdir.

Re­sû­lul­lah, “Ben, babam �brahim’in duas�y�m, karde�im �sa’­n�n müjdesi­yim, annemin ise rüyas�y�m! O, bana hamile iken �am saraylar�n� ayd�nlatan bir nurun kendisinden ç�kt���n� görmü�tü” de­dikten sonra, bahsi geçen hadi­seyi de �öyle anlat�r:

“Ben, Sa’d b. Bekro�ullar� yan�nda emzirilip büyütüldüm. Bir gün süt kar­de�imle birlikte evlerimizin arkas�nda kuzular� otlat�yorduk. O s�rada yan�ma beyaz elbiseli iki ki�i geldi. Birinin elinde içi karla dolu alt�n bir tas vard�. Beni tuttular, gö�sümü yard�lar. Kalbimi de ç�kar�p yard�lar. Ondan siyah bir kan parças� ç�kar�p bir yana att�lar. Gö�sümü ve kalbimi o karla temizlediler.”[9]

Bu hadiseyle Peygamber Efendimizin mübarek kalbi, �lâhî bir nur ve Ce­nab-� Hak taraf�ndan bir sekînet ve bir ruh ile geni�letilmi� oluyordu. Ayn� za­manda, Re­sû­lul­lah Efen­dimizin nefsi, o ya��ndan itibaren kutsî duygular ve �lâhî nurlarla teyit edilerek, her türlü vesvese ve �üpheden temiz hale getirili­yordu. Burada �unu da hat�rlatmak gerekir ki kalp sadece çam kozala�� gibi bir et parças� olarak dü�ünülmemelidir. O, bir Lâtife-i Rabbaniye’dir. Meseleye ���k tutmas� bak�m�ndan, Bediüz­za­man Hazretlerinin kalple ilgili �u aç�klama­s�n� da nazarlara arz etmekte fayda vard�r:

“Kalpten maksat, sanevberî [çam kozala��] gibi bir et parças� de­�ildir. An­cak bir Lâtife-i Rabbaniye’dir ki maz­har-� hissiyat� vicdan, ma’kes-i efkâr� di­ma�d�r. Binaenaleyh, o Lâtife-i Rabbaniye’yi tazammun eden o et parças�na kalp tâbirinde �öyle bir letafet ç�k�yor ki; o Lâtife-i Rabbaniye’nin insan�n mâ­nevîyat�na yapt��� hizmet, cism-i sanevberînin cesede yapt��� hizmet gibidir. Evet, nas�l ki bütün aktar-� bedene maü’l-hayat� ne�reden o cism-i sa­nev­berî, bir makine-i hayatt�r ve maddî hayat onun i�leme­siyle kâimdir; sekteye u�ra­d��� zaman cesed de sukuta u�rar; kezalik o Lâtife-i Rabbaniye a’mâl ve ahvâl ve mânevîyat�n heyet-i mecmuas�n� hakikî bir nur-u hayat ile canland�r�r, ���k­land�r�r; nur-u iman�n sönme­siyle, mahiyeti, meyyit-i gayrimüteharrik gibi bir heykelden ibaret kal�r.”[10]

Anla��lan odur ki maddî kalbin iman, ilim, hikmet, �ef­kat gibi mânevîyatla yak�n alâkas� vard�r; ayn� �ekilde, mad­dî temizli�in de mânevî temizlikle mü­nâsebeti mevcuttur. Bu itibarla, Resûl-i Ekrem Efendimizin maddî kalbinin y�­kan�p temizlendikten sonra ilim, hikmet, �lâhî nur ve feyizlerle doldurulma­s�n�, ak�ldan uzak gör­memek lâz�md�r.[11]

____________________________________________________________________

[1] �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 108; Belâzurî, Ensab, c. 1, s. 42.
[2] �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 108.
[3] �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 108.
[4]�bn Hi�am, Sîre, c. 1, s. 171-172; �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 110-111.
[5] �bn Hi�am, Sîre, c. 1, s. 172; �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 111; Taberî, Tarih, c. 2, s. 127.
[6] �bn Hi�am, Sîre, c. 1, s. 173; Taberî, Tarih, c. 2, s. 127.
[7] �bn Hi�am, Sîre, c. 1, s. 173; �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 112; Taberî, Tarih, c. 2, s. 127.
[8] �bn Hi�am, Sîre, c. 1, s. 174; �bn Sa’d, Tabakat, c. 1, s. 112; Taberî, Tarih, c. 2, s. 128.
[9] �bn Hi�am, Sîre, a.g.e., c. 1, s. 175; Taberî, a.g.e., c. 2, s. 128.
[10] Bediüzzaman Said Nursî, ��aratü’l-�’caz, s. 79.
[11] bkz. M. Hamdi Yaz�r, Hak Dini Kur’an Dili, c. 8, 5911-5915.

HZ. AM�NE’N�N EBED� ALEME GÖÇÜ

Hz. Âmine, Kâinat�n Efendisi o�luyla Medine’de bir ay kald�ktan sonra, Mekke’ye dönmeye karar verdi. Akrabalar�yla vedala�arak �ehirden ayr�ld�lar.

Çöl seccadesinde üç yolcu: Hz. Âmine, �anl� evlad� ve Üm­mü Eymen... Hep­si­nin de mana âleminde bir ba�kal�k vard�. Aziz anne ve �erefli evlad�n�n ruh­lar�n�, ayr�l�k ve hasret rüzgâr� dalga dalga dövüyordu.

Henüz genç ya�ta ve evliliklerinin ilk aylar�nda ebedî âleme yolcu etti�i ko­cas�n� hat�rlayan Hz. Âmine’nin gözleri oluk oluk su ak�tan bir p�nar� and�r�­yordu. Resûl-i Kibriya Efendimiz de, aziz annesinin bu gözya�lar�na dayana­m�yor, o da ���l ���l a�l�yordu. Damla damla akan gözya�lar�, rahmet ya�muru gibi elbisesini �slat�yordu.

Henüz yolu yar�lam��lard� ki Hz. Âmine aniden rahats�zland�. Peygamberi­miz ve Ümmü Eymen’i bir telâ� kaplad�. Gittikçe �iddetini art�ran hastal�k kar­��­s�nda ne yapabilirlerdi?

Ebva köyü yak�nlar�nda bir a�ac�n gölgesinde konakla­maktan ba�ka elle­rinde çare yoktu. Hz. Âmine’nin dizlerinden güç kuvvet çekilmi�ti ve kendisini tutamayarak aniden yere y�k�l�verdi. Üstünü örttüler. Hz. Âmine, hastal���n �iddeti içinde ter döküyor, Sevgili Peygamberimiz ise, onu kaybedece�i ve an­nesiz kalaca�� endi�esi içinde gözya�� ak�t�yordu. Sanki her �ey kendileriyle birlikte lâl kesilmi�ti. Yerde ses yok, gökte sükût hâkimdi.

Hz. Âmine, yerde halsiz bir �ekilde yat�yordu.

Bir ara Peygamberimiz kendini toparlayarak, “Nas�ls�n anneci�im?” diye sor­du.

Gönlü �efkat hazinesi anne, biricik yavrusunun üzülmesini istemiyordu. �iddetiyle k�vran�p durdu�u hastal���n�n a��r ol­du�u hissini uyand�rmamak için, “�yiyim can�m o�lum, bir �eyim yok” diye cevap verdi.

Bu birkaç kelimelik konu�madan sonra da kendinden geçti. Art�k hastal�k, konu�acak takati dudaklar�ndan çekip alm��t�. Bir ara “Su” dedi�i i�itildi. Yay­dan f�rlayan ok h�z�yla Peygamber Efendimiz, aziz annesine suyu yeti�tirdi.

Hz. Âmine suyu içti. Su kab�yla birlikte ci�erpâresinin yumu�ac�k ellerini de tuttu. Gözlerini açt�. Efendimizin nur saçan simas�na doya doya bakt� ve el­lerini bir anne �ef­katiyle ok�ad�!

Kâinat�n Efendisi bir ara, annesini biraz do�rultup, ba��n� kuca��na ald�. Gözlerinden akan mübarek ya�lar, annesinin omuzlar�na Nisan ya�muru gibi dü�üyordu.

Hz. Âmine’nin ruh ve kalbinde feryatlar kopuyor, f�rt�nalar esiyordu. Koca­s�n� kaybedi� �zd�rab�na, �imdi de o�luyla vedala�ma hasretini mi ekleyecekti? Bu dayan�lmaz bir �zd�rap, çekilmez bir dert idi. Kendisini yakalayan hasta­l�k­tan daha çok, bu ayr�l�k onu ya­k�p kavuruyordu! Ama ne yapabilirdi? Bu, �lâhî Kader’in de�i�mez hükmüydü!

Hz. Âmine, kendisini yakalayan hastal�ktan kurtulama­ya­ca��n� art�k anla­m��t�. Son olarak, güne� gibi parlayan nur yavrusunun yüzüne, ayr�l�k ve has­retin verdi�i duygu içinde bakt�; ellerini doya doya koklad� ve dilinden �u cümleler döküldü:

“Ey, deh�etli ölüm okundan, Allah’�n yard�m ve ihsan�yla yüz deve kar��l�­��nda kurtulan zât�n o�lu! Allah, seni aziz ve devaml� k�ls�n. E�er rüyada gör­düklerim do�ru ise, sen Celâl ve bol ikram sahibi olan Allah taraf�ndan Âde­mo�ullar�na helâl ve haram� bildirmek üzere peygamber gönderileceksin. Sen, ceddin �brahim’in teslimiyet ve dinini tamamlamak için gönderileceksin. Al­lah, seni milletlerle birlikte devam edip gelen putlardan, putperestlikten koru­yacak ve al�koyacakt�r. Her ya�ayan ölür, her yeni eskir; ya�lanan herkes zevâl bulur. Her �ey fanidir, gider. Evet, ben de ölece�im. Fakat ismim ebedî yad edilecektir. Çünkü tertemiz bir evlat do�urmu�, arkamda hay�rl� bir yad edici b�rakm�� bulunuyorum.”[1]

Ac�kl� ve adeta istikbâlden haber veren bu sözlerinden sonra, Hz. Âmi­ne’nin gözleri kayd� ve ruhunu orada Yüce Allah’a teslim etti.

Yer, Mekke ile Medine aras�nda bulunan Ebva köyü.

Tarih, Milâdî 576...

Hz. Âmine’nin Defni

Sevgili Peygamberimiz ile Ümmü Eymen donakalm��lard�. Adeta dilleri tu­tulmu�tu. Konu�an, sadece Kâinat�n Efendisinin gözya�lar�yd�.

Ümmü Eymen, bir ara kendisini toparlad� ve aziz yavru­nun gözya�lar�n� sildi. Sonra da ba�r�na basarak teselliye çal��t�. “Üzülme, a�lama, can�m Mu­hammedim!” dedi. “�lâhî Kader’e kar�� boynumuz k�ldan incedir. Can da O’nun, mal da; hepsi bize emanet. Emaneti nas�l vermi�se öyle de al�r.”

Sevgili Peygamberimiz, derin bir iç çektikten sonra, “Ben de biliyorum. Onun hükmüne her zaman boyun e�erim. Fakat anne yüzü, unutulmayacak bir yüzdür. O yüzü tekrar göremem diye üzülüyorum” dedi; sonra da derhal ken­dini toparlad� ve gözya�lar�n� silerek Ümmü Eymen’e, “Haydi, o, emaneti Sa­hibine teslim etti. Biz de onun na’­��­n� topra�a teslim edelim, ra­hat etsin” de­di.

Dünyan�n en bahtiyar annesi Hz. Âmine’nin cesedini orada topra��n ba�­r�­na tevdi ettiler. Ruhu ise, Kâinat�n Efendisini ba�r�ndan ç�kard��� için kim bi­lir ne kadar yükseklerde meleklerle bayram ediyordu!

Definden Sonra

Annesiz kalan Dürr-i Yetim’i Mekke’ye götürmek vazifesi, dad�s� Ümmü Eymen’e dü�tü.

Ümmü Eymen, yol boyunca ona annesiz kald���n� hissettirme­mek için elin­den gelen gayreti esirgemedi. Onu öz evlad�ym�� gibi ba�r�na bast� ve teselliye çal��t�. Efendimiz de, adeta onu bir anne kabul ederek, “Anne, anne!” diye ça­��r�rd�. Daha sonralar� da her gördü�ünde ise, “Annemden sonra annem!” di­yerek iltifatta bulunuyordu.[2]

Hem Anneden, Hem Babadan Yetim!

Nur yüzlü Kâinat�n Efendisi, art�k hem babadan yetim, hem de anneden öksüz idi. Fakat onun hakikî muhâf�z� ve hâmîsi vard�. O Hafîz, onu ömrü bo­yunca kusursuz muhafazas� ve eksiksiz murakabesi alt�nda bulunduracak, her türlü tehlike ve s�k�nt�dan kurtaracakt�r!

“Rabbin, seni yetim bulup da bar�nd�rmad� m�?”[3]meâlindeki ayet-i kerime, Peygamber Efendimizin bu halini ha­t�rlat�r!

Kâinat�n Efendisi, y�llar sonra, Hudeybiye Umresi s�ras�nda, yine Ebva’dan geçecektir. Allah’�n izniyle annesinin kabrini ziyaret edip elleriyle düzeltecek­tir. Sonra da teessüründen a�layacakt�r.

Onun mübarek gözlerinden tahassür gözya�lar� ak�tt���n� gören sahabeler de a�layacaklar ve “Yâ Re­sû­lal­lah! Niçin a�­la­d�­n�z?” diye soracaklard�r.

Resûl-i Ekrem, “Annemin benim hakk�mdaki �efkat ve merhame­tini dü­�ündüm de a�lad�m” diye cevap verecektir.[4]

Erken Vefatlar�n�n Hikmeti

Burada hat�ra �u sual gelebilir:

“Muhterem peder ve valideleri, Resûl-i Ekrem Efendimizin peygamberli­�ine neden yeti�emediler ve neden ona iman, kendilerine nasip olmad�?”

Bu suale, Mektûbat isimli eserinde, Bediüzzaman Said Nur­sî Hazretleri �u cevab� verir:

“Cenab-� Hak, Habib-i Ekreminin peder ve validesini, Kendi keremiyle, Re­sûl-i Ekrem’in (a.s.m.) ferzendane his­sini memnun etmek için, valideynini min­net alt�nda bulundurmu­yor. Valideynlik mertebesinden mânevî evlat mertebe­si­ne ge­tirmemek için, halis ken­di minnet-i Ru­bu­bi­yeti alt�na al�p, on­lar� mesut etmek ve Habib-i Ek­re­mi­ni de memnun etmek­li�i rahmeti iktiza et­mi� ki vali­dey­nini ve ceddini, ona zâhirî ümmet etmemi�. Fakat ümmetin me­ziyetini, fa­ziletini, saadetini onlara ihsan etmi�tir. Evet, âlî bir mü�irin [mare­�alin], yüz­ba­�� rütbesinde olan pederi, huzuruna gir­me­si; birbirine z�d iki his­sin taht-� tesi­rinde bulunur. Padi�ah, o mü­�ir olan yâver-i ek­re­mi­ne merhame­ten, pederini onun maiyetine ver­mi­yor!”[5]

PEYGAMBER EFEND�M�Z�N ANNE VE BABASININ �MANLARI MESELES�

�slam âlimleri, ittifakla �u hususu belirtmi�lerdir:

“Hz. �brahim’den (a.s.) gelen ve Resûl-i Ekrem’i (a.s.m.) netice veren nurani silsilenin fertlerinin hiçbiri, hak dinin nuruna lakayd kalmam��lar ve küfrün karanl�kla­r�na ma�lup olmam��lard�r. Hiçbirinin temiz gönlü, �irk ve küfürle kirlenmemi�tir.”[6]

Bu hususu kaydettikten sonra, Sevgili Peygamberimizin baba ve annesinin imanlar� meselesi üzerinde dural�m: Birbirine yak�n izahlarla birçok �slam âli­mi, Peygamber Efendimizin muhterem pe­der ve validelerinin ahirette necat ehli olacaklar�n� aç�k ve kesin bir �ekilde delilleriyle ortaya koymu�lard�r. Bu izah tarzlar�n� �öylece s�ralayabiliriz:

1) Hz. Abdullah ile Hz. Âmine, Efendimize peygamberlik vazifesi verilme­den çok evvel vefat etmi�lerdir. Dolay�s�yla fetret devrinde vefat edenlere ise azap yoktur.[7]

Bir gün, birisi, büyük âlimlerden �erefüddin Münâ­vî’­ye, “Pey­gamberimizin baba ve annesi cehennemde midir?” diye sorar.

Münâvi Hazretleri, hiddetle, “Resûl-i Ekrem’in peder ve validesi fetret za­man�nda vefat etmi�lerdir. Peygamber gönderilmeden evvel ise azap yoktur” cevab�n� verir.[8]

Kendisine bir peygamberin daveti ula�mayan kimsenin ahirette azap gör­meyece�i, ayet ve hadislerle sâbittir.[9]Peygamber Efendimizin peder ve vali­de­le­rine de, geçmi� peygamberlerden hiçbirinin davetinin ula�mad��� tarihen sâ­bittir. �u halde, tereddütsüz söyleyebiliriz ki onlar da necat ehlidirler ve ahi­rette azap görmeyeceklerdir.

2) Resûl-i Ekrem’in muhterem peder ve validelerinin �irk ehli olduklar� sâ­bit de�ildir. Belki, onlar, Zeyd b. Amr b. Nü­feyl, Varaka b. Nevfel ve benzerleri gibi, büyük babalar� �brahim’­den (a.s.) gelen inanç ve âdetlerle amel eden “Hanif”­ler­den­dir­ler.

3) Sevgili Peygamberimizin baba ve annelerinin �irk ehli olmad�klar�n�n bir delili de, “Ben, mütemadiyen temiz babalar�n sulbünden, temiz analar�n rah­minden nakloluna geldim”[10]hadis-i �erifidir.

Kur’an-� Kerim’de mü�rikler “necis kimseler” olarak va­s�f­land�r�lm��lard�r.[11]Temizlik ile pislik, iman ile �irk, mü’min ile mü�rik aras�nda tezat bulundu­�u­na göre, yukar�da kaydetti�imiz hadis ölçüsü �����nda, Resûl-i Ekrem’in ec­da­d�ndan hiçbirinin küfür ve �irk gibi mânevî kirlere bula�mad���n� kabul et­mek vacip olur.[12]

Bütün bunlardan sonra meseleyi �öylece özetleyebiliriz:

“Resûl-i Ekrem’e (a.s.m.) Allah taraf�ndan rahmet oldu�u hitap edilirken parlak nübüvvet ve risâlet güne�i henüz do�madan o apaç�k nuru sîne-i ihti­ra­m�nda ta��yan bir ana babay�, evlad�n�n feyz ve nurundan mahrum farz et­mek, hem edebe, hem mant��a muvaf�k de­�ildir. Hususîyle, Resûl-i Ekrem’in muh­terem anne ve babas�n�n hayatlar� Câhiliyye devrinde geç­mi�tir; Risâlet-i Ah­mediy­ye zaman�n� idrak etmemi�lerdir.”[13]

Öyle ise, bu hususta mü’minin bilmesi ve kabul etmesi gereken husus �u­dur:

“Resûl-i Ekrem’in (a.s.m.) peder ve valideleri ehl-i necatt�r ve ehl-i cennettir ve ehl-i imand�r. Cenab-� Hak, Ha­bib-i Ek­reminin mübarek kalbini ve o kalbin ta��d��� ferzendane �efkatini elbette ren­cide etmez.”[14]

�u dörtlük de bu hakikati pek güzel dile getirmektedir:

 

�ki cihan güne�i, bürc-i saadette iken

Vâlideynine Mevlâ nice vermeye �erefi,

Çe�m-i insaf ile ey dil, nazar et gavvasa

Al�cak dürrini yabana atar m� sadefi?

 

Manas�:

�ki Dünyan�n Güne�i olan Hz. Muhammed (a.s.m.) saadet bur­cunda iken, Cenab-� Hak, anne babas�na nas�l �eref ver­mez ki?

Ey gönül! �nsaf gözüyle dalg�ca dikkatle bak. �nciyi al�r da sa­de­fi­ni hiç ya­bana atar m�?

Alt� ya��nda iken annesini kaybeden Peygamber Efendimizi, ya�l� dedesi Ab­dül­mut­ta­lib himâyesine ald�.

Ku­rey�’in reisi Ab­dül­mut­ta­lib de nur-u Ahmedî’den na­sibini al­m��t�. O nur kendisine çok üstün meziyet ve s�fatlar kazand�rm��t�: Uzun boyu, büyükçe ba�� ve heybetli görünü�üne, par­lak yüzü, tatl� sözü, utangaçl���, nezaket ve üstün ahlâk� bir ba�ka güzellik katm��t�. Sab�rl�, ak�ll�, anlay��l�, mert ve cömert idi. Yoksul insanlar�n kar�nlar�n� doyurmaktan büyük zevk al�rd�. Hatta bu cömertli�ini, bu yard�mseverli�ini hayvanlardan bile esirgemezdi. Da� ba�la­r�nda aç susuz kalan kur­du ku�u da dü�ünürdü.

Câhiliyye karanl�klar� aras�nda ayd�nl�k yoldan ayr�lmayan bahtiyarlardan biri idi. Allah’a ba�l�yd� ve ahirete inan�rd�. Ver­di�i sözü ne pahas�na olursa olsun mutlaka yerine getirirdi. Nitekim Cenab-� Hakk’a verdi�i sözü yerine ge­tirmek için, en çok sevdi�i o�­lu Abdullah’� b�ça��n alt�na yat�rmaktan bile çe­kin­memi�ti. Ku­rey�liler müdahale etmeselerdi, onu kurban edecekti.

Câhiliyye devrinin çirkin âdetlerinden uzak durdu�u gibi, ba�kalar�n� da bunlar� yapmaktan menederdi. O zaman�n zâlim bir âdeti olan k�z çocuklar�n� diri diri gömmekten halk� sak�nd�r�rd�. �araptan, zinadan her zaman kaç�n�rd�. Mekke’de zulme, haks�zl��a bütün gücüyle meydan vermemeye çal���rd�.

Misafir a��rlamaktan da büyük haz duyard�. Akrabalar�yla yak�ndan ilgile­nir, onlara �efkat ve merhamet gösterirdi. Bu büyük vasf� sebebiyle Ku­rey�liler ona “�kinci �brahim” derlerdi.

Ramazan ay� girince Hira ma�aras�nda inzivaya çekilip ibadetle me�gul olurdu. Bunu ilk defa âdet eden de kendisi idi.

Ya�l� dede, ayn� zamanda çocuk sevgisi, torun sevgisi nedir, biliyordu. He­le, torunu, Kâinat�n Efendisi gibi p�r�l p�r�l bir çocuk olunca, art�k sevgisinin sö­zü mü olurdu?

Gerçekten, Ab­dül­mut­ta­lib, etrafa nur saçan torununu can� gibi seviyor, �ef­katli kanatlar� aras�nda onu nazl� bir yavru gibi bar�nd�r�yordu. Onsuz hiçbir yere gitmek istemiyordu. Bu ya��nda bile Peygamber Efendimizin davran��lar�, kâmil bir insan�n hareket ve davran��lar�ndan farks�zd�. Gitti�i her yerde bu fevkalâde durumu herkes taraf�ndan derhal fark ediliyordu. Hatta zaman za­man toplant�larda ve sohbetlerde sorulan sorulara Ab­dül­mut­ta­lib, onunla isti­�are ettikten sonra cevap veriyordu.

Art�k Peygamberimiz, o ya��nda ya�l� dedesinin adeta samimi bir arkada��, içten dert orta�� ve emin bir müste�ar� idi. Bütün bunlara ra�men o, dedesine kar�� hürmetinde asla kusur etmiyordu.

Dedesinin Minderine Sadece O Otururdu!

Kâbe duvar�n�n gölgesinde hemen hemen her zaman Ku­rey�’in reisi Ab­dül­mut­ta­lib için bir minder serili bulunurdu. Çocuklar�n�n hiçbiri bu minderin üs­tüne ç�kmaz, babalar� gelinceye kadar etraf�nda oturup beklerlerdi.

Ab­dül­mut­ta­lib, çocuklar�ndan hiçbirini almazken, Peygamber Efendimizi kucaklayarak yan taraf�na minderin üstüne oturturdu. Amcalar� tutup onu minderin üstünden indirmek isterlerdi; fakat babalar� buna mani olur ve �öyle derdi:

“O�lumu serbest b�rak�n! Vallahi, ileride onun nâm� ve �ân� büyük olacak­t�r!”

Sonra da, muhterem torununu minderin üstüne yan taraf�na oturtur, eliyle s�rt�n� ok�ayarak ona olan sonsuz sevgisini belirtildi.[1]

Yine Ab­dül­mut­ta­lib uyurken Sevgili Peygamberimizden ba�kas� onu uyan­d�rma cesaretini gösteremezdi. Hususî odas�na ondan ba�kas� müsaadesiz gi­remezdi.

Ya�l� dede, nur yüzlü torununu sofrada yan�ba��na, ba­zen de dizi­ne oturtur yeme�in en iyisini ona yedirir ve o gelmeden yemeye ba�lamaya müsaade et­mezdi.

Sevgili Peygamberimiz Biraz Gecikince!

Kâinat�n Efendisini, dedesi, bir gün, kaybolan devesini aramaya gönderdi. Biraz gecikince kayboldu endi�esiyle Ab­dül­mut­ta­lib büyük bir telâ�a kap�ld�. Üzüntüsü yüzünden okunuyordu. Derhal Kâbe’ye vurarak ellerini Yüce Mev­lâ’ya açt� ve “Allah�m, Muham­med­imi bana geri lût­fet!” diye dua etti.

Az sonra Peygamber Efendimiz, deveyle birlikte ç�kageldi. Dedesi, kendi­si­ni sevinçle kucaklad� ve “Biricik yavrum!” dedi. “Senin için o kadar üzül­düm, o kadar feryat ettim ki art�k bun­dan sonra seni yan�mdan asla ay�r­maya­ca��m ve yaln�z ba��na bir yere göndermeyece�im.”[2]

Hakikaten de Ab­dül­mut­ta­lib, vefat�na kadar nur torununu bir gölge gibi takip etmekten geri durmad�.

Seyf b. Zî Yezen, Ab­dül­mut­ta­lib’e Neler Söyledi?

Peygamber Efendimizi candan seven Ab­dül­mut­ta­lib, hayat�nda sadece bir defa k�sa bir süre için ondan uzak kal­d�.

Yemen Hükümdar� Seyf b. Zî Yezen, babas�n�n ülkesini Habe�lilerden geri alm�� ve San’a’n�n Gumdan �ehrinde tahta oturmu�tu. Arabistan’�n dört bir ta­ra­f�ndan a�iret ve kabile reisleri onu tebrike geliyorlard�.

Mekke’yi temsilen de Ab­dül­mut­ta­lib’in ba�kanl���nda bir heyetin Gum­dan’a gitmesi gerekiyordu. Böylece, Mekke’den ayr�lmakla, Ab­dül­mut­ta­lib, ilk defa nur torunundan uzak kal�yor­du.

Uzun bir yolculuktan sonra Gumdan’a varan Ku­rey� heyetini Seyf b. Zî Ye­zen kabul etti. Ab­dül­mut­ta­lib, hüküm­dardan izin alarak, kendisinin üstün me­­ziyetlerinden, babas�n�n hay�rl� bir hükümdar oldu�undan bahsetti. Han­gi he­yet olduklar�n� belirtmek için de sözlerini �öyle ba�lad�:

“Biz, Allah’�n dokunulmaz k�ld��� memleketin halk�, Bey­tullah’�n hizmetkâ­r�y�z!”

Bu konu�mas�, hükümdar�n dikkatini çekti. Sordu: “Ey tatl� dilli ki�i! Sen kimsin?”

Ab­dül­mut­ta­lib, “Ben, Hâ�im’in o�lu Ab­dül­mut­ta­lib’­im!” dedi.

Seyf, biraz daha dikkat kesildi. Sevinç ve heyecan kar���m� bir sesle, “De­mek, sen k�z karde�imizin o�lusun!”

Ab­dül­mut­ta­lib, “Evet...” diye kar��l�k verdi.

Bunun üzerine Seyf, Ab­dül­mut­ta­lib’e daha yak�n alâka gösterdi. Yan�na yakla�mas�n� istedi. Sonra da, “Akraba oldu�umuzu ö�rendim. Ziyaretinizden de çok memnun oldum. Siz gece gündüz sohbet edilmeye, oturulup konu�ul­maya lây�k, �erefli insanlars�n�z!” diye konu�tu.

Seyf, bu iltifatkâr sözlerle de yetinmedi; söylediklerinde samimi oldu�unu, Ab­dül­mut­ta­lib’i bir ay boyunca saray�nda a��rlamakla da ispat etti.

Sarayda günleri hep sohbetle geçiyordu. Mukaddes kitaplardan gelecek peygamberin s�fatlar�n� ö�renmi� bulunan Seyf, bu sohbetlerde baz� ipuçlar� yakal�yordu. Nitekim bir gün hiç kimsenin fark�na varamayaca�� bir s�rada Ab­dül­mut­ta­lib’i gizlice yan�na ça��rd� ve “Ey Ab­dül­mut­ta­lib!” dedi. “Sana bir s�r emanet edece�im. Bu s�rr�n senin­le alâkal� oldu�u kanaatini ta��yorum! Bu, ba�kalar�ndan gizledi�imiz, bir kitapta buldu�um çok büyük ve mühim bir haberdir!”

Ab­dül­mut­ta­lib merakland�, “Nedir o?” diye sordu.

Seyf, s�rr�n� aç�klad�: “O, bu s�ralarda dünyaya gelmi� olmas� muhtemel bir çocu�a âittir. O, sizin taraflarda, Tihame bölgesinde do�acakt�r. �ki küre�i ara­s�nda bir ‘ben’ vard�r. Babas� ve annesi ölünce, onu dedesi ve amcas� s�ras�yla himâyeleri alt�na alacakt�r. O, dostlar�n� ve yar­d�m­c�lar�n� a��rlayacak, dü�­manlar�n� zillete u�ratacakt�r. En �erefli yerleri fethedecek, k�yamet gününe ka­dar insanlara rehber ve önder olacakt�r. Bât�l dinleri ortadan kald�racak, put­pe­restli�i yok edecek, Rahmân olan Allah’a ibadet edecektir. Onun sözü mü�­kîl­leri halledecek, i�i ise basîret ve adalet üzere olacakt�r. Daima iyili�i bu­yura­cak, iyilik yapacak ve insanlar� kötülükten sak�nd�racakt�r.”

Merak ve heyecana kap�lan Ab­dül­mut­ta­lib, hükümdar�n biraz daha aç�k­lama yapmas�n� ve s�rr�n� biraz daha açmas�n� istiyordu. Bunun için de, “Ey Hükümdar! Ömrün uzun, sal­tanat�n dâim ve �ân�n yüce olsun! O çocuk hak­k�nda biraz daha aç�klama yapar m�s�n?” dedi.

Hükümdar, di�er alâmet ve i�aretleri sayd�ktan sonra, “Ey Ab­dül­mut­ta­lib!” dedi. “Bütün bu i�aretlere bak�l�rsa, bu çocu�un dedesi sen olmal�s�n!”

Bu sözleri duyan Ab­dül­mut­ta­lib, sevincinden derhal sec­deye ka­pand�.

Bu sefer merak ve �a�k�nl�k s�ras� hükümdara gelmi�ti. “Ey Ab­dül­mut­ta­lib! Yoksa, sen, anlatt�klar�mdan bir �ey mi sezdin?” diye sordu.

Gönlüyle birlikte gözlerinin içi de gülen Ab­dül­mut­ta­lib, anlatt�. “Ey Hü­kümdar!” dedi. “Benim, Abdullah ad�nda, üzerinde titredi�im, çok sevdi�im bir o�lum vard�. Onu kavmimizin e�raf�ndan Vehb b. Abdi Menaf’�n k�z� Âmi­ne’yle evlendirmi�tim. Bir çocuk dünyaya geldi. Onun iki küre�i aras�nda bir ‘ben’ vard�r. Sayd���n alâmetlerin hepsini de üzerinde ta��yor. Babas� ve an­nesi de vefat etmi�lerdir. Kendisi �imdi benim himâyemdedir.”

Seyf, kanaatinde yan�lm�� olmaman�n sevinci içinde, Ab­dül­mut­ta­lib’e, “Ço­cu�unu çok iyi koru! Yahudiler ona dü�­mand�rlar. Onlar�n kendisine zarar vermesinden sak�n! Fakat Allah, onun dü�manlar�na imkân ve f�rsat tan�maya­cakt�r! Benim eski kitaplarda bulup ö�rendi�ime göre, Yesrib [Medine] de onun hicret yeri olacak ve orada çok yard�m görecektir” dedi.

Art�k hem hükümdar, hem de Ab­dül­mut­ta­lib, büyük bir mü�kîli halletmi� olman�n rahatl��� içindeydiler.

Seyf b. Zî Yezen, adeta kerametvârî, peygamberli�inden evvel Efendimizin nübüvvetini böylece haber veriyordu.

Bir müddet sonra hükümdar, Ku­rey� heyetini büyük ikram ve ihsanlarla Mekke’ye u�urlad�. Ab­dül­mut­ta­lib’e verdikleri, di�erlerinkinden çok daha faz­layd�. U�urlarken de ona, “O çocu�un halinde olan de�i�iklikleri her y�l bana bildirmeni rica ederim” dedi.

Ne var ki Seyf b. Zî Yezen, Peygamberimiz hakk�nda dedesinden daha ba�­ka bir bilgi alamadan, henüz bu konu�­malar�n�n üzerinden bir sene bile geç­meden hayata göz­lerini yumdu.[3]

Heyetteki arkada�lar�, yolda Ab­dül­mut­ta­lib’e, neden ken­disine daha fazla ikram ve ihsan edildi�ini sordular. O sadece, “Onu k�skanmay�n�z. Bunun el­bette bir sebebi var­d�r” demekle iktifa etti.

Bir ayl�k ayr�l�ktan sonra Mekke’ye varan Ab­dül­mut­ta­lib, nur torununu hasretle kucaklayarak, firak ac�s�n� visalin lezzetiyle gidermeye çal��t�.

Peygamber Efendimiz, “Rahmet” Vesilesi!

Sevgili Peygamberimiz, henüz dedesi Ab­dül­mut­ta­lib’in himâyesinde bulu­nuyordu.

Kurakl�k yüzünden Mekke ve etraf� deh�etli bir s�k�nt� ve k�tl�k içinde k�v­ran�p duruyordu.

Ab­dül­mut­ta­lib, büyüklü�ünü anlad��� torunu Efendimizi yan�na alarak, o�­lu Ebû Tâlib’le birlikte Ebû Kubeys da��na ç�kt�. Onlar�n pe�i s�ra da Ku­rey�liler geliyordu.

Ab­dül­mut­ta­lib, yüzünü Kâbe’ye çevirdi ve Peygamber Efendimizi üç sefer gökyüzüne do�ru kald�rarak, “Allah�m! Bu çocuk hakk� için, bizi bereketli bir ya�murla sevindir” diye yalvard�.

Kâinat�n Efendisinin yüzü suyu hürmetine yap�lan dua kabul oldu. Ân�nda ya�mur damlalar�yla halk�n ve Ku­rey� e�raf�n�n sevinç gözya�lar� birbirine ka­r��t�.

Bütün bu olup bitenler, dedenin torununa kar�� içten sevgisini ve ba�l�l���n� kat kat art�r�yor, istikbâlde büyük bir insan olaca�� kanaatini kuvvetlendiri­yordu. Bunun için de nur torununa büyük bir ihtimam gösteriyordu.

ABDÜLMUTTAL�B’�N VEFATI

Ya�� epeyce ilerlemi� bulunan Ab­dül­mut­ta­lib, bir gün aniden rahats�zland�. Rahats�zl��� gittikçe �iddetini art�r�yordu.

O, art�k bir ba�ka âleme göçün yak�nda ba�layaca��n� anlam��t�. Yaln�z, gör­mesi gereken bir vazife vard�: Sevgili Peygamberimizi teslim edecek emin bir ki�i seçmek...

Bunun için bütün o�ullar�n� ça��rtt�. Akl�na Ebû Leheb geldi. Fakat o kat� kalpli merhametsizin biri idi. “Olmaz” deyiverdi içinden...

Ya Abbas? Hay�r, o da olamazd�. Çünkü çoluk çocu�u çoktu. Ancak onlarla me�gul olabilirdi.

Hamza var. Ona da râz� olmad�. Zira, Hamza genç ve ava merakl� idi. Toru­nuyla gere�i gibi ilgilenemezdi.

Ebû Tâlib! ��te, nur torununun hâmîsini bulmu�tu. Gerçi, Ebû Tâlib’in ser­veti azd�, ama merhameti ve �efkati boldu. Muhammed’i (a.s.m.), himâyeye ancak o lây�k olabilirdi!

Bununla beraber Ab­dül­mut­ta­lib, onun da görü�ünü almay� ihmâl etmedi. “Amcalar�ndan hangisinin himâyesine girmek istersin?” diye sordu.

Sevgili Peygamberimiz, dedesinin sorusuna haliyle cevap verdi. Yerinden kalkarak amcas� Ebû Tâlib’in boynuna sar�ld�. O, babas�yla anne baba bir kar­de� olan amcas�n�n himâyesini kabul etti�ini, böylece ifade etmi� oluyordu.

Ab­dül­mut­ta­lib de, tercihinde isabet etti�ine sevindi. Sonra Ebû Tâlib’e dö­ne­rek, “Onu sana emanet ediyorum! O, �lâhî bir emanettir. Onu her �eye ra�­men, can, ba� pahas�na da olsa koruyaca��na dair bana aç�kça söz ver ki gözle­rim arkada kalmadan gönlüm rahat etsin” dedi.

Efendimizin kendisine kar�� teveccühünden oldukça mütehassis olan Ebû Tâlib, gözleri dolu dolu, babas�na �u cevab� verdi:

“Sen hiç merak etme babac���m! Onu öz çocuklar�ma, hatta ken­di can�ma bile tercih edece�ime emin olabilirsin! Hayatta bulundu�um müddetçe ona hiç kimsenin zarar vermesine müsaade etmeyece�ime söz veriyorum!”

Bu asil konu�madan, Ab­dül­mut­ta­lib fazlas�yla memnun oldu ve gözleri se­vinç gözya�lar�yla doldu.

...Ve Ab­dül­mut­ta­lib taraf�ndan, Nur Muhammed (a.s.m.), amcas� Ebû Tâ­lib’e teslim edildi.

Yakaland��� rahats�zl�ktan kurtulamayan Ab­dül­mut­ta­lib, torununun ne�e­sine, sevgisine, tebessümüne do­ya­ma­dan dünyaya gözlerini seksen ya��n� a�­k�n bir ihtiyar olarak kapad�.[4]

Tarih: Milâdî, 578. Fil y�l�ndan sekiz sene sonra.

Mekke çar��s�, Ab­dül­mut­ta­lib’in vefat� dolay�s�yla günlerce kapal� tutuldu. Ku­rey�liler, sevdikleri ve hürmet ettikleri bu zât�n ölü­mü dolay�s�yla günlerce yâs tuttular, cenazesini el üs­tünde dola�­t�rd�lar. Sonra Hacun Kabristan�’na, dedesi Kusayy’�n yan�na göm­düler.[5]

Peygamberimizin Gözya�lar�

Sevgili Peygamberimiz, dedesini kaybetmekten derin üzüntü duydu. Çün­kü bu kaybedi�, baba ve annesinin de ebedî âleme göçünü hat�rlat�yordu.

Dedesinin cenazesi ve defni s�ras�nda Peygamberimiz, gözya�lar�n� tuta­mad�; bazen h�çk�rarak, bazen de sessiz sedâs�z a�lad�.

Seneler sonra bir gün kendilerine, dedesinin ölümünü hat�rlay�p hat�rlama­d��� soruldu�unda, “Evet, hat�rl�yorum! Ben, o s�rada sekiz ya��nda bulunu­yordum” cevab�n� verdi.

Peygamber Efendimizin saadetli ömrünün ilk sekiz senelik bölümü, ��te böyle ac�larla, üzüntü ve kederlerle dolu geçmi�ti. Adeta büyük ruhu ve rik­katli kalbi, ta o ya�lardan itibaren istikbâlde çeke­ce�i me�akkat ve mihnetlere dayanmak için �z­d�rap ve s�k�nt� teknesinde yo�ruluyordu.

Sevgili Peygamberimiz, sekiz ya��nda...

Dedesi taraf�ndan kendisine koruyucu olarak tayin edilen amcas� Ebû Tâ­lib’in himâyesinde.

Ebû Tâlib, son derece merhametli bir insand�. Fakat oldukça fakirdi. Mekke et­raf�nda yay�lan ve �ehre getirilince sütünden faydalan�lan birkaç devesinden ba�ka herhangi bir mal ve mülke de sahip de�ildi. Aile efrad� kalabal�k olan Ebû Tâlib, haliyle mai�et cihetiyle büyük s�k�nt� içinde bulunuyordu.

Bütün bunlara ra�men o, dürüstlü�ü ve do�ru ya�ay��� ile Ku­rey�liler tara­f�ndan sevilir, say�l�r ve hürmet görür idi. Hz. Ali, ba­bas�n�n bu durumunu �u ifadelerle dile getirir:

“Babam, Ku­rey�’in fakir, fakat ileri gelenlerinden �erefli biri idi. Hâlbuki, kendisinden evvel, böyle yoksul oldu�u halde kavminin ulu ki�isi olmu� bir kimse gelmemi�tir.”

Ebû Tâlib, ya�ay��� bak�m�ndan da, Câhilliyye devrinin kötülük ve çir­kin­lik­le­rinden uzakt�. Ku­rey�li mü�riklerin su gibi içtikleri içkiyi o, babas� Ab­dül­mut­ta­lib gibi, asla kullanmazd�. Görüldü�ü gibi Ebû Tâlib, her haliyle Kâinat�n Efendisini himâye edecek evsafta bulunuyordu.

Ebû Tâlib, ayn� zamanda karde�i Zübeyr’den kendisine geçen Kâbe per­de­dar­l��� demek olan “rifade” ve hac�lara su içirme hizmeti demek olan “sikâye” vazifelerini de yürütüyordu. Ne var ki fazla masraf gerektiren bu va­zifelerin alt�ndan dar bütçesiyle kalkamayaca��n� anlay�nca, üç hac mevsimin­den sonra bu görevleri karde�i Hz. Abbas’a devretmek zorunda kald�. Sikâye ve rifade hiz­metleri, Mek­ke’nin fethine kadar Hz. Abbas’�n elinde devam etti. Re­sû­lul­lah, Mekke’yi fethettikten sonra bu görevleri yine ayn� elde b�rakt�.

Ebû Tâlib de, babas� gibi, Sevgili Peygamberimize candan ba�l�yd�. Öz baba gibi, yeti�mesine son derece dikkat ediyordu. Ye�enini asla yan�ndan ay�rmak istemezdi. Gitti�i her yere onu da götürür, yan�ba��na oturtur ve bir arkada� gibi kendisiyle sohbet eder ve konu�urdu.

Ebû Tâlib’in evinde onsuz sofraya oturulmazd�. Sofra haz�rland���nda Pey­gamber Efendimiz görülmeyince amca, “Muhammed’im nerede? Ça��r�n, gel­sin” derdi. Çünkü onun bulundu�u sofrada herkes doyarak kalkar ve yemek yine de artard�. Bulunmad��� sofralarda ise, çok kere sofradakiler doymadan yemek bitiverirdi.[1]

Zaten, Sevgili Peygamberimiz, ta o zamandan beri az yiyordu. Sofrada son derece ciddi ve nimetlere hürmetkâr bir tav�r içinde bulunurdu. Di�er çocuklar kurulur kurulmaz sofraya sald�r�rken, o büyükleri ba�lamadan lokmay� a�z�na koy­mazd�. Hatta baz� kere am­cas�, çocuklardan rahats�z olmas�n diye onun için ayr� sofra kurdururdu.[2]

Henüz bu ya��nda Sevgili Efendimiz, —büyüklü�ünde ol­du�u gibi— aç­l�k­tan, susuzluktan da �ikayet etmiyordu. Dad�s� Ümmü Ey­men, bu hususu �u ifadelerle dile getirir:

“Re­sû­lul­lah’�n, çocuklu�unda ne açl�ktan, ne de susuzluktan �ikayet etti�ini görmedim. Sabahleyin bir yudum zemzem içerdi. Kendisine yemek yedirmek istedi�imizde, ‘�stemem, karn�m tok’ derdi.”[3]

Yine Peygamber Efendimiz, sabahlar� p�r�l p�r�l parlayan temiz bir yüz, ta­ranm�� tertemiz saçlar�yla gündüz âle­mi­ne sev­gi, ne�e ve hayat dolu nur gözle­rini açard�.[4]

Peygamberimiz, Amcas�yla Ya�mur Duas�nda!

Mekke ve havalisi, �iddetli bir kurakl�k ve k�tl�k y�l� ya��yordu. Ya�murun damlas� yoktu. Yerler kupkuru ve toprak susuzluktan �erha �erha idi.

Ku­rey�liler Ebû Tâlib’e ba�vurarak, “Ey Ebû Tâlib!” dediler. “Kurakl�k ve k�t­l�ktan çoluk çocu�umuz ölmeye, hay­vanlar�m�z k�r�lmaya ba�lad�! Ne olur, bizim için ya�mur duas�na ç�ksan?”

Ebû Tâlib teklifi reddetmedi. Ancak yaln�z gidemezdi, gitmek de istemezdi. Yan�na ye�eni Nur Muhammed’i de almal�yd�. Çünkü onun bereket ve ihsan­lara vesile oldu�u­nu birçok hadisede görmü� ve anlam��t�.

Ebû Tâlib, ye�eni Saadet Güne�iyle birlikte Kâbe’ye vard�. S�rt�n� bu kutsî mâ­bede dayad�, ellerini Kâinat Sultan�na açt� ve yalvarmaya ba�lad�. Nur Mu­hammed (a.s.m.) ise, Kâbe’nin örtüsüne yap��m��, bir parma��n� da gö­�e do�ru kald�rm��t�.

...Ve az sonra Rahmân-� Rahîm’in rahmet deryas� co�tu ve ya�mur, bar­dak­tan bo�al�rcas�na Mekke ve halk�n�n üzerine döküldü. Öyle ki kendilerini zor­lukla evlerine atabildiler. Bir anda vadiler dolup ta�t�. Yüzler ve gözler se­vinçle doldu.

Evet, Hz. Muhammed (a.s.m.), insanl��a maddî mânevî rahmet ve bereket getirmek, insanl��� ve dünyay� mesut ve mamur etmek üzere vazifelendiril­mi�ti. Daha çocuklu�undan iti­baren de bu ulvî ve büyük vazifenin sahibi bu­lundu�unun izlerini üzerinde ta��yordu!

Fât�ma Hâtun’un Peygamberimize Sevgisi

Ebû Tâlib’in han�m� Fât�ma Hâtun’un da Peygamber Efendimize olan sev­gisi ve �efkati sonsuzdu. Onu öz evlad� gibi seviyor, bak�m�na son derece dik­kat ediyordu. Hatta onu yedirip doyurmadan, çocuklar�na bakm�yor ve onlarla ilgilenmi­yordu. Böylece, Dür­r-i Yetim’e, annesiz kalm�� olman�n �z­d�rap ve hasretini his­se­tir­memeye çal���yordu!

Sevgili Peygamberimiz de, Fât�ma Hâtun’a sevgi ve say­g�s�nda hiçbir za­man kusur etmiyordu. Ömrünün sonuna kadar da kendisine yap�lan iyili�i unutmad� Öyle ki Fât�ma Hâtun, vefat etti�inde “Bugün annem öldü!” diyerek ona kar�� olan sevgisini ifade etmi�ti. Sonra da gömle�ini ç�kararak ona kefen yapm�� ve beraberinde kab­re inerek bir müddet mezar�nda uzanm��t�.

Resûl-i Ekrem’in bu hareketi, ashab�n�n gözünden kaç­ma­d�. Sebebini sor­duklar�nda, �u cevab� verdi:

“Ebû Tâlib’ten sonra, bu kad�nca��z kadar bana iyilik eden hiçbir kad�n yok­tur. Ahirette, cennet elbiselerinden elbise giy­mesi için ona gömle�imi kefen yapt�m. Kabre �s�n­mas� için de oraya kendisiyle birlikte uzand�m.”[5]

Kendisine yap�lan iyilikleri, kim taraf�ndan olursa olsun asla unutmayan ve o iyiliklerin alt�nda kalmay�p birkaç misliyle mukabele eden büyük Peygamber (a.s.m.)...

Resûl-i Ekrem’in bu yüksek hasletinin, bu müstesna s�fat�n�n, insanlar�n hi­dayete ermesinde büyük tesiri oldu�u, hayat safhalar� içinde görülecektir.

PEYGAMBER EFEND�M�Z�N KOYUN GÜTMES�

Resûl-i Ekrem Efendimiz, ömr-ü saadetlerinin onuncu y�l� içinde bulunu­yorlard�.

Bu s�rada, himâyesinde bulundu�u amcas� Ebû Tâlib’in koyun ve keçilerini gütmek istedi�ini söyledi. Onu can� gibi seven amcas�, önce buna râz� olmad�. Ancak Efendimizin �iddetli arzu ve �srar� kar��s�nda kabul etti. Fakat bu sefer zevcesi Fât�ma Hâtun, bu iste�e �iddetle kar�� koydu. Gözbebeklerinden daha çok k�ymet verdikleri Kâinat�n Efendisini yak�c� güne� alt�nda b�rakmaya gö­nülleri nas�l r�za gösterebilirdi?

Fakat Fahr-i Âlem Efendimiz, bu arzusunda kararl� idi. Bunun için Fât�ma Hâtun’u ikna ve râz� etti.

Efendimiz, sabahlar� koyun ve keçileri alarak vadilerde ve tepelerde dola�­t�r�p otlatmaya ba�lad�.

Böylece, hem geçim s�k�nt�s� içinde bulunan amcas�na, hiç olmazsa çoban tutma masraf�ndan kurtarmak suretiyle yard�mda bulunmu�, hem de yaln�z ba­��na yerleri ve gökleri derin derin tefekkür edebilme imkân�n� elde etmi� olu­yordu. K�rda Cenab-� Hakk’�n, her an tazelendirdi�i yer ve gök sahifele­rin­deki ulvî manzaralar� seyrediyor ve adeta ruhu onlardan e�siz bir zevk ve de­rin bir feyiz al�yordu. Üzerine ald��� bu va­zife, onu ayn� zamanda tefessüh et­mi� cemiyetin yalan ve hile ile doland�r�c�l�k ve riyâ ile bula�m�� hayatlar�ndan uzak kalma imkân�na da kavu�turuyordu.

Ömr-ü saadetlerinin bir senesini koyun gütmekle geçiren Efendimize nü­büvvet vazifesi verildikten sonra, sahabeleriyle bir gün k�ra ç�km��lard�. Mer­ruzzahran mevkiinde beraberce misvak a�ac�n�n yemi�ini topluyorlard�. Gö­nülleri kucaklayan tebessümleri aras�nda sahabelerine �öy­le buyurdu:

“Siz bu yabanî yemi�lerin karalar�n� tercih ediniz. Çünkü onun siyah� en lezzetlisidir!”

Sahabeler, merak ve hayret içinde, “Yâ Re­sû­lal­lah!” dediler. “Bu yemi�in iyisini kötüsünü çobanlar bilir. Siz de ko­yun güttünüz mü?”

Nebiyy-i Ekrem Efendimiz, yine ruhlar ok�ayan tebessümleri ara­s�nda, “Hiç­bir peygamber yoktur ki koyun gütmemi� olsun!”[6]ce­vab�n� verdiler.

Ömür defterine tatl� bir hat�ra olarak kaydedilen bu ko­yun gütme hadise­sini, yine Resûl-i Zî�an Efendimiz bir gün �öyle yad e­de­cek­tir:

“Mûsa (a.s.)  peygamber gönderildi, koyun güderdi. Dâ­vud (a.s.)  peygam­ber gönderildi, koyun güderdi. Ben de peygamber gönderildim. Ben de kendi ailemin koyunlar�n� Ciyad’da (Mekke’nin alt taraf�nda bir yer) güderdim.”[7]

Görülüyor ki Kur’an’da “en yüksek ahlâk�n sahibi” olarak tavsif edilen Re­sû­lul­lah Efendimizin, henüz on ya�lar�ndaki gayret ve himmeti dahi bo� otur­may� ho� görmemi� ve ba�kas�na yük olmay� uygun bulmam��t�r.

Tafsili ciltler te�kil edecek �u mübarek sözlerinde de bu bir senelik koyun gütme tecrübesinin eserini bulmak müm­kündür:

“Hepiniz çobans�n�z. �dareniz alt�nda bulunanlardan mes’­ûl­sünüz. Devlet reisi, idaresi alt�ndakilerden mes’­ûl­dür. Ki�i, ehil ve iyâlini gözetip korumakla mükellef ve bundan mes’ûl­dür. Kad�n, kocas�n�n evinden mes’­ûldür. Hiz­metçi, efendisinin mal�n�n muhâf�z�d�r ve bun­dan mes’ûldür. Ki�i, babas�n�n mal�n�n muhâf�z�d�r ve bun­dan mes’­ûldür. Hepiniz, idareniz alt�nda olanlardan mes’­ûl­sünüz.”[8]

E�lencelere Kat�lmaktan Al�konmas�

Cenab-� Hakk’�n hususî terbiyesi ve muhafazas� alt�nda ömür geçiren Kâi­nat�n Efendisi Peygamberimiz, amcas�n�n koyunlar�n� güttü�ü s�ralarda ba��n­dan geçen bir hadiseyi �öyle anlatm��t�r:

“Ben, Câhiliyye devri insanlar�n�n i�ledikleri bir �eyi iki defa yapmaya te­�ebbüs ettimse de Allah, beni o i�ten al�koydu. Bundan sonra Allah, beni pey­gamberlik vazifesiyle �ereflendirinceye kadar hiçbir kötülü�e te�ebbüs etme­dim. Te�ebbüs etti�im �eye gelince... Bir gece, Ku­rey�’ten bir gençle, Mekke’nin yukar� taraflar�nda kendi koyunlar�m�z� (veya develerini) otlat�yorduk. Ben ar­kada��ma, ‘Ko­yunlar�ma bakarsan, ben de di�er arkada�lar�m gibi Mek­ke’ye giderek, gece e�lencelerine, gece masallar� toplant�lar�na kat�lmak isti­yo­rum’ teklifinde bulundum. Arkada��m, ‘Olur, bakar�m’ de­di. Bu maksatla Mekke’ye gel­dim.

“�ehrin ilk evinin yan�na yakla�t���mda, defler, düdük ve �sl�klar�n çal�nd�­��n� duydum. ‘Nedir bu?’ diye sordum. ‘Filan�n o�lu, filan�n k�z�yla evlenmi�; on­lar�n dü�ünleri yap�l�yor’ dediler. Hemen oturup onlar� seyre ba�lad�m. Der­ken, Allah, kulak­lar�m� t�kad�. Uyu­yakald�m ve ancak sabah güne�inin ���k­lar�yla uyanabildim. Dö­nüp arkada��­m�n yan�na geldi�imde benden, ne yap­t�­��m� sordu. ‘Hiçbir �ey yapmad�m’ dedim ve sonra da ba��mdan geçeni ol­du­�u gibi anlatt�m.

“Bir ba�ka gece, yine arkada��ma ayn� �ekilde rica ettim. Ricam� kabul etti. Yola ç�k�p Mekke’ye geldi�imde, geçen sefer i�ittiklerimin ayn�s�­n� yine i�ittim. Hemen ora­da çöküp yine seyre dald�m. Derken, Allah, yine kulaklar�­m� t�kad�. Vallahi, beni uykudan ancak güne�in s�cakl��� uyan­d�rabildi! Uyan�r uyanmaz arkada��m�n yan�na vard�m ve ba��mdan geçeni oldu�u gibi anlatt�m.

“Bundan sonra Allah, beni peygamberlik vazifesiyle �ereflendirinceye ka­dar, hiçbir kötülü�e te�ebbüs etmedim.”[9]

Kâinat�n Efendisi on iki ya��na girmi�ti.

Akranlar� aras�nda art�k farkl� beden ve simaya sahipti. Simas� etrafa p�r�l p�r�l nurlar saç�yordu. Gönlü huzur doluydu.

Onu yan�nda bar�nd�ran Ebû Tâlib ise, o s�rada büyük bir geçim s�k�nt�s� içinde idi. Bunun için, ticaretle u�ra�maya kendisini mecbur hissetmekteydi. Bu maksatla da Ku­rey�’in o sene tertipledi�i ticaret kervan�na kat�larak �am’­a gitmeyi kararla�t�rd�.

Yol haz�rl�klar� yap�l�yordu. Yap�lan haz�rl�klar Efendimizin gözleri önünde cereyan ediyordu. Haliyle, çok sevdi�i amcas�, kendisinden bir müddet ayr�la­cakt�. Ama o buna nas�l tahammül edebilirdi? Y�llar önce de hem muhterem babas�n�, hem de aziz annesini böyle iki seyahat sonunda kaybetmi�ti. �imdi ise, hâmîsi Ebû Tâlib, böyle bir seyahate ç�kacak ve günlerce kendisinden uzak bulunacakt�. Nâzik ve lâtif ruhu bu ayr�l��a nas�l dayanacakt�?

Ebû Tâlib gibi ev halk� da Kâinat�n Efendisinin ba��na yolda bir �eylerin gel­mesinden korktuklar� için bu seyahate kat�lmas�n� is­temiyorlard�. Ancak o, am­ca­s�yla gitmeyi candan arzu ediyordu. Günlerce üzgün durduktan sonra amca­s�­na aç�lmak zorunda kald�. Hasret ve hüzün dolu mübarek sesiyle ona �öyle hitap etmekten kendini alamad�:

“Amcac���m! Beni nereye ve kime b�rak�p gidiyorsun? Burada ne annem var, ne de babam!”

Bu sözlerini gözya�lar�yla bir çiçek gibi süsleyen Kâinat�n Efendisinin derin hüzün ve üzüntüsüne, de�il kendisini can� gibi seven Ebû Tâlib, en kat� yü­rek­li­ler bile dayanamazd�. �efkat duygusunu co�turan bu ifadeler kar��s�nda Ebû Tâlib, derhal karar�n� de�i�tirdi. Art�k Kâinat�n Efendisi de amcas�yla bir­likte gidecekti.

Efendimizin gönlü bu karardan sonra sevinçle doldu. Haz�rl�klar tamam­land� ve o, amcas�yla birlikte ticaret ker­van�na kat�ld�.

Kervan, çölleri a�a a�a Busra’ya vard� ve burada mola verdi. Busra, �am ile Kudüs aras�nda suyu bol ve bahçelerle kapl� bir kasabayd�.

Rahip Bahîra’n�n Mü�âhede ve Tespiti

Busra panay�r�na yak�n küçük bir manast�rda o s�rada bir rahip ya��yordu: Bahîra...[1]Bu rahip, H�ristiyanlar�n o zaman hat�r� say�l�r bir âlimi idi. Çünkü manast�rda bir kitap vard� ki orada ibadete kapanan her rahip o kitaptan oku­yarak H�ristiyanlar�n en bilgili kimsesi olurdu. O güne kadar gelip geçmi� bü­tün rahipler de o kitaptan istifade etmi�lerdi.[2]

Ku­rey�’in ticaret kafilesi, her sene oldu�u gibi bu sene de rahibin bu ma­nas­t�r�na yak�n bir yerde konaklad�. Gariptir ki daha önceki seneler gelen Ku­rey� kervan�n�n hiçbiriyle ilgilenmeyen, konu�mayan Bahîra, bu sefer kafileye bek­lenmedik bir sürprizle yak�n alâka gösterdi, hatta kendileri için bir ziyafet ter­tipledi.

Bu ilgi, bu ziyafet nedendi?

Kafiledekileri dü�ündüren soru, bu idi!

Bilgin rahip, kafilede o âna kadar gözlerinin �ahit olmad��� baz� garipliklere �ahit olmu�tu: Manast�rda, Ku­rey� kafilesini seyrederken bir bulutun, Efendi­ler Efendisini gölgeledi�ini görmü�tü! Kafile gelip bir a�ac�n alt�na konunca, ayn� bulutun a�ac� da gölgeledi�ini; a�ac�n dallar�n�n ise, nur çocu�un üstüne adeta e�ilip gölge etti�ini mü�âhede etmi�ti!

Bu garipli�i görmü� olan Rahip Bahîra, manast�r�ndan ç�karak, Mekkeli ti­ca­ret kafilesini ça��rd� ve �öyle dedi:

“Ey Ku­rey�liler! Size yemek haz�rlad�m. Bu ziyafetime, büyü�ünüz küçü­�ünüz, hürünüz köleniz dâhil hepinizin gelmesini istiyorum!”

Bahîra’n�n bu garip tavr�, Ku­rey�li tüccarlar�n dikkatin­den kaçmad�. Sebe­bini merak ettiler ve sordular: “Ey Ba­hî­ra! Vallahi, bugün sende bamba�ka bir hal var. Biz sa­na her geli�imizde u�rar�z. �imdiye kadar bize böyle bir �ey yapt���n vâkî de�il. Sendeki bu hal nedir?”

Bahîra, s�rr�n� aç�klamad� ve �u cevapla yetindi:

“Evet, gerçekten do�ru söylediniz! Ama ne de olsa, sizler misafirimsiniz. Bunun için sizi misafir etmek, yemek yedirmek, istedim. Buyurun yeyiniz!”

Davete icabet edildi ve sofraya oturuldu.

Ancak kafileden, sofrada tek bir ki�i eksikti: Bahîra’n�n arad���, Kâinat�n Efendisi! Ya� itibar�yla en küçükleri oldu�undan, kafilenin e�yalar�n� bekle­mekle vazifeli olarak a�ac�n alt�nda oturuyordu.

Bahîra, bütün dikkatiyle sofradakileri süzmekle me�guldü; ancak arad��� nurlu sima yoktu aralar�nda... Sordu: “�çinizde yeme�e gelmeyen, geride kalan kimse var m�?”

Cevap verdiler: “Hay�r ey Bahîra! Senin davetine icabet edip gel­me­yen kim­se yok. Sadece bir çocuk var: E�yalar�m�z� beklemek üzere b�rak�lm�� bir ço­cuk!”

Mukaddes kitaplar� dikkatle incelemi� olan ve onlardan Son Peygamberin özellik ve alâmetlerini ö�renmi� bulunan Ba­hîra, onun da gelmesini �srarla is­tedi.

Ku­rey�li tüccarlar, Bahîra’n�n bu �srarl� iste�ini reddetmediler ve Kâinat�n Efendisi Nur Çocu�u da al�p getirdiler.

Efendiler Efendisi sofrada yemek yemekle me�gul iken, Bahîra’­n�n gözleri bütün dikkat ve hayretiyle onun üzerinde dola��yordu. Her halini, her hareke­tini dikkatli bak��larla süzmekteydi.

Bahîra, arad���n� bulmu�tu! Maksad�na eri�mi�ti; zira, bütün dikkatiyle süz­mekte oldu�u nur çocu�un her hali ve her hareketi, yan�ndaki kitapta yaz�l� s�fatlara t�pat�p uyuyordu!

Yemek yendi. Sofradakiler da��l�rken, Bahîra, Kâinat�n Efen­disi Peygambe­rimizin kula��na e�ildi ve “Bak delikanl�, Lât ve Uzzâ hakk� için sana soraca­��m �eylere cevap ver!”

Nur gözlerde bir tiksinti, bir nefret belirtisi: “Lât ve Uzzâ ad�na benden bir �ey isteme. Vallahi, onlardan nefret etti�im kadar hiçbir �eyden nefret etmem!”

Bahîra, önceki teklifinden vazgeçti: “O halde, Allah hak­k� için, sana sora­caklar�ma cevap ver!”

Peygamber Efendimiz, “Sor” dedi. “�stedi�ini sor!”

Sordu�u her soruya ald��� cevap, Bahîra’y� hayretler için­de b�rak�yordu; çün­kü onun Son Peygamber hakk�nda bildiklerine aynen uyuyordu!

Son olarak, Kâinat�n Efendisinin s�rt�na bakt� ve Peygamberlik mührünü gördü!

Art�k Bahîra’da, �eksiz �üphesiz kesin kanaat has�l olmu�tu: Bu genç, bekle­nen Son Peygamber idi!

Rahip Bahîra ile Ebû Tâlib Ba�ba�a

Rahip Bahîra, bu te�hisinden sonra, Efendimizin amcas� Ebû Tâlib’in yan�na vard�. Aralar�nda �u konu�ma geçti:

“Bu çocuk senin neyin olur?”

“O�lumdur!”

“Hay�r, o senin o�lun de�il! Bu çocu�un babas�n�n hayatta olmamas� lâ­z�m!”

“Evet, do�ru söyledin; o benim öz o�lum de�il, ye�enimdir.”

“Peki, babas�na ne oldu?”

“Annesi bu çocu�a hamile iken vefat etti.”

“Evet, do�ru konu�tun!”

Bahîra aç�s�ndan art�k her �ey apaç�k ve kesin idi.

Sonunda, Peygamberimizin amcas�na �u tavsiyede bulunarak hakperestli­�ini gösterdi:

“Bu ye�enini hemen memleketine geri götür! Onu hasetçi Yahudilerden ko­ru. Vallahi, Yahudiler, çocu�u görüp de, benim fark ettiklerimi onlar da fark ederlerse ona kötülükte bulunurlar. Çünkü senin bu ye�enin, ileride büyük �ân ve nâm kazanacakt�r. Durma, onu hemen geri götür!”[3]

Bu tavsiye üzerine Ebû Tâlib, mallar�n� orada satarak aziz ye�eniyle Mek­ke’ye geri döndü.[4]

Rahip Bahîra gibi, birçok H�ristiyan ve Yahudi âlimi, Resûl-i Ekrem Efen­di­mi­zin s�fatlar�n� kitaplar�nda görmü�ler ve “Evet, kitaplar�m�zda Mu­hammed-i Arabî’nin (a.s.m.) s�fatlar� ya­z�l�d�r” diyerek, hak bir itirafta bulun­mu�lard�r. Bu itirafa ra�­men, yine de birço�u �slam’�n �erefiyle �ereflenmekten mahrum kalm��lard�r.

Bu e�siz bahtiyarl��a erenler aras�nda ise �unlar� sayabiliriz:

Abdullah �bni Selam, Vehb �bni Münebbih, Ebî Yâsir, �amûl, Esid ve Sa’lebe b. Saye, �bni Bünyamin, Muhay­r�k, Kâ­bü’l-Ah­bar, Da�ât�r, �bni Nâtûr, Câ­rûd...[5]

Kur’an-� Kerim, ehl-i kitab�n bu hakperest âlimlerinden �u ayetleriyle bah­seder:

“�üphe yok ki onlar, hakk� itiraf etmek hususunda büyüklen­mek istemez­ler. Peygambere indirilen Kur’an’� dinledikleri zaman, hakk� tan�malar�ndan dolay� gözlerinin ya�la dolup ta�t���n� görürsün. Onlar, ‘Ey Rabbimiz! Biz, Se­nin indirdi�ine iman ettik. Art�k Sen, bizi hakka �ahit olanlarla beraber yaz’ derler.”[6]

Ebû Tâlib, bütün bu olup bitenlerden sonra nur yüzlü ye�eni Peygamberi­miz­den adeta ayr�lmaz bir parça haline gelmi�ti. Kendisinde git­tikçe kuvvet peydâ eden kanaat �uydu:

“Bu ye�enim, ileride büyük ve mühim bir �ahsiyet olacakt�r!”

Bu sebeple, Peygamberimiz üzerinde himâyesini son derece dikkatli ve �u­urlu bir �ekilde sürdürüyor, adeta bir dedi�ini iki etmi­yordu.

Art�k Peygamberimiz de ruhu ve d�� görünü�ü ile e�siz bir genç olmu�tu. Kalp ve ruhundaki e�siz fazilet ve güzellikler, suretini de fevkalâde güzel �e­killendirmi�ti: Ortadan uzun boylu, siyah dalgal� saçl�yd�. Aç�k ve yüksek al�n­l�, kal�n siyah ka�l�yd�. Ka�lar� birbirine çok yak�n, fakat biti�ik de�ildi. Göz­be­bekleri, çok tatl� bir siyaht�. Uzun ve siyah kirpikleri, bak��lar�na apayr� bir tat­l�l�k verirdi.

Kader-i �lâhî, onu ezelden “�nsanl���n Peygamberi” olarak tak­dir ve tayin et­mi�ti. Bu sebeple o, Âlemlerin Rabbi’nin ter­biyesi alt�nda hayat seyrine de­vam ediyordu. On­dan­d�r ki bütün Arabistan’la birlikte Mekke’de de hüküm sü­ren f�sk, fücur, sefahet ve dalâletten, kötülük ve ahlâks�zl�klardan en ufak bir eser, en küçük bir iz hayat�nda görülmez.

Putlardan �iddetle nefret ederdi. Ömründe bir defa bile onlara hürmette bulunmad�.

Ku­rey� mü�riklerinin bir âdeti vard�. Her senenin belli bir gününde Buvane adl� putun etraf�nda toplan�rlar, geceye kadar orada bulunurlar, yan�nda tra� olurlar, kurban keserek büyük merasim tertiplerlerdi.

Yine böyle bir merasim için bütün Ku­rey� haz�rlanm��t�. Ebû Tâlib de onlar gibi aile efrad�n� toplayarak merasime i�tirak etmek istedi. Peygamber Efendi­mize de haz�rlanmas�n� söyledi. Ancak o, buna yana�mad� ve mâzur görülme­sini istedi. Efendimizin bu davran���n�, Ebû Tâlib ve halalar�, taaccüple kar��la­d�lar; hatta k�zar gibi oldular. Bir iki sefer daha tekliflerini tekrarlad�klar� halde Resûl-i Ekrem Efendimiz yine red cevab� verdi. Bunun üzerine k�zarak, “�lâh­lar�m�zdan yüz çevirmek demek olan bu hareketinden dolay� bir felâkete u�­rayaca��ndan korkuyoruz!” dediler.

Bunu demekle de iktifa etmediler; üzerine öylesine var­d�­lar ki Sevgili Pey­gamberimiz daha fazla �srar edemedi ve istemeye istemeye, sadece amcas� Ebû Tâlib’in ve halalar�n�n hat�r�n� k�rmamak için kendilerini takibe râz� oldu. Fa­kat putun yan�na var�r varmaz, nur yüzlü Efendimizin bir ara ortadan kaybol­du�unu fark ettiler. Bir müddet sonra yanlar�na gelince onu müthi� bir hal içinde gördüler: Benzi sararm��, her halinden korktu�u belli idi.

Amcas� ve halalar�, kendisine sordular: “Ne oldu sana? Neye u�rad�n?”

Sevgili Efendimiz, �u cevab� verdi:

“Bana bir fenal�k gelmesinden korktum!”

Onlar, “Allah sana kötülük eri�tirmez. Sende çok iyi haslet ve meziyetler var. Söyle bakal�m, sen ne gördün?” dediler.

Bu sefer Peygamberimiz, �unlar� anlatt�:

“Ben, bu putun yan�na yakla�t���m zaman, uzun boylu ve beyazlar giyinmi� biri orada peydâ oldu. Bana ‘Yâ Muhammed! Geri çekil, sak�n o puta el sürme!’ diye hayk�rd�.”[1]

Bu vak’adan sonra, Re­sû­lul­lah Efendimiz, herhangi bir sebep ve saikle put­lar�n yan�na u�ramad� ve onlar�n bu bay­ram ve merasimlerine hiçbir zaman kat�lmad�.

Evet, risâlet vazifesiyle memur edilir edilmez eline tev­hid bayra��n� al�p dalgaland�racak bir zât, elbette çocuklu�unda ve gençli�inde de tevhid inanc�­n�n z�dd� olan �irkten ve putperestlikten uzak, tertemiz bir hayata sahip bulu­nacakt�r.

Cenab-� Hak, Sevgili Resûlünü, henüz ne teklif, ne memuriyet, hiçbir �eyle alâkal� bulunmad��� zamanlarda bile her türlü çirkinlikten koruyor ve onu hu­susî bir murakabe alt�nda terbiye ediyordu. Resûl-i Kibriya Efendimiz de, “Beni Rabbim terbiye etti; ne güzel terbiye etti!”[2]sözleriyle bu gerçe�e i�aret buyurmu�lard�r.

�nsafl� müste�rikler de, her �eye ra�men bu hususu inkâr edememi�lerdir. Sir W. Muir, Muhammed’in Hayat� isimli eserinde, �u itirafta bulunmaktan ken­dini alamaz:

“Hz. Muhammed hakk�ndaki bütün ne�riyat�m�z bir nokta üzerinde ittifak eder. O da, onun ahlâk�n�n temizli�i ve yüksekli�idir!”

DÖRDÜNCÜ F�CAR MUHAREBES� VE EFEND�M�Z

Peygamberimiz yirmi ya��nda iken, Dördüncü Ficar Muharebesi patlak verdi.[3]

�slam’dan evvel, Câhiliyye devrinde, Araplar aras�nda cinayetlerin, kanl� çarp��ma ve �iddet olaylar�n�n, kan davalar�n�n ve her türlü h�rs�zl�k ve yol­suz­luk olaylar�n�n ard� arkas� kesilmiyordu. Kalpleri �efkat ve merhametten mah­rum, cemiyet hayatlar� hak ve hukuktan uzak insanlardan, birbirini k�r�p geç­mekten ba�ka zaten ne beklenebilirdi?

Muharrem, Receb, Zilkade ve Zilhicce aylar�, öteden be­ri Araplarca mu­kaddes aylar say�l�yordu. Bu aylarda her türlü kötülü�ün i�lenmesi, her türlü haks�zl���n yap�lmas�, kan dökülmesi kesinlikle yasakt�. Bunun için de “haram aylar” ad�yla an�l�yorlard�.

��te, Ficar Muharebeleri bu aylardan birinde vuku bul­du­�u ve iki taraf ara­s�nda büyük haks�zl�klar, zulümler irtikâb edildi�i, kan döküldü�ü için bu is­mi alm��lard�.[4]

Araplar aras�nda Ficar Muharebeleri, dört kere meydana gel­mi�ti.

Birinci Ficar Muharebesi s�ras�nda, Kâinat�n Efendisi, he­nüz on ya�lar�nda bulunuyordu.[5]

Dokuz sene gibi uzun bir zaman süren bu dört muharebe, asl�nda oldukça basit ve ehemmiyetsiz hadiseler yüzünden mey­dana gel­mi�ti.

Birinci Ficar Muharebesi, G�farîlerden bir adam�n Ukâz panay�r�nda uzan­m�� olarak, “Arab�n en �ereflisi benim!” sözü üzerine Havazin kabilesinden bi­ri­nin bunu kendisine hakaret kabul edip, k�l�c�n� çekerek, övünen adam�n aya­��n� yaralamas� sebebiyle Ki­nâ­ne ve Havazinliler aras�nda vuku bulmu�tu.

�kincisi, yine Ukâz panay�r�nda bir kad�na sata�mak yü­zünden Ku­rey� ile Havazin kabilesi aras�nda patlak vermi�ti.

Üçüncüsü, Kinâneo�ullar� kabilesinden bir adam�n, Âmiro�ullar� kabilesin­den birine olan borcunu ödemeyip, müddeti uzat­mas� sebebiyle Kinâne ve Havazin kabileleri aras�nda meydana gelmi�ti.

Peygamberimizin yirmi ya�lar�nda iken kat�ld��� Dördüncü Fi­car Muhare­besi ise, Ku­rey� ve Kinâneo�ullar� ile Kays-� Aylan kabileleri aras�nda, Kinâneli Barraz b. Kays ad�ndaki adam�n Kays-� Aylan [Havazin] kabilesinden Urve nâm�ndaki adam� öldürmesi neticesi ç�km��t�.[6]

Ku­rey�liler, Kinâneo�ullar�n�n müttefiki bulunduklar�ndan, dolay�s�yla bu muharebeye kat�lmak zorunda kalm��lard�.

Ukâz panay�r�nda yap�lan Dördüncü Ficar Muharebesi’ne Ebû Tâ­lib, haram ayda oldu�u ve çok zulüm i�lenece�ini tahmin etti�i için kat�lmak istememi�ti. Ancak Ku­rey� kabilesinin di�er kollar�n�n diretmesi üzerine i�tirak etmek mec­buriyetinde kald�.

Muharebe s�ras�nda Ebû Tâlib’in, aziz ye�eni Efendimizi bir iki defa yan�na alarak götürdü�ü rivayet edilmi�tir. Ancak o, sadece at�­lan dü�man oklar�n� toplay�p amcas�na vermekle yetinmi�tir.[7]

Çarp��man�n bir türlü son bulmad���n� gören taraftar, nihayet birbirlerine anla�ma teklif ettiler. Buna göre, ölüler say�lacak, hangi taraf�n ölüsü fazla ise di�er taraf onlar�n diyetlerini ödeyecek, böy­lece de harp son bulmu� olacakt�.

Say�m neticesinde, Kays-� Aylanlar�n ölüleri yirmi kadar fazla ç�kt�. Kinâ­ne­o�ullar� ve Ku­rey�liler taraf�ndan bu yirmi ki�inin diyeti ödenerek, Fil ta­rihin­den yirmi y�l sonra vuku bulan[8bu kanl� çarp��ma da böylece nihayet buldu.

_______________________________________

Peygamber Efendimiz, yirmi ya��nda.

Son Ficar Harbi’nde, çok kimse hayat�n� kaybetmi�, oluk oluk kan akm��t�. Bununla, Arap kabileleri aras�ndaki dü�­manl�k duygusu daha da bilenmi�ti. Her an basit sebepler yüzünden büyük hadiseler ç�kabilir, adam öldürülebilir, kabileler birbirine sald�rabilir durumuna gelinmi�ti.

Mekke’de, d��ar�dan gelen yabanc�lar için can, mal ve namus emniyeti diye bir �ey kalmam��t�. �steyen, istedi�i yabanc�n�n mal�n� al�yor, kar��l���nda tek kuru� ödemiyordu. Âciz ve güçsüzler her türlü zulme maruz kal�yor ve bun­lara kar�� koyma cesaretini gösteremiyorlard�.

Bu vah�et saçan manzaraya bir çare bulunmas� gerekiyordu. �nsanl�k haysi­yetine yak��mayan bu hareketlerin önüne geçilmeliydi. Fakat ne yap�lmal�yd�? Ne yap�labilirdi?

Namus ehlinin, haks�zl�k kar��s�nda vicdan� �zd�rap duyanlar�n, cemiyetin emniyet ve âsâyi�ini dü�ünüp duranlar�n halletmek istedikleri meselelerdi bunlar!

Zebidlinin Gasp Edilen Mal�!

Barda�� ta��ran son damla, Yemen’in Zebid kabilesinden birinin bir deve yükü mal�n�n, �ehrin ileri gelenlerinden Âs. b. Vâil taraf�ndan gasp edilmesi hadisesi oldu.

Zebidlinin yard�m istemek maksad�yla çald��� her kap�, yüzüne kapat�l�­yor­du. Sonunda, Ebû Kubeys da��na ç�karak, u�­rad��� zulüm ve hakareti Ku­rey�­li­lere yüksek sesle bildirmeyi denedi ve bu yüksek tepeden �ehir halk�n� yar­d�­ma ça��rd�.[1]

Bu davet, cemiyetin peri�an halini dü�ünen kafalar� uyand�rd�. Derhal bir araya toplanarak, bu yolsuzluklara, bu gayri­me�ru davran��lara çare aramaya koyuldular. Bu konuda ba�� çeken ve Mekke’nin hat�r� say�l�r büyüklerini bir araya getirmeye te�ebbüs eden ilk �ah�s, Peygamberimizin amcas� Zübeyr ol­du.[2]

Hâ�im, Muttalib, Zühre, Esed, Hâris, Teymo�ullar�n�n ileri gelenlerinden bir­ço�unun i�tirak�yla, Mekke’nin zengin, itibarl� ve en ya�l�s� say�lan Abdul­lah b. Cüd’a’n�n evin­de toplan�ld� ve “H�lfu’l-Fudûl” cemiyeti kuruldu.

Uzun uzad�ya konu�up tart���ktan sonra, �u maddeleri karar alt�na ald�lar:

1. Mekke’de —ister ehlinden, ister d���ndan olsun— zulme u�ram�� kimse b�rak�lmayacakt�r.

2. Bundan böyle Mekke’de zulme asla meydan verilmeyecek, zâlime asla müsamaha ve f�rsat tan�nmayacakt�r.

3. Mazlumlar zâlimlerden haklar�n� al�ncaya kadar, mazlumlarla beraber hareket edilecektir.[3]

Cemiyet üyeleri, bu ahitleri üzerinde sebat edeceklerine dair de �öylece ye­minde bulundular:

“Denizlerin bir k�l parças�n� �slatacak sular� kalmay�ncaya, Hira ve Sebir da�� yerlerinden silinip gidinceye, Kâbe’de istîlâm ibadeti [Kâbe’nin tavaf� s�­ra­s�nda Hacerü’l-Esved’e el sürülmesi ve izdiham dolay�s�yla bizzat el sürü­lemiyorsa uzaktan selamlama i�aretinin ya­p�lmas�] ortadan kalk�ncaya kadar bu ahdimizde sebat edece�iz.”[4]

Kurulan bu cemiyete “H�lfu’l-Fudûl” ad� verildi.

Sebebi �öyle izah ediliyor:

“Hilf” yemin, “Fudûl” ise fâz�llar demek.

Mekke’de bulunduklar� bir s�rada Cürhümî kabilesinden Fazl isminde iki ki­�i ile Katüra kabilesinden Fudayl ad�nda biri, “�ehirde, zulme ve tecavüze mey­dan vermemek” hususunda yeminde bulunmu�lard�.

Ku­rey� ileri gelenleri de, bunlara benzer sebeplerden dolay� bir araya gelip karar ald�klar�ndan, “Fâz�llar” hadisesini hat�rlama bab�nda bu cemiyete “H�lfu’l-Fudûl” denildi.[5]

Cemiyetin ifa etti�i ilk i�, Yemenli Zebidlinin, ticaret mak­sad�yla getirdi�i mal�n Âs b. Vâil’den geri al�nmas� oldu.

Sevgili Peygamberimiz de, henüz yirmi ya��nda bir genç olmas�na ra�men, ya�l�lardan te�ekkül eden bu cemiyete amcalar�yla birlikte kat�lm�� ve zulme kar�� birle�mede oyunu müspet olarak kullanm��t�r.

Bu, Efendimizin genç ya��ndan beri derin dü�ünceye sahip oldu�unun, zulme kar�� nefret duydu�unun ve henüz o zamandan be­ri kavmi ve kabilesi aras�nda büyük bir itibara sahip bulundu�unun ifadesidir.

�efkat ve merhamet timsâli zât, elbette peygamberlikle vazifelendirilmeden evvel de mazlumun imdad�na ko�acak, bu hu­susta gösterilen gayretlere yar­d�mc� olacakt�r. Çünkü o, “güzel ahlâk� tamamlamak” maksad�yla gönderil­mi�ti. Öyle ise, güzel ahlâka vas�ta olan her gayrete ken­di­si de kat�lacakt�.

Nitekim kendilerine �lâhî risâlet vazifesi verildikten son­ra da, mezkûr ce­miyete kat�lm�� olmaktan duydu�u mem­nuniyeti �u ifadelerle beyan buyura­cakt�r:

“Abdullah b. Cüd’a’n�n evinde yap�lan yeminle�mede ben de bulundum. Bence o yemin, k�rm�z� tüylü develere sa­hip olmaktan daha sevimlidir! Ben, ona �slamiyet devrinde bile ça�r�lsam icabet ederim.”[6]

Resûl-i Ekrem Efendimizin bu sözü, günümüz Müslümanlar� için de bir öl­çüdür: Zulme ve ahlâks�zl���n her tür­lüsüne kar��, isim ve �ekli ne olursa ol­sun, mücadele ve­ren te�ekkül ve cemiyetlere yard�mc� olmak...

Mekke halk�n�n me�guliyetleri ba��nda ticaret geliyordu. Ebû Tâlib de bir müddet ticaretle u�ra�t�. Ancak k�tl�k kurakl�k y�llar�n�n ba�göstermesi, kabile sava�lar�n�n birbirini takip et­mesi ve aile efrad�n�n fazla olu�u gibi sebepler yüzünden ticaret yapabilecek malî kuvveti pek kalmam��t�. Bu yüzden, Efen­di­mizi de yan�na alarak yapt��� Suriye seyahatinden sonra bir daha ticaret ker­vanlar�na kat�lma imkân�n� elde edemedi. Mekke’nin içinde baz� i�ler yap­mak­la geçinip gidiyordu.

Mekke’de Nebiyy-i Ekrem Efendimizin akrabalar�ndan zen­gin bir dul kad�n vard�: Hatice binti Hüveylid... O, servetiyle ticaret kervanlar�na ortak olu­yordu.

Peygamber Efendimiz, yirmi be� ya��nda bulundu�u s�rada, Ku­rey� yine �am’a göndermek üzere bir ticaret kervan�n�n haz�rl��� içindeydi. Bu kervana Hz. Hatice de, mallar�yla i�tirak edecekti. Her seferinde oldu�u gibi bu defa da mallar�n�n ba��nda gön­derecek emin ve sa�lam adamlar ar�yordu.

Geçim s�k�nt�s� içinde k�vran�p duran Ebû Tâlib, bunu duydu. Himâyesinde bulunan ye�eni Nebiyy-i Muhterem Efendimizi yan�na ça��rarak, kendisine aç�lmak zorunda kald� ve �öyle konu�tu:

“Ey karde�im o�lu! Mal ve mülk sahibi olmad���m� biliyorsun. �iddetli k�t­l�k ve kurakl�k, elimizi avucumuzu kuruttu; bizde ne ticaret b�rakt�, ne de kal­kacak, k�m�ldana­cak güç ve derman... Bak, kavminin ticaret kervan� �am’a git­meye haz�rlan�yor. Hüveylid’in k�z� Hatice de, bu ker­vana yükleyece�i mallar­la kat�lacak ve mallar�yla birlikte de kavminden baz� kimseler göndere­cektir. Hatice, ticaretle u�ra�an, serveti bol ve ba�kas�n�n da bu servetten isti­fade et­mesini isteyen bir kad�nd�r. Senin gibi emniyet edilen temiz, vefal� bir insana, onun bu konuda ihtiyac� vard�r. Gidip bu hususu kendisine anlatsan, herhalde dürüstlü�ün ve üstün meziyetlerinden dolay� seni ba�kalar�­na tercih edecek­tir!”

Bu konu�mas�n�n ard�ndan endi�esini de üzüntü içinde belirtti: “Gerçi, seni �am’a göndermekten çekiniyorum; Yahudilerin sana bir zarar vermesinden de korkuyorum! Ama ne yapay�m ki geçimimizi temin konusunda, bundan ba�ka hat�r�ma gelen bir fikrim de yok.”[1]

Amcas�na, “Amcac���m, sen nas�l istiyorsan öyle yap” cevab�nda bulundu.

Ebû Tâlib’le Resûl-i Ekrem Efendimiz aras�nda geçen konu�­ma, Hz. Ha­ti­ce’ye ula�t�. Nebiyy-i Mükerrem’in do�ru söz­lü, güvenilir, emniyetli, üstün ah­lâkl� oldu�unu bilen Hz. Hatice, hemen haber göndererek ça��rtt�, kendisine �öyle dedi:

“Ben, seni �am’a gidecek ticaret mallar�m�n ba��nda gön­der­mek istiyorum. Senin do�ru sözlü, son derece güvenilir ve güzel ahlâkl� oldu�unu biliyorum. Sana, kavmim­den hiçbir kimse­ye vermedi�im yüksek bir ücret verece�im!”

Peygamber Efendimiz, teklifi amcas� Ebû Tâlib’e haber verdi. Bu­na son de­rece sevinen amcas�, “Bu, Allah’�n sana ihsan etti�i bir r�z�kt�r!” diye konu�tu.

Ebû Tâlib, ücreti tayin etmeden yola ç�k�lmas�n� münasip görmedi�inden, Efendimize, gidip bizzat Hz. Hatice’yle bu hu­susu konu�mas�n� söyledi. Ancak Peygamber Efendimiz, bunu istemedi�ini belli etti. Bunun üzerine Ebû Tâlib kendisi bizzat giderek, “Ey Hatice!” dedi. “Biz i�ittik ki sen filan� iki erkek de­ve vermek üzere tutmu�sun. Biz, Muhammed için dört erkek deveden a�a��s�na râ­z� olmay�z!”

Efendimiz gibi son derece itimat edilir birini bulan Hz. Hatice sevinç içinde, “Ey Ebû Tâlib!” dedi. “Sen çok kolay ve ho�a gidecek bir ücret dilemi� bulunu­yorsun! Bundan daha fazlas�n� isteseydin bile ben yine kabul ederdim!”[2]

Haliyle Ebû Tâlib, bu sözlerden fazlas�yla memnun oldu.

Hz. Hatice, kölesi Meysere’yi de Re­sû­lul­lah Efendimizin emrine verdi ve ona �u tembihte bulundu:

“Sana ne emrederse derhal itaat edeceksin, hiçbir fikrine kar­�� ay­k�r� i� görmeyeceksin, bir dedi�ini iki etmeyeceksin ve her halini bana bildireceksin!”

Kervan�n yola ç�kmas� için bütün haz�rl�klar tamam­lan­d�. Ebû Tâlib ile Efen­dimizin halalar� da, onu u�urlamaya geldiler ve kervanda bulunanlara onunla ilgilenmelerini rica ettiler.

...Ve kervan yola ç�kt�.

Ticaret kervan� üç ayl�k yorucu bir yolculuktan sonra, �am topraklar�na vard�. Kervana i�tirak edenlerin her biri, Busra panay�r�n�n münasip yerlerine tezgâhlar�n� kurdular. Kâinat�n Efendisi ise, oradaki manast�ra yak�n bir zeytin a�ac�n�n alt�na indi.

Rahip Nastûra ve Efendimiz

Efendimizin daha önceki �am seyahati s�ras�nda manast�rda bulunan Rahip Bahîra, ölümüyle yerini Nastûra ad�ndaki rahibe b�rakm��t�.

Efendimizin, zeytin a�ac�n�n alt�na inmesi, pencereden gelen ka­fileyi seyre­den rahibin dikkatinden kaçmad�. Önceden tan��t��� Meysere’yi yan�na ça��rd� ve a�ac�n alt�nda konaklayan�n kim oldu�unu sordu.

Meysere, “O, Ku­rey� ve Mekke halk�ndan bir zâtt�r” cevab�n� verdi.

Nastûra, bir anl�k bir dü�ünceye dald�. Sonra da Mey­sere’yi hayretler içinde b�rakan fikrini aç�klad�: “O a�ac�n alt�na �imdiye kadar (bu vakitte) peygam­berden ba�ka kimse inmemi�tir.”[3]

Daha sonra Meysere’ye �u suali yöneltti:

“Onun gözünde biraz k�rm�z�l�k var m�d�r?”

Meysere’den “Evet” cevab�n� al�nca, te�hisini kesinle�tirdi: “O, peygamber­dir, hem de peygamberlerin sonuncusu­dur!”[4]

Meysere, heyecan ve hayretinden �a�k�na döndü. �stikbâlin peygamberinin hizmetinde bulunma saadet ve sevinci, vücudunun bütün zerrelerine bir anda yay�ld�. Tabii, rahibin söyledikleri de hâf�zas�na nak�oldu.

Sat��lar tamamlanm�� ve al�nacaklar al�nm��t�. Bir de bakt�lar ki Peygambe­rimiz herkesten ziyade kârl� bir ticaret yapm��.[5Bu sefer Meysere’nin hayre­tine, kafiledekilerin de hayret ve �a�k�nl��� kat�ld�.

Kervan, Busra’dan ayr�larak Mekke’ye do�ru yola ç�kt�.

Melekler Gölge Ediyor!

Kervan, s�cak kumlar üzerinde Mekke’ye do�ru yol al�yordu. K�zg�n güne�, ate�ten oklar�n� yere saplamakta idi. Fakat bu da ne? Meysere, gözlerine inana­m�yordu. Tekrar tekrar aç�p kapat�yordu gözlerini... Acaba yanl�� m� görü­yordu?

Ama hay�r! Gördü�ü, ne hayal, ne de gözlerindeki bir yan�lman�n eseri idi; tamam�yla gerçekti: �ki melek, kavurucu s�caktan rahats�z olmamas� için, bulut tarz�nda Kâinat�n Efendisi üzerinde gölgelik ediyordu.[6]

Meysere, hayranl�k ve heyecan�ndan yerinde duramaz hale gelmi�ti. Güne­�in s�cakl���, bu garip hadisenin mûnis s�cakl��� yan�nda art�k ona pek de tesir etmiyordu. Ne var ki Nur Muhammed’e (a.s.m.), bu olup bitenleri ve duy­duklar�n� anlatma cesaretini kendinde bir türlü bulam�yordu! Hayretini, heye­can�n� ve �a�k�nl���n� hep içinde sakl�yor, d��a aksetmemesi için var gücünü sarfe­di­yor­du.

Art�k kervan, Mekke’den görülmeye ba�lanm��t�.

Hz. Hatice, evinin dam�nda, Ku­rey� kad�nlar�yla birlikte, gelen kafileyi göz­lü­yordu. Herkes gibi o da hayret içinde idi! Gelen, Muhammed ve Mey­se­re’dir. Ya Muhammed’in (a.s.m.) ba�� üzerinde gelenler ne? Gözleri yan­l�� m� gö­rü­yor? Hay�r, o da gerçe�in ta kendisini görüyordu ve yine iki melek, Kâi­na­t�n Efendisi üzerinde gölgelik ediyorlard�. Hatice, heyecan içinde yan�n­daki ka­d�nlara da bu garipli�i gösteriyordu:[7]“Bak�n, bak�n, Muhammed me­lekler ta­ra­f�ndan gölgeleniyor!”

Kervan Mekke’ye ula�t�. Peygamberimiz, mallar� Hz. Hatice’ye teslim etti. Hatice de getirilen mallar� yüksek bir kârla satt�.[8]Meysere, mü�âhedelerini an­lat�yor...

Meysere, bu yolculuk esnas�nda Kâinat�n Efendisinden çok �ey görmü�, çok �ey ö�renmi�ti.

Her �eyden önce, temizli�e son derece riayet ediyordu, ahlâk� mükemmeldi, do�ru sözlüydü, arkada�l��� samimi ve ciddiydi. Ticaretteki dürüstlü�üne di­yecek yoktu.

Bütün bunlar�, Rahip Nastûra’n�n söylediklerini ve yolda gördü�ü garipli�i, Meysere bir bir Hatice’ye anlatt�.

Hz. Hatice’nin yirmi be�indeki bu gence kar�� hayranl�k ve alâkas� art�k son haddine varm��t�. Meysere’den duyduklar�n� ve kendisinin gördü�ünü, vakit ge­çirmeden amcas� o�lu Varaka b. Nevfel’e nakletti.

Varaka, bilgili bir H�ristiyand�. Putperestli�e taraftar de­�ildi. Kendi halinde ya�l� ve akl� ba��nda bir insan idi.

Hatice’den duyduklar� kar��s�nda o da hayretini gizleyemedi: “E�er bu söy­lediklerin do�ru ise, �üphesiz Muhammed bu ümmetin peygamberidir! Ben, zaten bu ümmetten bir peygamberin ç�kaca��n� biliyor ve onu bekliyor­dum. Bu zaman, onun tam zaman�d�r!”[9]

Bu ifade ve itiraf kar��s�nda Hz. Hatice’nin gönlü sevinçle doldu.

Hz. Hatice, Kâinat�n Efendisini çocuklu�undan beri tan�yor­du. Ticaret mal­la­r�n�n ba��nda �am’a göndermesi ise, onu daha da yak�ndan tan�mas�na vesile olmu�tu.

Dul olan Hz. Hatice o s�rada, Ku­rey� kad�nlar� aras�nda soy sop, �eref ve zen­ginlik bak�m�ndan en üstün mev­kiye sahip bulunuyordu. Ayn� zamanda, Cenab-� Hak, Ce­mîl ismiyle, pek az kad�na nasip olacak bir güzelli�i de kendi­sine ihsan etmi�ti.

O âna kadar, kabilesinden birçok kimse evlenmek için kap�s�n� çalm�� ise de, o bunlar�n hiçbirini kabul etmemi�ti.[1]Adeta, evlen­me­yi dü�ünmüyor gi­biydi.

Ne var ki kader �imdi kar��s�na bamba�ka bir �ahsiyet ç�karm��t�: Ruhun­daki güzellikler yüzüne aksetmi�, gönlündeki sevgi simas�nda tebessüme kal­bolmu�, zihnindeki derin dü�ünce d��ar�ya ciddiyet ve samimiyet �eklinde tezahür etmi� müstesna bir insan...

Daha önce bütün Ku­rey� büyüklerinin evlenme teklifini reddeden ve adeta evlenmek fikrini zihninden atm�� bulunan Hz. Hatice, bu e�siz insanla daha ya­k�ndan tan���nca, bu fikrinden vazgeçti.

�lâhî kader, bu iki insan�n kalbini birbirine �s�nd�rmay� takdir et­mi�ti. Her �eye ra�men Ku­rey�’in ileri gelenleri ve zenginleri, kaderin çizmi� oldu�u bu program� bozamam��lard�.

Hz. Hatice’den Gelen Teklif

Evlenme teklifi, bizzat Hz. Hatice’den geldi. �ffeti ve namusunu korumas� se­bebiyle Câhiliyye devrinde bile tertemiz kad�n manas�na gelen “Tâhire” la­ka­b�yla an�lan Hz. Hatice’den...

Teklifi getiren, Hz. Hatice’nin yak�n arkada�� Münye k�z� Nefîse ile Pey­gam­be­ri­miz aras�nda �u konu�ma geçti:

“Ey Muhammed! Seni hangi �ey evlenmekten al�koyuyor?”

“Elimde evlenecek kadar para yok!”

“E�er bu temin edilse ve sen, mala, güzelli�e, �eref ve denkli�e ça�r�lsan icabet eder misin?”

“Kimdir bu?”

“Hüveylid’in k�z� Hatice...”

“Ama, bu nas�l olabilir?”

“Oras�n� ben bilirim!”

“O halde, diledi�ini yapar�m.”[2]

Nefise, sevinç içinde, Kâinat�n Efendisiyle konu�tuklar�n�, gelip Hz. Ha­tice’ye iletti.

Hz. Hatice’nin sonsuz memnuniyeti, yüzündeki tebessümlerden okunu­yor­du. Nefise’yle birlikte sevinç ve memnuniyetlerini ya�ad�ktan sonra, Pey­gam­be­ri­mize, “Ey amcam o�lu! Sen, benim akrabam oldu�un,[3]kavmin için­de �erefli, güvenilir kimse, güzel huylu, do�ru sözlü bu­lundu�un için seninle ev­len­meyi arzu ediyorum” diye haber gönderdi.[4]

Teklifi alan Efendimiz, durumu amcas� Ebû Tâlib’e bildirdi.

Ebû Tâlib, teklifi tahkik etti. Hz. Hatice’nin böyle bir evlili�i arzu etti�ini, biz­zat kendisinden ö�rendi.

Dü�ün Merasimi

Dü�ün merasiminin tarihi, bizzat Hz. Hatice taraf�ndan tespit edildi. Mera­sim de onun evinde yap�lacakt�.

Tespit edilen tarihte, Resûl-i Ekrem Efendimiz, amcalar�, hala­lar� ve Hâ�i­mo�ullar�n�n ileri gelenlerinden baz�lar�yla birlikte Hz. Hatice’nin evine geldi.

Güzel bir dü�ün merasimi için gereken her �ey, bizzat Hz. Hatice taraf�n­dan temin edilmi�ti. Koyunlar kesilmi�, yemekler haz�rlanm��t�.

Yemekler yendikten sonra, âdet oldu�u üzere s�ra, iki taraf büyüklerinin ko­nu�mas�na geldi. Hz. Hatice’nin babas�, Ficar Harbi’nde ölmü�tü. Bu sebeple onu temsilen merasime, amcas� Amr b. Esed kat�lm��t�.

Gelene�e göre, ilk konu�may� yapmak üzere Ebû Tâlib aya�a kalkt� ve �öyle dedi:

“Allah’a hamdolsun ki bizi, �brahim’in zürriyetinden, �smail’in sulbünden, Maad’�n mâdeninden, Mudar’�n asl�ndan vücuda getirdi. Bundan sonra, as�l maksada gelir ve derim ki:

“Karde�imin o�lu Muhammed b. Abdullah; ki akraban�z oldu�u malûmu­nuzdur. Onunla Ku­rey�’ten hiçbir genç tart�­lamaz, ölçülemez! Bu, �eref ve asâ­letçe, ak�l ve faziletçe onlar�n hepsinden üstün gelir!

“Gerçi, mal� azd�r. Fakat mal dedi�in nedir ki? Geçici bir gölge, bir perde, al�n�r verilir i�reti bir �ey!

“Allah’a yemin ederim ki bundan sonra onun mertebesi daha da büyüye­cek, daha da yükselecektir!

“�imdi o sizden, k�z�n�z Hatice’yi zevceli�e istemekte, muaccel ve müeccel mehir olarak da yirmi erkek deve vermeyi taahhüd etmektedir.”

Ebû Tâlib konu�mas�n� bitirince de, Hz. Hatice’nin amcas�n�n o�lu Varaka b. Nevfel aya�a kalkt� ve �öyle konu�tu:

“Allah’a hamdolsun ki bizi de, anlatt���n gibi yaratt�; say­d�klar�ndan daha fazlas�yla bize üstünlük verdi. Biz de sizinle h�s�ml�k kurmak ve �ereflenmek istiyoruz!

“Ey Ku­rey� toplulu�u! �ahit olunuz ki ben, Huvey­lid’­in k�z� Hatice’yi, �u kadar mehirle Muhammed b. Abdullah’­la ev­lendir­dim!”

Varaka b. Nevfel konu�mas�n� bitirdikten sonra, Ebû Tâlib, Hz. Hatice’nin am­cas� Amr b. Esed’in de muvafa­ka­t�­n� istedi. Amr da aya�a kalkarak, “Ey Ku­rey� toplulu�u! �ahit olunuz ki ben de Muhammed b. Abdullah’a Hüvey­lid’­in k�z� Hatice’yi nikâlad�m!” diye konu�tu.

Böylece, Kâinat�n Serveri Efendimiz ile Ku­rey� kad�nlar�n�n, ne­seb, �eref ve zenginlik bak�m�ndan en üstünü bulunan Hü­vey­lid’­in k�­z� Hz. Hatice-i Kübra zevc-zevce ilan edilmi� oldular. O s�rada Resûl-i Ekrem Efendimiz yirmi be�, Hz. Hatice ise k�rk ya�lar�nda bulunuyordu. Evlilikleri Milâdî tarihle 595 y�l�na rastl�yordu. Yani, Efendimizin nübüvvetinden on be� y�l önce...

Bundan sonra Resûl-i Ekrem Efendimiz, muhterem zevcesini alarak Ebû Tâlib’in evine geldi. Burada velime, yani dü�ün cemiyeti yapt�; iki deve kesti­re­rek halka yemek ziyafeti verdi.

Ebû Tâlib de, bu mesut hadisenin hat�r� için develer kestirdi ve halka ye­mek­ler yedirdi. Sonra da, Pey­gam­be­ri­mizle âilesini evine davet etti.

Onlar� kar��lamaya ç�kt���nda, sevinç gözya�lar� aras�nda Allah’a hamdedi­yor­du: “Hamdolsun Allah’a ki bizden bütün üzüntüleri yok etti!”

Efendimiz ile ona ilk han�m olma �erefini kazanm�� bulunan Hz. Hatice, Ebû Tâlib’in evinde ancak birkaç gün kald�lar. Sonra tekrar Hz. Hatice’nin evi­ne döndüler. Art�k mesut hayatlar�n� burada geçireceklerdi.

Kâinat�n Efendisi Pey­gam­be­ri­miz, kendisine “Hatice-i Küb­ra” de­di�i bu asil ve tâhire kad�n hayatta oldu�u müd­detçe ba�­ka bir ka­d�nla evlenmedi.[5]Her türlü teselliyi ve en parlak saa­deti bu huzurlu evinde buldu.

Peygamber Efendimize, babas�ndan miras olarak pek bir �ey kalmam��t�. Uzun zamand�r himâyesinde bulundu�u Ebû Tâlib ise, fakir ve zaruret içinde idi. Bu bak�mdan, Hz. Hatice’yle evleninceye kadar bin bir me�akkat ve zah­met içinde hayat sürmü�tü.

Hz. Hatice’yle evlendikten sonra, onun servetini ticarette kulland� ve bir de­rece geni�li�e kavu�tu. Fakat zevcesi bol ser­vet sahibi iken o yine israfa, göste­ri� ve lükse kaçmad�. Eski mütevaz� ve sâde hayat�na yak�n bir ya�ay��� devam et­tirdi. Üstelik, dünya mal�na da kalbinde yer vermiyordu. Onun o yüce ru­hu­nu bamba�ka ulvî ve kutsî duygular istilâ etmi�ti. Dünya ve içindekilerin mu­habbeti, o ulvî duygular� söküp atmaya hiçbir zaman muktedir olam�­yor­du.

Daha sonra, Hz. Hatice-i Kübra’dan, Resûl-i Ekrem Efen­dimizin s�ras�yla Kà­s�m, Zeyneb, Rukiyye, Fât�ma, Ümmü Gülsüm, Abdullah ad�nda alt� çocu�u oldu. O�lu Abdullah, Tayyib ve Tâhir isimleriyle de an�l�rd�.[6]

Bu mesut aile yuvas�nda Kâinat�n Efendisi ile Hz. Hatice, en ulvî duygu­larla birbiriyle kayna�m��lard�. Âlî yuvas�nda hâkim olan, kar��l�kl� emniyet, sa­mimi hürmet ve muhabbet idi. Hz. Hatice, Kâinat�n Efendisi kocas�ndan on be� ya� büyük ol­mas�na ra�men, yüce �ahsiyetinden dolay� kendilerine kar�� son derece nâzik, duygulu ve itinal� davran�yordu. Peygamber Efendimizin �e­refli han�m�na kar�� muhabbeti de fazlayd�. Öyle ki vefat�ndan sonra bile hiçbir vakit muhabbetini kalbinden atmad�, gönlünün en mûtena kö�esinde ebedî be­raberli�e kadar saklad�.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, Hz. Hatice’nin kerem­kâr­l�­��­n�, hay�rseverli�ini ve kendisine yapt��� büyük yard�m� her zaman ya­d e­derdi. Bu yad edi�, Hz. Âi�e validemize, “Hatice-i Kübra’­dan ba�ka, Nebiyy-i Ekrem’in zevcelerinden hiçbi­rini k�skanmad�m!”[7]dedirtecek ve onun k�skançl�k damar�n� tahrik edecek ka­dar fazla idi.

Nas�l yâdetmezdi ki? Yedi çocu�undan biri hâriç di�erlerinin annesi o idi. Herkes ona dü�man iken, ona dost elini uzatan, o idi. Her türlü �zd�rap ve s�­k�nt� kar��s�nda kendisini teselli eden, o idi. Herkesin ona arka çevirdi�i bir zamanda yan�­ba­��ndan ayr�lmayan, o idi.

Elbette, böylesine yüksek duygu ve meziyetler sahibi zevcesini, Peygamber Efendimiz hiçbir zaman unutmayacak ve onu her zaman hay�rla yad edecekti.

Zeyd b. Hârise, Kelb kabilesine mensuptu. Henüz sekiz ya�lar�nda küçük bir çocuk iken, annesiyle beraber gitti�i akrabalar�n�n yan�nda, bir ba�ka kabi­lenin bask�n� s�ras�nda esir al�n­m��t�. Esirler pazar�ndan da, Hz. Hatice’nin ye­�eni Hâkim b. Hi­zan taraf�ndan dört yüz dirheme sat�n al�n�p Mekke’ye geti­rilmi�ti.[1]Hz. Hatice, Zeyd’i ye�eninden alm�� ve evinde bar�nd�r�yordu.

Bu s�rada Efendimiz, Hz. Hatice’yle evli bulunuyordu.

Resûl-i Ekrem, bu küçük çocu�u sevmi�ti. Bu sebeple, Hz. Hatice’den onu kendisine ba���lamas�n� istedi. Muhterem zevceleri, Pey­gam­be­ri­mizin bu arzu­sunu yerine getirdi.

Nebiyy-i Ekrem Efendimiz, onu al�r almaz azat etti.[2]

Her zaman hürriyeti benimseyen ve seven bir büyük insand� o... Her ya­��nda insanlara, onlar�n vazgeçilmez hak ve hürriyetlerine son derece hürmet­kâr ve riayetkârd�. Fani hayat�n�n son ân�na kadar bu e�siz ulvî duygusu ve hasleti her zaman ke­mâl derecesinde tecelli edecektir!

Zeyd, belirtti�imiz gibi, henüz küçük bir çocuktu.

Ebeveyni, onun nereye götürüldü�ünü, kime sat�ld���n� bil­mi­yor­du. Harise ailesi, çocuklar� için her gün gözya�� döküyordu.

Babas� Harise, evde duramaz olmu�tu. Diyar diyar dola��yor, sormad�k ka­bi­le ve u�ramad�k yurt b�rakm�yordu. Biricik o�lu Zeyd için �iirler söylene söy­lene geziyordu.

Küçük Zeyd ise, sanki anne babas�n� unutuvermi�ti. Mesut ailenin saadeti onun da yüksek ruhunu olanca gücüyle sarm�� ve adeta onun ayr�lmaz bir par­ças� haline gelmi�ti. Rahat� yerindeydi, Kâinat�n Efendisiyle kayna�m��t�. Onun �efkatli kanatlar� aras�nda mesuttu, sevinçli ve huzurlu idi.

Zeyd’in Yeri Tespit Edildi!

Günün birinde Kelb kabilesinden birkaç ki�i, Kâbe’yi ziyarete geldi. Bu ara­da, Zeyd’i gördüler ve kendisiyle sohbet edince de tan�d�lar.

Babas�n�n, annesinin durmadan kendisi için gözya�� döktüklerini, hasretiyle yan�p tutu�tuklar�n� Zeyd’e anlatt�lar.

Fakat Zeyd, gayet sâkin ve rahat idi. Anne �efkati ve baba sevgisinden daha ulvî ve kutsî �eylere mazhar olman�n gönül rahatl��� içinde, onlara cevab� �u oldu:

“Annemin babam�n benim için gözya�� döktüklerini biliyorum. Sadece siz­den, �u söyleyeceklerimin onlara ula�t�r�lmas�n� istiyorum:

“‘Ben, her ne kadar uzaklarda bulunuyor isem de, kavmimle haber gönder­dim ki hac merasimi yap�lan belli yerler yan�ndaki Beytullah’ta oturuyor, hiz­met ediyorum. Art�k arad���n�z� elde etmek için son gücünüzü harcamaktan, uzun uzun yollar katet­mek­ten, develeri yeryüzünde ko�turup durmaktan vaz­geçin! Allah’a hamdederim ki ben �imdi, öyle hay�rl�, öyle �erefli bir aile içinde bu­lu­nu­yo­rum ki Maad’�n sulbünden —uludan uluya geçerek gelmi� olan— en �erefliler, bu ailedendir!’”[3]

Bu haberi alan Harise, karde�i Kâ’b’la birlikte yan�na fazla miktarda akçe de alarak Zeyd’i kurtarmak için derhal Mekke’ye geldi. Sorup soru�turup Resûl-i Ekrem Efendimizi buldu ve “Ey Ku­rey� Kavminin Efendisi, efendisinin o�lu! Siz, Harem halk� ve Harem-i �erif’in kom�ususunuz! Beytullah’�n yan�nda esir­lerin esaret ba�lar�n� çözer ve kar�nlar�n� doyurursunuz!” diye konu�tuktan sonra, as�l maksad�n� �öyle arz etti:

“Yan�nda bulunan o�lumuz için sana geldik. Sen bizi memnun ve râz� ede­cek bir fidye-i necat [kurtulu� akçesi] iste; biz sana onu verelim, o�lumuzu ser­best b�rak!”

Nebiyy-i Ekrem, “O�lunuz kimdir?” diye sordu.

“Zeyd b. Hârise...” dediler.

Pey­gam­be­ri­miz, “Bundan ba�ka bir istedi�iniz var m�?” dedi.

Onlar, “Hay�r, ba�ka iste�imiz yok” cevab�n� verdiler.

Bunun üzerine, Resûl-i Kibriya Efendimiz, “Zeyd’i ça��r�n! Diledi�ini yap­makta serbest b�rak�n! E�er, sizi tercih ederse fidye-i necat almaks�z�n o sizin­dir, al�n götürün; yok, e�er be­ni tercih ederse vallahi ben, beni tercih edene, kimseyi tercih et­mem!”[4]diye konu�tu.

Harise ve karde�i, Efendimizin bu konu�mas�ndan memnun oldular ve “Sen” dediler. “Bize kar�� çok insafl� davrand�n!”

Huzura gelen Zeyd’e Efendimiz, “�unlar� tan�yor musun?” diye sordu.

Zeyd, “Evet, tan�yorum” dedi.

Pey­gam­be­ri­miz tekrar, “Kimdir onlar?” dedi.

Zeyd, “Bu babamd�r, �u da amcamd�r” cevab�n� verdi.

Bundan sonra Peygamber Efendimiz, Zeyd’e, “Sen, benim kim oldu�umu ö�rendin. Sana olan �efkat ve sevgimi de gördün. O halde ya beni tercih et, ya­n�mda kal; ya onlar� tercih et, git” diyerek, onu tercihinde serbest b�rakt�.

Zeyd’in cevab� �u oldu:

“Ben hiçbir kimseyi sana tercih etmem! Sen, benim için an­ne ve baba ma­kam�ndas�n!”

O�lunun bu cevab� kar��s�nda �a��ran ve sars�lan baba Harise hiddetle, “Ya­z�k­lar olsun sana!” dedi. “Demek ki sen kö­leli�i; hürriyete, anne babana, amca­na ve ev halk�na tercih edi­yorsun!”

Fakat Zeyd, babas�yla ayn� kanaatte de�ildi. “Babac���m!” dedi. “Ben, bu zât­tan öyle �eyler gördüm ki kendisine hiçbir zaman bir kimseyi tercih ede­mem!”[5]

Küçük Zeyd böylece Resûl-i Ekrem Efendimize olan sa­dâkat ve ba�l�l���n� is­patlam��t�. Kader, ona nurlu ve parlak bir istikbâl haz�rl�yordu. Bu hali, onun ilk müjdesiydi.

Efendimizin, Zeyd’i Evlat Edinmesi!

Peygamber Efendimiz, Zeyd’e bu e�siz ba�l�l���n mükâfat�n� ver­mede ge­cikmedi. Hemen elinden tutarak, onu Ku­rey�’in oturdu�u H�c�r mahalline gö­türdü ve halka �öyle hitap etti:

“Ey haz�r bulunanlar! �ahit olunuz ki bundan böyle Zeyd, benim o�lum­dur. Ben ona vârisim, o da bana vâristir.”

Mekkeliler, birini evlat edinmek istedikleri zaman böyle yaparlard�. Efen­dimiz de onlar�n bu âdetlerine uyarak, Zeyd’i böylece ken­disine evlat edinmi� oldu.

Peygamber Efendimizin bu güzel davran���, �a�k�n ve dalg�n duran Ha­ri­se’nin mahzun gönlünde sevinç rüzgâr� estirdi: Demek ki o�lu emin bir elde bu­lunuyordu!

Gönül huzuru içinde Harise, o�lunu Kâinat�n Efendisinin yan�nda b�raka­rak yurduna döndü.[6]

Bundan sonra, Mekke’de herkes Zeyd’i, “Muhammed’in o�lu Zeyd...” diye ça��rmaya ba�lad�.

Efendimiz, peygamberlik vazifesiyle memur edilip vahiy gelmeye ba�la­y�nca, evlatl�klar�n kendi öz babalar�n�n adlar�yla ça�r�lmalar� emredildi.[7]Bu­nun üzerine Hz. Zeyd, babas�n�n ismiyle, “Harise o�lu Zeyd” diye ça�r�ld�.

Bu konuda ayet-i kerimede meâlen �öyle buyrulur:

“Evlatlar�, babalar�na nisbet ederek ça��r�n! Allah kat�nda, bu, daha do�ru­dur. E�er babalar�n� bilmiyorsan�z, onlar dinde kar­de�leriniz ve dostlar�n�z­d�rlar (Kendilerini “karde�im” veya “dostum” diye ça��r�n).[8]

Hz. Ömer’in o�lu Abdullah (r.a.), bu hususu �öyle ifade etmi�­tir:

“Biz, ‘Evlatlar� babalar�n�n ad�yla ça��r�n’ ayeti ininceye ka­dar Zeyd’i ‘Ha­ri­se o�lu Zeyd’ diye de�il, ‘Muhammed o�lu Zeyd’ diye ça��r�rd�k.”[9]

Ayr�ca bu ayetle, evlatl�klar�n, evlat edinen kimseye vâ­ris olma­s� hükmü de ortadan kald�r�ld�.

Hz. Zeyd, Efendimize peygamberlik vazifesi verildikten sonra, Hz. Hatice ve Hz. Ali’yi müteakip derhal �slam’�n sînesine ko�acak ve “üçüncü Müslü­man” olma �erefine ere­cektir.

Resûl-i Kibriya Efendimiz, Hz. Zeyd’i fazlas�yla severdi. Za­man zaman ken­di­sine, “Ey Zeyd! Sen, karde�imiz ve azat­l�m�zs�n”[10]diyerek iltifatta bulu­nur­du.

Resûl-i Ekrem, daha sonra çok sevdi�i bu büyük insan�, dad�s� Ümmü Ey­men’le evlendirecektir ve bu evlilikten yine çok sevdi�i ve ço�u zaman terki­sin­de ta��d��� Üsame Hazretleri dün­yaya gelecektir!

Kâinat�n Efendisi, otuz sekiz ya��na girince gaibten baz� sesler duymaya ve baz� taraflarda birtak�m ���klar görmeye ba�lad�. Bazen de kendilerine gaibten “Yâ Muhammed!” diye nidâ ediliyordu.

Fakat Efendimiz, bu garip seslerin ve parlay�p geçen ���klar�n ne demek is­tediklerine henüz o s�rada tam manas�yla vâk�f de�ildi. Bununla beraber, bu hadiselerin manas�z ve bo�u bo�una cereyan etmediklerini biliyordu ve gün­le­rini onlar� dü�ünmekle geçiriyordu.

Zaman zaman da sadece muhterem zevcesi Hatice-i Küb­ra’­ya bu s�rlar� anla­t�r ve konu�urlard�. O anda yeryüzünde maddî hayatta tek teselli kayna�� Hz. Hatice validemiz de Resûl-i Ekrem Efendimizi bir siyanet mele�i gibi koru­yor ve konu�malar�, sohbetleriyle onu teselliye çal���yordu.

Kâinat�n Efendisinin bu hali tam bir sene devam etti.

Sâd�k Rüyalar

Kâinat�n Efendisi otuz dokuz ya��nda iken “sâd�k rüyalar” devri ba�lad�. Gündüzün meydana gelecek hadiseler kendilerine geceden, uyku ile uyan�kl�k aras�nda bir hal içinde gösteriliyor ve bildiriliyordu. Öyle ki geceden gördü�ü rüyalar, o gecenin sabah�nda �afak ayd�nl��� gibi berrak ve apaç�k ortaya ç�k�­yordu.[1]

Peygamber Efendimizi, vahiy almaya bir nevi haz�rlama maksad�na mebni olan bu durum alt� ay devam etti.

Yaln�zl�k Aramas�

Kâinat�n Efendisinin mübarek ruhu, bu alt� ayl�k devreden sonra art�k ta­mam�yla yaln�zl�k ar�yordu. Cemi­yet­ten uzak dur­mak, dü�ünceleriyle ba�ba�a kalmak, en büyük arzusuydu. Çünkü ruhu, içinde bulundu�u cemiyetin ah­lâks�zl���ndan, zu­lüm ve zulmetinden s�k�l�yordu.

Ona adeta yaln�zl�k sevdirilmi�ti. Öyle ki her �eyinden vaz­geçebelir, fakat insanlardan uzak, kâinatla ve kendi tefekkür âlemiyle ba�ba�a kalmaktan asla vazgeçemezdi.

Bu sebeple, onun Mekke içinde pek durmad��� ve hep insanlardan uzak �s­s�z yerleri seçti�i, buralarda hususî tefekküre dald��� görülüyordu.

Ve bu yaln�zl�k s�ras�nda, adeta da�dan ta�tan, yerden gökten, kâinat�n ni­çin yarat�ld���n�, insanlar�n bu dünyaya niçin gönderildiklerini, gaye ve mak­satlar�n�n neler oldu�unu soruyordu. Ne var ki bu suallerine ne Hira’n�n ka­ya­lar�, ne uçsuz bucaks�z çöller, ne gündüz âleminin lâmbas� güne�, ne gece âle­minin kandili ay, ne p�r�l p�r�l parlayan y�ld�zlar ve ne de gelip geçen bu­lut­la­r�n hiçbiri cevap veremiyordu. Ve o, bu su­allerine cevap bulamay���n hay­reti için­de gün ve gecelerini geçiriyordu.

Evet, Fahr-i Kâinat’�n mübarek ruhu, zâhiren yaln�zl�k isti­yor­du; hakikatte ise, kâinat�n yarat�c�s� Cenab-� Hak­k’a mu­hatab olmak arzusunu ruhunun de­rinliklerinde ta��­yordu. Yaln�zl�k içinde sonsuz varl��a kavu�mak arzusuydu bu...

Bu hal, az veya çok, hemen hemen bütün peygamberlerin vahiy almadan az önceki hayatlar�nda görülmü�tür. Hz. Musa, peygamberli�inden önce k�rk gün kadar Tur da��nda, dünyadan uzak, oruç tutmakla vakit geçirmi�tir. Yine Hz. �sa, sâkin bir ormanda k�rk gün kadar her �eyden uzak ibadetle me�gul olmu�­tur.[2]

KÂ�NATIN EFEND�S�, H�RA’DA

Sene Milâdî 610.

Kâinat�n Efendisi k�rk ya��nda.

Y�llardan beri devam edip gelen bir âdetleri vard�: Her senenin Ramazan ay�n� Hira da��n�n[3]tepe­sindeki ma�a­rada tefekkür, ibadet ve dua ile geçirirdi. Buras� sessiz ve sâkindi. Tefekkürüyle ba�ba�a kalmas� için en müsait yerdi. Cemiyetin bozuk havas�n­dan s�k�lan mü­barek ruhlar� bu­rada adeta tenef­füs ediyor ve huzur bulu­yordu.[4]

Resûl-i Ekrem Efendimiz, Hira ma�aras�nda rastgele de�il, ceddi Hz. �bra­him’in Hanif dini üzere ibadet ve tâatte bulunuyordu.[5]

Ömr-ü saadetlerinin bu k�rk�nc� senesinin Ramazan ay�n� da ayn� �ekilde Hira’da ibadet ve tâatle geçirecekti. Zevcesi Hatice-i Kübra’n�n haz�rlad��� az�­��yla Hira da��na do�ru ilerliyordu.

Kâinat, o anda adeta Efendisinin att��� her ad�m� hürmetle takip ediyor ve derin bir sükûnete gömülü duruyordu. Fakat bu sükût ve sükûnet manas�z de­�ildi; ibret ve hikmetle doluydu.

Hira ma�aras�	Nur Da��

Kâinat�n bu manal� sükûtuna, Pey­gam­be­ri­miz de derin dü�üncesiyle kat�l�­yordu ve adeta bir ahenk meydana getiriyorlard�. Sanki kâinat, onun muazzam ruhuna derinden derine f�s�ld�yordu: “Se­beb-i vücudum, sensin. Manam� da en güzel izah edecek, sensin. Bir kitab-� Rabbanî oldu�umu bildirecek, sensin. Onun için sana min­nettar�m, sana hürmetkâr�m.”

Kâinat�n Efendisi, art�k sessiz sâkin ve �lâhî tecelli mazhariyetine erecek Hira da��n�n tepesindeki ma�aradayd�. Burada ibadetiyle, tâatiyle, dua ve tefek­kürü ile me�guldü.

Ramazan ay�n�n 16 gecesi geride kalm��t�.

Ve Ramazan’�n 17’si, Pazartesi gecesi idi.

Nur da��, derin ve manal� bir sessizli�e bürünmü�tü. O civarda her �ey de onunla birlikte sessiz ve sâkindi. Kim bilir, konu�ulacaklar� dinlemek, söyle­nenleri adeta duyabilmek e�siz mazhariyetine ermek için... Konu�acak olan ile dinleyene belki de hürmet için!

Gecenin yar�s� geçmi� idi ve zaman seher vaktine ayak basm��t�. Bülbüllerin ötmeye ba�lad���, güllerin bütün güzellikleriyle etrafa koku tebessümleri da­��tt�klar� ve Allah’� zikredenlerin co�up sonsuz hazza eri�tikleri müstesna va­kit!

Vahiy mele�i Cebrail (a.s.), en güzel bir insan suretine bürünmü�tü. Mis gibi kokularla çevre, buram buram kokmakta idi. Havf ve recâ, heyecan ve sü­kûnet tecellileri iç içe idi.

Cebrail (a.s.), son derece sevinçlidir. Çünkü son resûlle, Pey­gamberler Pey­gamberiyle muhatab olacak, “Ha­bi­bul­lah” unvan�n� iman�, ibadeti, tefekkürü ve mücâdesi ile hakedecek olan Sultan-� Levlak’la konu�acak, onunla yüz yüze gelecekti.

Beklenen an gelmi�ti.

Vahiy mele�i Cebrail (a.s.), bu �ss�z ve karanl�k gecede, güzel bir insan su­retinde, etrafa ���l ���l nurlar saçarak göz ka­ma�t�rc� bir ayd�nl�kla Kâinat�n Efendisine göründü. Tatl�, fa­kat gür bir sedâ ile hitap etti: 

Kâinat�n Efendisini, hayret ve korku sard�. Yüre�i ürperiyordu!

ما[Ben okuma bilmem] diye cevap verdi.

Hz. Cebrail, kendilerini kucaklad� ve s�k�p b�rakt�ktan sonra, tekrar, “Oku!” diye seslendi.

Fahr-i Kâinat, ayn� cevab� verdi: “Ben okuma bilmem!”

Hz. Cebrail, ikinci kere Kâinat�n Efendisini kucaklad� ve s�k�p b�rakt�ktan sonra yine seslendi: “Oku!”

Bu sefer Fahr-i Kâinat, “Ben okuma bilmem” dedi. “Söy­le, ne oku­yay�m?”

Bunun üzerine melek, Allah’tan ald��� ve Resûlüne teslim etmeye geldi�i Alak Suresi’nin ilk ayetlerini ba��ndan sonuna kadar okudu:

“Oku! Seni yaratan Rabbinin ad�yla oku! Ki O, insan�, p�ht�la�m�� bir kan­dan yaratt�. Oku ki senin Rabbin, kalemle yaz� yazmay� ö�reten, insana bilme­di�ini tâlim eden, bol kerem ve ihsan sahttps://.”[1]

Heyecan ve ha�yetin son haddinde, Kâinat�n Efendisi, bizzat konu�tu�u li­sanla nâzil olan ayetleri kelimesi kelime­sine tekrar etti. Art�k inen ayetler Allah Resûlünün hem diline, hem kalbine yerle�mi�ti.

O andaki vazifesi sona eren Hz. Cebrail de birdenbire kayboluverdi.

“Beni Örtünüz!”

�lâhî vahye muhatab olman�n verdi�i heyecan ve ha�yetle titreyen Allah Resûlü, ma�aradan ç�kt� ve Mekke’ye do�ru hareket etti.

Yolda birçok gariplikle kar��la�t�. Da�, ta� ve a�açlar, “Esselamü Aleyke Yâ Re­sû­lal­lah!” diyerek onu selaml�yor ve yüksek vazifesinden dolay� tebrik edi­yorlard�.

Evine varan Peygamber Efendimiz, kar��la�t��� hadisenin azameti ve ha�­yeti kar��s�nda adeta konu�amaz hale gelmi�ti.

Kendisini merak içinde kar��layan vefakâr zevcesi Hatice-i Kübra’ya sadece, “Beni örtünüz, beni örtünüz!” diyebildi.[2]

Sâd�k zevce, bu emri al�nca, yüzündeki ba�kal��� sezmesine ra�­men, hiçbir �ey sorma cesaretini gösteremeden Kâinat�n Efendi­sini �efkat ve hürmetle ya­ta��na yat�rd� ve üstüne örtüler örttü.

Hira’da yaln�zl�k arayan Fahr-i Âlem, �imdi de evinde ruh ve dü­�ün­cele­riy­le ba�ba�a idi.

Bir müddet sonra uyand�lar. Bir nebze olsun rahata ve sükûnete kavu�tuk­lar� belli idi. Hatice-i Kübra’ya ba��ndan geçenleri oldu�u gibi anlatt� ve ekledi: “Korkuyorum ey Hatice! Bana bir zarar�n gel­me­sinden korkuyorum!”

Resûl-i Zî�an Efendimizin bu sözleri, kesin olarak ebedî devlet ve �erefli memuriyete nâiliyet hususundaki itminan bulma arzusun­dan geliyordu.

Ancak bir peygambere, hem de en �erefli peygambere ilk zevce olacak ka­dar yüksek bir kabiliyet, anlay�� ve basîrete sahip Hz. Hatice, her halinden son derece emniyet duydu�u zevci Kâinat�n Efen­disinin itminan arzusunu �u söz­lerle teyid etti:

“Hiçbir korku ve endi�e duymana sebep yok. Hiç üzülme; Allah senin gibi bir kulunu hiçbir zaman utand�rmaz. Ben biliyorum ki sen sözün do�rusunu söylersin. Emanete riayet edersin. Akrabalar�na yak�n alâka gösterirsin. Kom­�ular�na nâzik ve mü�fik davran�r­s�n. Fakirlere yard�m elini uzat�rs�n. Garip­le­re evinin kap�s�n� aç�p onlar� misafir edersin. U�rad�klar� felâket ve musibet­ler­de hal­ka yard�m edersin! Ey Am­camo�lu! Sebat et! Vallahi, ben senin bu üm­me­tin peygamberi olaca��n� ümit ederim.”[3]

Varaka Ne Dedi?

Bütün bu olup bitenler elbette manas�z de�ildi ve bir �eyler ifade ediyordu. Sorup soru�turup ö�renmek ise, Hz. Hatice’ye dü�üyordu.

Kime gidebilirdi? Bu i�lerden kim anlayabilirdi ve kime itimat edebilirdi?

Hz. Hatice, uzun uzad�ya dü�ündü ve sonunda dan��aca�� adam� tespit etti: Amcas� o�lu Varaka bin Nevfel.

Varaka b. Nevfel, oldukça ya�lanm��, saf bir H�ris­ti­yan­d�. Gözleri görmez ol­mu�tu, ama gönlü ayd�nl�kt�. Tev­rat’� ve �n­cil’i okumu�, onlardan pek çok �ey ö�renmi�­ti.

Hz. Hatice, vakit kaybetmeden Peygamber Efendimizle, amcas� o�luna gitti.

Varaka, önce Resûl-i Ekrem Efendimizi dinledi. O, ba��ndan geçenleri an­latt�kça Varaka, renkten renge giriyordu. Efendimiz sözlerine son verince, Va­ra­ka hayk�rd�: “Kuddûs, Kud­dûs! Bu gördü�ün melek, yüce Allah’�n Mûsa Pey­gambere gönderdi�i Ruhü’l-Ku­düs’­tür. Namus-� Ekber’dir. Sen ise bu üm­metin peygamberisin. Ah, ne olur­du, yeni dine halk� ça��rd���n günlerde ben de genç olay­d�m; kavmin seni yurdundan ç�karacaklar� zaman sa� olsay­d�m!”[4]

Bu ifadeler, hem Allah Resûlünü, hem de Hz. Hatice’yi bir derece rahatlatt�. Ancak Efendimizin anlamad��� bir �ey vard�: Kavmi, onu niçin yurdundan ç�­karacakt�?

Bu sualine Varaka cevap verdi: “Evet, seni buradan ç�karacaklard�r! Çünkü senin gibi vahiy tebli� etmi� bir kimse yoktur ki dü�manl��a u�ramam�� olsun. E�er, senin davet gününe yeti�sem, bü­tün gücümle sana yard�m ederim!”[5]

Varaka b. Nevfel, gerçe�i konu�uyordu. Gizlenmesi kabil ol­ma­yan gerçe�i... Bütün aç�kl���yla ortaya konmas� gereken gerçe�i...

Bundan sonra Resûl-i Ekrem, Hz. Hatice’yle birlikte, Varaka b. Nev­fel’in ya­n�ndan ayr�ld�.

VAHY�N B�R ARA KES�LMES�

Re­sû­lul­lah Efendimiz, aradan çok zaman geçmeden, bir hadiseyle kar�� kar­��ya geldi: “�nk�ta-� Vahy” hadisesi, yani “vah­yin kesilmesi...” Sebebi (�öyle ve­ya böyle) izah edilmi� olmakla beraber, be�erî akl�m�zla hikmetini tam kav­ra­ya­mad���m�z bu hadise kar��s�nda Peygamber Efendimizin tekrar büyük bir s�k�nt� ve üzüntü duydu�u fark ediliyordu. Öyle ki adeta dünya kendisine dar gelmek­teydi ve bu dar dünyadan kurtulmak istemekteydi. Bu esnada Cebrail veya �srafil (a.s.), teselli için, birkaç sefer kendilerine görünmü�lerdir.[6]

Allah Resûlü, tam k�rk gün bu üzüntüyle kar�� kar��ya kald�. Dünya “Dâ­rü’l-Hikmet” olmas� sebebiyle, onda her �ey —�üp­hesiz— hikmetle cere­yan et­mektedir. Akl�m�z�n küçücük terazisiyle biz, Bazen bu gibi hadiselerin sebep ve hikmetlerini yakalar�z, Bazen de yakalamam�z mümkün olmaz. Ama sebep ve hikmetini bilmeyi�imiz, elbette hadiselerin hikmetsiz cereyan ettikle­rine hiç­bir zaman delil olmaz. Hele, peygamberlik gibi her �eyi hikmet kale­miyle programlanm�� bir vazifenin içine elbette hikmetsizli�in girmesine im­kân ve ihtimal yoktur. Buna binaen, ink�ta-� vahy, yani vahyin bir ara kesilmesi hadi­sesi, �üphesiz birçok sebep ve hikmete binaen cereyan etmi�tir. Fakat biz hik­met­lerin künhüne vâk�f de�iliz. Bununla birlikte meseleye çe�itli izah tarz� ge­ti­renler de vard�r. Bu görü�leri �öylece hülâsâ etmek mümkündür:

a) Allah Resûlü, ilk vahiy kar��s�nda fazla telâ� duymu� ve ruhu adeta vah­yin a��rl���yla sars�lm��t�r. Bu durumda ruhunun ve sâir lâtifelerinin biraz sü­kûn bulmas� ve daha sonra gelecek vahye haz�rlanmas� için bu hadise vuku bulmu�tur.

b) Ruh-� Ahmed’in (a.s.m.), �zd�rap ve elemlere dayanmaya �imdiden al��t�­r�lmas�.

c) Vahye, daha fazla i�tiyak duymas�n� temin.[7]

VAHY�N TEKRAR GELMEYE BA�LAMASI

K�rk günlük bir aradan sonra, Peygamber Efendimize vahiy tekrar gelmeye ba�lad�.

Vahyin tekrar gelmeye ba�lamas� hadisesini bizzat ken­di­leri �öy­le anlat­m��lard�r:

“Bir gün giderken, aniden gökyüzünde bir ses i�ittim. Ba��m� kald�r�p bak­t�­��mda, Hira’da bana gelen mele�i (Cebrail), yerle gök aras�nda bir kürsü üze­rinde oturmu� gördüm. Ürpererek yere çöktüm. Evime dönüp, ‘Beni örtünüz, beni örtünüz!’ dedim. Bunun üzerine Yüce Allah,

 

‘Ey örtüye bürünen Peygamber! Kalk da sana iman etmeyenleri azapla kor­kut! Rabbinin büyüklü�ünden bahset! Elbiseni temiz tut! Putperestlik pisli�ini b�rakmakta devam et!’[8]ayetlerini indirdi. Art�k vahiy gelmeye ba�lad� ve ard� arkas� kesilmedi.”[9]

Vahiy tekrar gelmeye ba�lay�nca, Resûl-i Kibriya Efendi­mizin ruhundaki s�k�nt�lar dindi; iç âlemi huzur ve sükû­ta kavu�tu. Cenab-� Hak, serâpa ahlâkî güzellikler ve kemâllerle süslemi� oldu�u Hz. Muhammed’i (a.s.m.) peygam­berlik vazifesiyle vazifelendirmekle, onu insan nev’i içinde en mümtaz ve en seçkin mev­ki­ye ç�­karm�� oluyordu. Bu suretle ayn� zamanda Yüce Allah’�n umum kâi­natta cârî olan “Her nev’de bir ferd-i mümtaz ve mükem­mel ve ca­mi’ halkedip, nev’in medar-� fahri ve kemâli ya­par” ka­nu­nu, insanl�k câmia­s�n­da da tecellisini buluyordu.

“Cenab-� Hakk’�n esmâs�nda [isimlerinde] bir �sm-i Âzam oldu�u gibi, masnuat�nda [san’atlar�nda] da bir Ferd-i Ekmel bulunacak ve kâinatta münte­�ir [da��t�lm��] kemâlât� o ferdde cem edip [toplay�p] kendine medar-� nazar edecek.

“O ferd, herhalde zîhayattan olacakt�r. Çünkü enva-� kâinat�n [kâinattaki türlerin] en mükemmeli zîhayatt�r. Ve herhalde zîhayat içinde o ferd, zî�uur­dan olacakt�r. Çünkü zîhayat�n enva� içinde en mükemmel, zî�uurdur. Ve her­halde o ferd-i fe­rîd, insandan olacakt�r. Çünkü zî�uur içinde hadsiz terakkîyata müstaid, insand�r.

“Ve insanlar içinde herhalde o ferd, Muhammed (a.s.m.) olacakt�r. Çünkü zaman-� Âdem’den �imdiye kadar hiçbir tarih, onun gibi bir ferdi gösteremiyor ve göstere­mez. Zira o zât , küre-i arz�n [yeryüzünün] yar�s�n� ve nev-i be�erin [insanlar�n] be�ten birisini saltanat-� mâ­ne­vî­yesi alt�na alarak bin üç yüz elli se­ne (�imdi bin dört yüz sene) kemâl-i ha�metle saltanat-� mânevîyesini devam ettirip, bütün ehl-i kemâle, bütün enva-� hakaikte [hakikatlerin her türlüsünde] bir Üstad-� Küll hükmüne geçmi�.

“Dost ve dü�man�n ittifak�yla, ahlâk-� hasenenin en yük­sek derecesine sahip olmu�, bidayet-i emrinde [peygamberli�inin ba�lang�c�nda] bütün dünyaya meydan okumu�. Her dakikada yüz milyondan ziyade insanlar�n vird-i zeban� olan Kur’an-� Mu’cîzü’l-Be­yan’� göstermi� bir zât, elbette o ferd-i mümtazd�r, ondan ba�kas� olamaz.

“Bu âlemin hem çekirde�i, hem meyvesi odur.”[10]

 

Kâinat�n Efendisi Hz. Muhammed (a.s.m.), Hira’daki ulvî mazhariyetle �lâ­hî memuriyetini idrak etmi� ve kutsî risâlet vazifesini yüklenmi�ti.

Ancak bu a��r ve büyük vazifenin icablar� vard�, onlar� ye­rine getirmek lâ­z�m geliyordu.

Bunun ise, içinde bulundu�u cemiyette pek kolay olmayaca�� da, kendi­sin­ce muhakkak bilinen bir husustu.

O anda Efendimiz tek ba��na bir tarafta, bütün dünya bir tarafta yer al�­yor­du. Ve o, umum dünyaya Allah’tan ald��� emirleri tebli� edecekti. Elbette bu, basit bir hadise olarak görüle­mezdi.

Allah Resûlü, dünyalar durdukça insanl��a nur ve �eref olan vazifesine ne­reden ve nas�l ba�lamas� gerekti�ini de çok iyi hesapl�yordu.

Durumu evvela, en yak�n� bulunan zevcesi Hz. Hatice’ye anlatt�. Hz. Ha­ti­ce, ona tereddütsüz sadâkat elini uzatt� ve “ilk Müslüman” olma �erefine ka­vu�tu.

Resûl-i Ekrem Efendimiz bundan sonra, Hz. Hatice’ye, Cebrail’den (a.s.) ö�­rendi�i �ekilde abdest ald�rd� ve yine Cebrail’den ö�rendi�i surette imam ola­rak �erefli zevcesine iki rekât namaz k�ld�rd�.

Efendimizin k�ld�rd��� bu iki rekât namaz,[1]imam olarak k�ld��� ilk namaz­d�r ve bir Pazartesi gününün sonuna do�ru k�l�nm��t�r.[2]

Hz. Hatice’nin tereddütsüz iman edip Müslüman olmas�, Resûl-i Ekrem Efen­dimizi son derece memnun etti�i gibi, �evkini de art�rd�. Art�k yeryüzünde davas�n� tasdik ve kabul eden biri vard�.

Peygamber Efendimizin �slam’a davet etti�i ikinci insan, yine en yak�nla­r�ndan biri olan Hz. Ali idi. O, dört be� ya��ndan beri Efendimizin terbiyesi al­t�nda bulunuyordu ve o, e�siz terbiyenin eseri olarak, akranlar�na göre feraset ve ahlâk bak�m�ndan üstün bir seviyedeydi.

Bir gün, Resûl-i Ekrem Efendimizi, Hz. Hatice’yle namaz k�larken gördü. Hayran hayran seyredip namaz bitince, “Nedir bu?” diye sordu. Resûl-i Ek­rem, “Ey Ali! Bu, Allah’�n seçti�i, be­�endi�i din­dir. Ben seni, bir olan Allah’a iman etmeye davet eder, insana ne faydas� ne de zarar� dokunmayan Lât ve Uzzâ’ya tapmaktan sak�n­d�r�r�m” dedi.

Hz. Ali, bu teklif kar��s�nda tatl� çocuk bak��lar�n� yere dikerek bir an du­rak­lad�. Sonra, “Benim �imdiye kadar görmedi�im, i�itmedi�im bir �ey bu! Ba­bam Ebû Tâlib’e dan��madan bir �ey diyemem” diye konu�tu.

Fakat Resûl-i Kibriya Efendimiz, henüz davas�n� aç�kça ilan et­mek emrini alm�� de�ildi. Bu sebeple Hz. Ali’yi ikaz etti. “Ey Ali!” dedi. “E�er söyledikle­rimi yaparsan yap; yok, e�er yapmayacak olursan, gördü�ünü ve i�itti�ini gizli tut, kimseye bir �ey söyleme!”[1]

Hz. Ali, bu ikaz üzerine, s�rr�n� muhafaza edece�ine söz verdi. O geceyi dü­�ü­nerek geçirdi. �afak ayd�nl���yla birlikte gönlüne de ayd�nl�k do�du. Re­sû­lul­lah’�n huzuruna vararak, “Allah beni yarat�rken Ebû Tâlib’e sormad� ki ben de O’na ibadet etmek için gidip kendisine dan��ay�m!” dedi ve Müslüman ol­du. “�lk Müslüman çocuk” �erefini kazanan Hz. Ali, o s�rada on ya��nda bu­lu­nuyordu.[2]

Tedbir, her zaman güzel bir harekettir; ama bir davan�n yeni yeni yay�l­maya ba�lad��� s�rada çok daha güzeldir. ��te, Allah Resûlü, Hz. Ali’ye gördük­le­rini ve i�ittiklerini �imdilik kimseye anlatmama ve duyurmama ika­z�nda bu­lunmakla kâinatta da cârî olan tedbir, tedric ve hikmet kanununa ria­yet ede­rek, bizler için de bir ölçü veriyordu. Gerçekten, tedbire ba�vurma, za­man ve mekân�n �artlar�n� göz önünde bulundurarak davas�n� yayma, Allah Resûlünün tebli� hayat�nda mühim bir yer i�gal eder.

�man saf�nda yer almada, Hz. Hatice ve Hz. Ali’yi, Resûl-i Ekrem­’in o�ul edindi�i Zeyd b. Hârise (r.a.) takip etti.

Müslüman olduktan sonra Hz. Ali ile Hz. Zeyd’in Nebiyy-i Ekrem Efendi­mize gönülden ba�l�l�klar� yeniden tazelendi ve güç kazand�. Art�k Efendimiz­den ayr�lm�yor, namaz ve ibadetlerini onunla birlikte ifa ediyorlard�.

Hz. Ali, zaman zaman Resûl-i Ekrem’le birlikte Kâbe’ye gider, ora­da namaz k�larlard�.

Ashaptan Afîfi Kindî, al��veri� maksad�yla geldi�i Mekke’de, henüz iman et­memi�ken Pey­gam­be­ri­miz, Hz. Hatice ve Hz. Ali’yi namaz k�larken gör­mü�tü. Müslüman ol­duktan sonra, o hallerinden g�btayla bahsederek �öyle de­mi�tir:

“Ben, o zaman iman edip de onlar�n dördüncüsü olmay� ne kadar ister­dim!”[3]

Peygamber Efendimiz, davas�n� henüz umuma aç�klamam�� olmas�na ra�­men, mü�rikler onlar�n Kâbe’de namaz k�lmalar�ndan, yapt�klar� ibadetten farkl� bir ibadet yap�lmas�ndan pek ho�lanm�yorlard�. Bu sebeple bir müd­det sonra Peygamber Efendimiz, Hz. Ali’yle namazlar�n� k�rlarda, vadilerde eda et­meyi daha uygun buldular.

Annesi ile Babas�, Hz. Ali’nin Pe�inde!

Resûl-i Ekrem’i bir gölge gibi takip edip yaln�z b�rakmayan Hz. Ali’nin bu hali, anne ve babas�n�n endi�e ve telâ��na sebep oldu. Bilhassa anne Fât�ma Hâ­tun, fazlas�yla korkuya kap�ld�. Kocas�na, “Dikkat et, o�lun Muhammed’le çok dola��yormu�; sak�n ona bir �ey­ler olmas�n!” dedi.

Ebû Tâlib, anlay��l� bir insand�. Durumu bizzat Peygamber Efendimizden ö�­renmek istedi. Bunun için bir gün Resûl-i Ek­rem Efendimizle Hz. Ali’nin ar­kalar�ndan gitti. Onlar� Mekke’nin bir vadisinde namaz k�larken buldu. Fahr-i Kâinat’a, “Ey karde�imin o�­lu!” dedi. “Bu din, ne dindir?”

Peygamber Efendimiz, “Ey amca! Bu din, Allah’�n dinidir. Meleklerin, pey­gamberlerin ve ceddimiz �brahim’in dinidir. Allah, beni onunla bütün kulla­r�na gönderdi” dedi; sonra da, “Ey amca! Do�ru yola davet edeceklerimin ve bu davete ko�mas� gerekenlerin ba��nda sen vars�n ve sen buna herkesten daha lây�ks�n! Putlara tap­maktan vazgeç ve bir Allah’a iman et” diye teklifte bu­lun­du.

Bir an dü�ünceye dalan Ebû Tâlib sonunda, “Ben, eski dinimden ayr�la­mam! Fakat sen üzerinde bulundu�un din­de de­vam et! Allah’a yemin ederim ki ben sa� kald�kça, yapmak istedi�ini tamamlay�ncaya kadar kimse sana el uzatamaz, ho�lanmad���n bir �eyi sana eri�tiremez!” diye konu�tu; sonra da o�lu Ali’ye döndü ve “O�ulca��z�m! Senin üzerinde bulundu�un bu din ne­dir?” diye sordu.

Hz. Ali, “Babac���m!” dedi. “Ben, Allah’a ve O’nun Resûlüne iman, onun Al­­lah’tan getirdiklerini de tasdik ettim. Ona uydum ve onunla birlikte namaz k�l­d�m!”

Bunun üzerine Ebû Tâlib, “Ey o�lum! Amcan o�lunun di­nine sana da iste­ye­rek girmek yara��r. O, seni ancak hayra davet eder. Ona itaat et!”[4]diye­rek hem Resûl-i Ekrem Efendimizi, hem de Hz. Ali’yi sevindirdi; sonra da ora­dan uzakla�t�.

Eve dönen Ebû Tâlib’e, zevcesi Fât�ma Hâtun, telâ� ve �iddetle, “Nerede o�­lun? Hizmetçim, Ciyad mevkiinde onu Muhammed’le birlikte namaz k�larken görmü�. O�lunun dinini de�i�tirmesini uygun görüyor musun?” diye sordu.

Ebû Tâlib, “Sus! Vallahi, amcas� o�luna arka ç�kmak ve yard�mc� olmak, el­bette herkesten çok ona dü�er!” diyerek telâ� ve endi�eye mahal olmad���n� ifa­de etti; sonra da, “E�er nefsim, Ab­dül­mut­ta­lib’­in dinini b�rakmak husu­sun­da ba­na itaat etmi� olsayd�, ben de Muhammed’e tâbi olurdum. Çünkü O halim­dir, emindir, tahir­dir”[5]diye ko­nu�tu.

Hz. Ebû Bekir, eskiden beri Resûl-i Ekrem Efendimizin en yak�n dostlar�n­dan biri idi. Samimi görü�ür ve konu�urlard�.

Onda da göze çarpan en mühim vas�f, Câhilliyye devrinin çirkin âdetleri, kötü ahlâk ve ya�ay��lar� ile f�trat�n� bozmam�� olmas�; ruh, kalp ve akl�n� �irk inanc�yla kirlet­me­mi� bulunmas�yd�. Tan�n­m�� bir tüccard�. Kavminin ileri ge­lenleri her zaman fikrinden istifade ederlerdi. Ku­rey�’in kan davalar�n� halle­den de oydu. Bir di­�er mühim vas­f�da, Ku­rey� ailelerinin soy soplar�n�, nesep �ecere­lerini, iyilik ve kötülüklerini gayet iyi bilmesiydi.

Re­sû­lul­lah Efendimiz, henüz aç�ktan davete ba�lamam��t�. Fakat yine de davas� kulaktan kula�a yay�lm�� ve Ku­rey� ileri gelenleri taraf�ndan duyul­mu�tu.

Hz. Ebû Bekir, Yemen taraf�na yapt��� bir seyahatten henüz dön­mü�tü. Ba�­ta Ebû Cehil, Ukbe b. Ebî Muayt ve ba­z� Ku­rey� ileri gelenleri, kendisine “ho� geldin” demek için evine vard�lar. Hz. Ebû Bekir, “Ben Mekke’de yokken neler olup bitti? Önemli bir haber var m�?” diye sordu.

Onlar, “Ey Ebû Bekir!” dediler. “Büyük bir i� var! Ebû Tâ­lib’in yetimi Mu­hammed, peygamberlik iddias�na kalk��t�! Biz de senin Yemen’den dönü�üne kadar beklemeyi uygun bulduk. Art�k sen o dostuna git, ne edeceksen et!”

Hz. Ebû Bekir, derhal Fahr-i Kâinat’�n evine vard�; “Yâ Ebe’l-Kàs�m! Pey­gam­berlik iddias�nda bulundu�un, kavminden ayr�ld���n ve atalar�n�n di­nini kötüleyip inkâr etti�in do�ru mu?” diye sor­du.

Resûl-i Zî�an Efendimiz, küçük ya�lar�ndan beri beraber olduklar� Hz. Ebû Bekir’in bu sözlerine önce tebessüm buyurdu, sonra da, “Yâ Ebû Bekir! Ben sa­na ve bütün insanlara gönderilmi� Allah Resûlüyüm! �nsanlar� tek bir olan Al­lah’a davet ediyorum! Sen de �e­hâdet getir!” dedi.

Hz. Ebû Bekir’in ak�l ve gönül âleminde bir anda �im�ekler çakt�. Bu sözleri, küçük ya��ndan beri çok iyi tan�d���, zât�n� candan seven sayan ve o âna kadar mübarek dudaklar�ndan hilâf-� hakikat tek bir söz i�itmeyen Muham­medü’l-Emin’den (a.s.m.) duyuyordu. Hiçbir tereddüt ema­resi göstermeden derhal, اَشْهَدُ اَنْ لَٓااِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللّٰهِdiyerek Müslüman oldu.[1]

�slam’a davet kar��s�nda en ufak bir tereddüt göstermeyi�ini, Re­sû­lul­lah Efendimiz, onun için bir fazilet sayarak �öyle buyurmu�­tur:

“Ebû Bekir’den ba�ka, imana davet etti�im herkes bir duraklama, bir tered­düt, bir �a�k�nl�k geçirdi. Fakat o, kendisine �slam’� anlatt���m zaman ne du­raklad� ve ne de tereddüt etti!”[2]

Resûl-i Ekrem Efendimizi, bu itibarl� dostunun Müslüman olmas� fazlas�yla sevindirdi. Hz. Âi�e validemizden gelen bu husustaki rivayet �öyle:

“Nebiyy-i Ekrem’i, iki da� aral���nda, Hz. Ebû Bekir’in Müslüman olmas�n­dan daha çok sevindiren bir ba�ka hadise olmam��t�r.”

�slam’la �ereflenen Hz. Ebû Bekir’in daha evvel gördü�ü bir rüyas� da böy­lece gerçekle�mi� oldu: Rüyas�nda bir ay�n Mekke’ye indi�ini, sonra bölünerek �ehrin evlerine da��ld���n�, sonra da toplan�p kendi evine girdi�ini görmü�tü.

Bu rüyas�n� o zaman ehl-i kitaptan baz� âlimlere anlatm��t�. Onlar, gelmesi beklenen peygamberin pek yak�nda Mekke’den ç�kaca��n�, kendisinin de ona uyup bahtiyar­lar aras�nda yer alaca��n� söylemi�lerdi.[3]

Hz. Ebû Bekir, Müslümanl���n� izhar etmekten de çekinmedi.

Müslüman olmas�, Ku­rey� aras�nda büyük bir yank� uyand�rd�. Çünkü o, Ku­rey� içinde itibarl�, sa�lam, güvenilir, sözünde sâd�k biri idi. Sevimlili�i ve yumu�ak huylulu�u da onu kavmine sevdirmi�ti.

Hz. Ebû Bekir, Müslüman olan hür ekreklerin ilk halkas�n� temsil ediyordu. Onun Müslüman olmas�yla, iman halkas� biraz daha geni�ledi, yollar biraz daha aç�ld� ve müstakim caddeye yürüyen bahtiyarlar daha da artt�. Onun va­s�tas�yla Müslüman olan Hz. Bilâl-i Habe�î ile iman ve �slam nimetine eri�en ve her biri adeta bir s�n�f�n temsilcisi durumunda bulunan ilk Müslümanlar �un­lar oldu:

Kad�nlardan, Hz. Hatice,

Çocuklardan Hz. Ali,

Hür erkeklerden Hz. Ebû Bekir,

Azatl� kölelerden Hz. Zeyd b. Hârise,

Kölelerden Hz. Bilâl-i Habe�î (Rad�yallahü Anhüm)

Gizli davet devresinde �slam’la �ereflenen ve bundan dolay� mü�riklerin �iddetli i�kencelerine maruz kalan ilklerden biri de, “Bilâl-i Habe�î” diye bili­nen, Bilâl b. Rebah Hazretleridir.

Hz. Bilâl, Müslümanlar�n amans�z dü�man� Ümeyye b. Halef’in kölesi iken, Hz. Ebû Bekir vas�tas�yla �slam’la �ereflenmi�­tir.[1]

Bir anda gönlünü çepeçevre saran iman nuru, Hz. Bilâl için hadsiz bir cesa­ret kayna�� oluvermi�ti. Öyle ki bir köle iken, efendisini ve mü�riklerin her tür­lü bask�, i�kence ve eziyetlerini hiçe sayarak Müslümanl���n� aç�kça ilan et­mekten çekinmedi.

�man�n girmedi�i kalp ta�tan daha kat�, Allah korkusunun bulunmad��� vicdan kayalardan daha hissizdir. Böyle bir kalbe ve vicdana sahip bir insanda ac�ma, �efkat ve merhamet aramak abestir. O insan, art�k bu haliyle mânen ca­navarla�m��t�r; hatta tahribat� cihetiyle canavarlar� bile geride b�rakm��t�r.

��te, �slam’�n di�er bütün amans�z dü�manlar� gibi Ümey­ye b. Halef de böy­le bir kalbin ve vicdan�n sahibiydi. Ve Hz. Bilâl, merhamet ve �efkat yok­sunu bu kalp sahibinin kölesi idi.

Bu merhamet yoksunu adam�n nazar�nda Hz. Bilâl’in, kendisini yaratan tek Allah’a iman etmesi ve O’nun Peygamberi Hz. Muhammed’e sadâkat elini uzatmas� büyük suçtu!

��kence

Bunun için de o, en amans�z i�kencelere tâbi tutuluyordu. Bazen yirmi dört saat aç susuz b�rak�l�yor, Bazen boynuna ip tak�larak Mekke’nin ücretle tutulan çocuklar� taraf�ndan sokak sokak dola�t�r�l�yordu.

Ümeyye b. Halef’in bütün bu gayretleri bo�unayd�. Hz. Bilâl bir kere iman et­mi�ti ve Allah’a teslim olmu�tu. Gönlü Re­sû­lul­lah’�n muhabbetiyle gül�en olmu�tu. Onun için, bu eziyet ve i�kenceler alt�nda inim inim inlerken bile da­vas�n� mü�riklerin yüzlerine yüzlerine hayk�rmaktan geri durmuyordu: “Ehad! Ehad! [Allah birdir! Allah birdir!]”

�nand��� �slam davas�ndan her türlü eziyete ra�men zerre kadar tâviz ver­meyen Hz. Bilâl’i, bu sefer efendisi Ümeyye b. Halef, kavurucu s�caklar al­t�n­da, s�rt�n� güne�in s�cakl���ndan ate� parças� haline gelmi� k�zg�n ta� ve kumla­ra sürttürüp yakt�r�r, a�z�na güne�te kurumu� bir lokma et verdikten sonra, gö�süne kocaman bir kaya parças� koydurur ve �öyle derdi:

“Andolsun ki sen ölmedikçe yahut Muhammed’i ve onun dinini inkâr ve reddederek Lât’a, Uzzâ’ya tapmad�kça, bu azab� üzerinden eksik etmeyece­�im!”

Fakat vücudunun bütün zerreleriyle adeta bir iman âbidesi kesilmi� olan Hz. Bilâl, ölümü göze alarak �öyle hayk�r�rd�:

“Ben, Lât ve Uzzâ’y� kabul etmem. Allah birdir! Allah birdir.”[2]

Bu sözleri duyan Ümeyye b. Halef, bütün bütün çileden ç�kar, Hz. Bilâl’in i�kencesini, bay�l�p kendinden geçinceye kadar art�r�rd�; sonra da çekip gi­derdi. Hz. Bilâl, nice zaman sonra kendine gelirdi.

Hz. Bilâl’in bütün bu dayan�lmaz eziyetlere, bu çekilmez i�kenceye kar�� tek dayanak noktas�, o ha�metli ve azametli iman�yd�. �man, evet, kâinat� kabza-i tasarrufunda tutan Cenab-� Hakk’a iman, O’nun sonsuz kudretine itimat, insan için sar­s�lmaz, y�k�lmaz bir istinad noktas�d�r. O, bu kahramanca tavr�yla ade­ta, “�man hem nurdur, hem kuvvettir. Hakikî iman� elde eden adam, kâi­nata meydan okuyabilir” hakikatini bütün dünyaya ilan ediyordu.

Yine bir gün, Ümeyye b. Halef’in onu i�kenceden i�kenceye u�ratt��� bir s�­rada, oradan geçen Hz. Ebû Bekir, bu durumu gördü. Ümeyye’ye, “Sen hiç Al­lah’tan korkmaz m�s�n? Bu zavall�ya daha ne zamana kadar i�kence edecek­sin?” dedi.

“Onun itikad�n� sen bozdun!” diye cevap verdi Ümeyye, “Kurtulmas�n� is­tiyorsan, onu sat�n al da kurtar!”

Hz. Ebû Bekir, “Ey Ümeyye!” dedi. “Benim, senin dininden siyah bir kölem var. Bundan daha güçlü, daha kuvvetlidir. Onu Bilâl’e kar��l�k sana vereyim, kabul eder misin?” dedi.

Ümeyye, “Kabul ettim!” dedi; sonra da gülerek, “Vallahi, kölenin kar�s�n� da vermedikçe olmaz!” diye konu�tu.

Hz. Ebû Bekir, “Olur” dedi.

Ümeyye yine sinsi sinsi güldü ve “Vallahi, bana kölenin kar�s�yla birlikte k�z�n� da vermedikçe olmaz!” dedi.

Hz. Ebû Bekir, bu teklife de, “Olur” diye cevap verdi.

Fakat az�l� mü�rik Ümeyye, adeta i�i yoku�a sürmek istiyor­mu�­ças�na dav­ran�yordu. Bu sefer haince gülü�ler aras�nda �u istekte bulundu:

“Vallahi, bana onlarla birlikte iki yüz dinar da üste vermedikçe olmaz!”

Onun bu durumuna sinirlenen Hz. Ebû Bekir, hiddetle, “Sen” dedi. “Ne utanmaz adams�n! Boyuna yalan söyleyip du­ru­yorsun!”

Ümeyye bu sefer, “Hay�r!” dedi. “Lât’a, Uzzâ’ya andol­sun ki art�k bunlar� bana verirsen, dedi�imi yapaca��m!”

Bunun üzerine Hz. Ebû Bekir, “Onlar�n hepsi senin olsun!” dedi ve Hz. Bi­lâl’i bu zâlim adam�n elinden kurtard�.

Hz. Bilâl’i alan Ebû Bekir’e (r.a.), Peygamber Efendimiz, “Yâ Ebâ Bekir!” dedi. “Onun üzerinde bir hakk�n olacak m�?”

Hz. Ebû Bekir, “Hay�r, yâ Resûlallâh!” dedi. “Onu azat ettim!”[3]

Hz. Bilâl’i, Ümeyye b. Halef gibi az�l� bir mü�ri�in elinden kurtar�p hürriye­tine kavu�turan Hz. Ebû Bekir, bir müddet sonra onun gibi köle olan annesi Hamâme’yi de sat�n al�p azat etti.[4]

Hz. Bilâl-i Habe�î, Re­sû­lul­lah Efendimizin has müezzini idi. Bir an olsun onun yan�ndan ayr�lmak istemezdi. Fahr-i Kâinat’�n dâr-� bekâya irtihalleri üzerine, zât�na ve yüksek ahlâk�na olan muhabbetinden dolay� Medine-i Mü­nevvere’de kalmaya tahammül edemedi ve oradan ayr�lmaya mecbur kald�. Bu esnada halife olan Hz. Ebû Bekir, yan�nda kalmas� için �srar edince, “Yâ Ebâ Be­kir!” dedi. “Beni, kendin için sat�n ald�nsa yan�nda tut; yok e�er Allah r�zas� için sat�n ald�nsa, serbest b�rak da Allah yolunda cihada kat�lay�m!”

Bunun üzerine Hz. Ebû Bekir, kendisine müsaade etti. O da �am’a gitti. Hz. Ebû Bekir’in hilâfeti s�ras�nda orada vuku bulan ga­zâlara i�tirak etti.[5]

Resûl-i Ekrem Efendimiz, henüz aç�ktan halka peygamberli�ini ilan etme­mi�ti.

Bu devrede de, Hz. Bekir, son derece büyük bir cehd ve gayretle samimi dostlar�na �slamiyeti anlat�yordu.

Bir gün, Hz. Osman’a da Müslümanl�ktan bahis açt� ve onu alarak Resûl-i Ek­rem Efendimizin huzuruna getirdi.

Hz. Re­sû­lul­lah, daima tebessüm eden parlak bir simaya sahip Hz. Osman’a, “Allah’�n ihsan� olan cennete ra�bet et. Ben, sana ve bütün insanlara hidayet rehberi olarak gönderildim!” dedi.

Re­sû­lul­lah’�n bu sâde, bu samimi ve bu i’câzkâr sözleri kar��s�nda Hz. Os­man, adeta kendinden geçer gibi oldu ve �ehâdet kelimesi kendi kendine mü­ba­rek dudaklar�ndan döküldü: “E�hedü en lâ �lâhe illallah ve e�hedü enne Mu­ham­meden Re­sû­lul­lah!”[1]Sonra da, daha önce �am’dan dönerken gördü�ü bir rüyas�n� Kâinat�n Efendisine anlatt�. “Yâ Re­sû­lal­lah!” dedi. “Biz Muan ile Zerka aras�nda bulundu�umuz ve uyudu�umuz s�rada bir münâdî, ‘Ey uyu­yanlar, uyan�n! Ahmed, Mekke’de zuhur etti!’ diye seslenmi�ti. Mekke’ye ge­lince sizi i�ittik!”[2]

��kence

Yumu�ak huylu, edep ve hayâ sahibi ve cömert bir zât olan Hz. Osman ‘�n da Müslümanlar saf�na kat�lmas�, mü�rikleri fazlas�yla tedirgin etti. Kabilesi fertleri ona eza ve cefaya yeltendiler. Fakat o, her türlü eza ve cefaya gö�üs gerdi ve hak bildi�i yoldan zerre kadar inhiraf göstermedi.

Amcas� Hakem b. Ebi’l-Âs, kendisini bir urganla bir dire�e ba�lar ve döve­rek �öyle derdi:

“Sen, atalar�n�n dinini b�rak�r da sonradan ç�kma bir dine öze­nirsin, öyle mi? Andolsun ki tuttu�un bu dini b�rak�p tekrar atalar�n�n dinine dönmedikçe seni sal�vermeyece�im!”

Metanet âbidesi Hz. Osman ‘�n cevab� �u olurdu:

“Vallahi, ben hak ve hakikat dinini asla b�rakmam!”

O, günlerce bu cefa ve eziyetle kar�� kar��ya b�rak�ld�. Fakat zerre kadar iman�ndan tâviz vermedi. Onun bu metaneti ve büyüklü�ü kar��s�nda so­nunda amcas� küçüldü ve onu sal�vermekten ba�ka çare bulamad�.[3]

Orta boylu, esmer tenli, güzel yüzlü, s�k sakall�, gür saçl� ve iri yap�l� olan Hz. Osman, f�traten temiz ve nezih bir insand�. �çki içmeyi Câhiliyye devrinde bile kendisine haram k�lm��t�. Servetini Allah yolunda ve din u�runda sarfet­mekten zevk alan bahtiyarlardand�. Hâf�z-� Kur’an’­d�. Geceleri, namaz�nda bütün Kur’an­’� hatmederdi.

Cennetle müjdelenen on sahabeden biri olan Hz. Osman, ayn� zamanda Re­sûl-i Ekrem Efendimizin damad�d�r. Önce Pey­gam­be­ri­mizin kerimesi Ru­kiy­ye’yi ald�. O vefat edince, Re­sû­lul­lah, onu bu sefer k�z� Ümmü Gülsüm’le ev­lendirdi. Bu sebeple de “Zinnureyn” lakab�n� ald�.

Hz. Osman’�n �slam’�n saadet dolu sînesine ko�u�unu, Hz. Talha b. Ubey­dullah takip etti.

Ticaret maksad�yla bir seyahate ç�km��t�. Busra panay�r�nda bulundu�u bir s�­rada, oradaki manast�rda ya�ayan bir rahip, “Bu pazar halk� içinde Mek­ke’den kimse var m�?” diye seslendi.

Hz. Talha, “Evet, ben Mekkeliyim” deyince rahip, “Ah­med zu­hur etti mi?” diye sordu.

Hz. Talha, “Ahmed kim?” deyince de rahip, “Abdullah b. Ab­dül­mut­ta­lib’in o�ludur! Mekke, onun zuhur edece�i �ehirdir. O, peygamberlerin sonuncusu­dur! Kendisi, Harem-i �erif’ten ç�kar�lacak, hurmal�k, ta�l�k ve çorak bir yere hicrete mecbur b�rak�lacakt�r” cevab�n� verdi.

Rahibin bu sözleri Talha’n�n dikkatini çekmi�ti. Mekke’ye gelir gelmez hal­ka, “Yeni bir haber var m�?” diye sordu.

“Evet...” dediler. “Abdullah’�n o�lu Muhammedü’l-Emin, pey­gamber oldu­�unu iddia etti. Ebû Kuhâfe’nin o�lu Ebû Bekir de, ona tâbi oldu!”

Bunun üzerine derhal Hz. Ebû Bekir’in yan�na vard� ve “Sen, Muhammed’e tâbi oldun mu?” diye sordu.

Hz. Ebû Bekir, “Evet...” dedi. “Ben ona tâbi oldum. Sen de git, ona tâbi ol! Zira o, insanlar� hak ve gerçek olana davet ediyor!”

Hz. Talha da rahipten duyduklar�n� Hz. Ebû Bekir’e anlatt�ktan sonra, bera­berce Allah Resûlünün huzuruna geldiler. Derhal Müslüman olan Hz. Talha, rahibin söylediklerini anlat�nca da Peygamber Efendimiz gülümsedi.[1]

Mü�rikler, Hz. Talha gibi faziletli bir insan�n da Müslüman olmas�na ta­hammül edemediler. Ku­rey�’in az�l� pehlivanlar�ndan Nev­fel b. Adviye, onu bir ipe ba�lay�p i�kenceye u�ratt�.

Genç ya�ta �slamiyetle �ereflenen Hz. Talha, cennetle müjdelenen on saha­beden biridir. Resûl-i Ekrem Efendimiz, onun hakk�nda, “Yeryüzünde yürü­yen bir �ehide bak­mak isteyen, Talha’ya baks�n!” buyurmu�lard�r.[2]

Son derece cömert ve cesur bir sahabe idi. Uhud Harbi’nde Peygamber Efendimize at�lan oklara elini tutmu� ve bu yüzden parmaklar� çolak kalm��t�. Ayn� harpte seksene yak�n yara ald��� halde Re­sû­lul­lah’�n yan�ndan ayr�lma­m��t�.[3]

�slam’a gizli davet devri henüz devam ediyordu.

Bu s�rada Müslümanlar saf�na Ku­rey�’in mümtaz bir �ahsiyeti daha kat�ld�: Hâlid b. Said. Hz. Hâlid, Ku­rey�’in ileri gelen ve zengin bir ailesine mensuptu.

Arap edebiyat ve ilmini gayet iyi bilen Hz. Hâlid, bir gece rüyas�nda, baba­s�n�n kendisini tutup cehenneme atmak istedi�ini, fakat Re­sû­lul­lah’�n yeti�ip kendisini cehenneme dü�mekten kurtard���n� gördü.

Feryat ederek uyand�. Böylesine berrak bir rüyan�n manas�z olamayaca��n� idrak eden Hz. Hâlid, kendi kendine, “Vallahi, bu rüya gerçektir!” dedi ve va­kit kaybetmeden Hz. Ebû Bekir’e ko�tu. Rüyas�n� anlat�nca, S�dd�k-� Ekber, “Hakk�nda ha­y�rl� olmas�n� dilerim!” dedi. “Seni o Re­sû­lul­lah kurtaracakt�r. Hemen git, ona tâbi ol! Sen, ona tâbi olacak, �slam dinine girecek, onunla bir­likte bulunacaks�n! O da seni, rüyada gördü�ün gibi cehenneme dü�­mekten kurtaracakt�r.”

Hz. Hâlid, hemen Re­sû­lul­lah’�n yan�na vard� ve “Yâ Muham­med! Sen, in­sanlar� hangi �eylere davet ediyorsun?” diye sordu.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, “Ben” dedi. “Halk�, tek olan ve �eriki bulunma­yan Allah’a, Muhammed’in de O’nun kulu ve resûlü oldu�una iman etmeye; i�itmez, görmez, hiçbir fayda ve zarar vermez, kendisine tap�nanlar� da tap�n­mayanlar� da bilmez birtak�m ta� parçalar�na tapmaktan vazgeçmeye davet ediyorum!”

Bu sözleri dikkat ve hürmetle dinleyen Hz. Hâlid, derhal �ehâdet getirdi: “Ben �ehâdet ederim ki Allah’tan ba�ka ilâh yoktur ve yine �ehâdet ederim ki sen Allah’�n Resûlüsün!”[1]

Resûl-i Ekrem Efendimiz, bu zât�n �slam dairesine gir­me­sine faz­las�yla se­vindi.

Hz. Hâlid, Müslüman olur olmaz, evinde ve etrafta da �slami­yet­ten bahset­meye ba�lad�. Bir müddet sonra zevcesi Ümeyne de Müslü­manlar saf�nda yer ald�.

��kence

O�lunun Müslüman oldu�u haberini alan Ku­rey�’in zenginlerinden ve ileri gelenlerinden Ebû Uhayha Said, faz­las�yla hiddetlen­di.

Hz. Hâlid’in bir gün, Mekke’nin tenha bir yerinde namaz k�lmakta oldu­�unu duydu. Di�er o�ullar�n� gönderip onu yan�na getirtti. Hiddetli hiddetli, “Sen” dedi. “Muhammed’in, kav­mine muhalefet etti�ini, getirdi�i itikad­larla kavminin ilâhlar�n� ve geçmi� atalar�n� kötüledi�ini görüp durdu�un halde ona tâbi oldun, öyle mi?” Sonra, �slamiyetten vazgeçmesi için bir sürü lâf etti.

Ancak gönlünü iman nuruyla ayd�nlatan Hz. Hâlid’in zerre kadar tered­düdü yoktu ve asla pi�manl�k duymuyordu. Çat�k ka�larla bakan babas�na, “Vallahi, Muhammed (a.s.m.) hak söy­lüyor! Ona tâbi oldum. Ölümü göze al�­r�m da onun dinini asla b�rakmam!” diye cevap verdi.

Bu sözlere fena halde k�zan Ebû Uhayha, elindeki de�nekle, k�r�l�ncaya ka­dar onu dövdü.

Fakat nâfile! Sebat ve metanetin menba� olan iman, art�k Hz. Hâlid’in kal­binde yer etmi�ti ve o, bu iman nuruyla mutmain olmu�tu. Eza, cefa, bu iman kar��s�nda zerre kadar menfi tesir icra ede­miyordu.

Daya��n kâr etmedi�ini gören zâlim baba, bu sefer, “Git!” dedi. “Senin ia­�eni, r�zk�n� kesece�im! �stedi�in yere git!”

R�zk�n� verenin Allah oldu�unu bilen Hz. Hâlid, yine ald�rmad� ve “Ey ba­bac���m!” dedi. “Sen benim r�zk�m� ke­sersen, elbette Allah, bana geçinece�im �eyi verir!”

Baba Uhayha, bu sefer onu al�p hapsettirdi. Ev halk�na tehdidi ise �u oldu:

“E�er biriniz onunla konu�acak olursa, onu peri�an ederim!”

Hz. Hâlid, günlerce aç ve susuz b�rak�ld�.[2]

�nanc� u�runda kendisine böylesine eza ve cefay� revâ gören baban�n ya­n�nda kalmak art�k manas�zd�. Bir f�rsat�n� bulup, babas�n�n elinden kurtuldu. �kinci Habe�istan hicretine kadar babas�na görünmedi.[3]

Habe�istan’a giden ikinci hicret kafilesine zevcesiyle kat�larak Mekke’den ay­r�ld�.

Hz. Hâlid, Câhiliyye devrinde mükemmel yaz� yazan birkaç �ahsiyetten bi­riydi. Rivayete göre, Resûl-i Ekrem Efendimizin Yemen Hükümdar�na verdi�i emannâmenin metnini ve di�er birçok muahedenâmeyi de Hz. Hâlid kaleme alm��t�r.[4]

Sa’d b. Ebî Vakkas, henüz 17 ya�lar�nda, hareket ve heyecan dolu bir genç idi. Bu s�rada bir rüya gördü: Zifirî bir karanl���n içindeyken, birdenbire parlak bir ay do�uyor ve o, ay�n ayd�nlatt��� yolu takip ediyor. Sonra ayn� yolda, Zeyd b. Hârise, Hz. Ali ve Hz. Ebû Bekir’in önünden ilerle­di­�ini görüyor. Ken­dilerine, “Siz ne vakit buraya geldiniz?” diye soruyor. Onlar da, “�imdi” diye cevap ve­ri­yor­lar.[1]

Bu rüyas�ndan üç gün sonra, �slam’a gizli davet devresinde fevkalâde bü­yük bir cehd ve gayret gösteren Hz. Ebû Bekir, ken­disine �slamiyetten bahsetti, sonra da al�p Resûl-i Zî�an Efendimizin huzuruna götürdü. �slamiyet hakk�nda Resûl-i Ekrem Efendimizden malumat alan Hz. Sa’d, hemen orada Müslüman oldu.[2]

Nesebi, hem baba taraf�ndan hem de anne taraf�ndan Peygamber Efendi­mizle birle�ir. Resûl-i Ekrem Efendimiz de, Hz. Sa’d da, annesi taraf�ndan Zühreo�ullar�na mensup bulundu�undan, Hz. Sa’d annesi taraf�ndan Pey­gam­be­ri­mizin day�s� dü­�erdi. Bu sebeple Re­sû­lul­lah Efendimiz, “��te da­y�m Sa’d! Böyle bir day�s� olan varsa bana göstersin!” diyerek kendisine ilti­fatta bulu­nurdu.[3]

Hz. Sa’d ve Annesi

Hz. Sa’d’�n Müslüman olmas�, annesi Hamne’nin ho�una gitmedi. O�lu, atalar�n�n dinini b�rak�p yeni dine, onun r�zas� olmadan nas�l tâbi olabilirdi? O�lunun kendisine kar�� sayg�s�n� ve ba�l�l���n� bilen Hamne, onu �slami­yetten vazgeçirip tekrar putperestli�e döndürmek için kararl�yd�. Bir gün kendisine �öyle dedi:

“Allah’�n, sana h�s�m ve akraba ile ilgilenmeyi, anne babaya daima iyilik etmeyi emretti�ini söyleyen, sen de�il misin?”

Hz. Sa’d, “Evet” dedi.

Bunun üzerine as�l maksad�n� �u cümlelerle ifade etti:

“Yâ Sa’d!” dedi. “Vallahi, sen Muhammed’in getirdikle­rini inkâr etmedikçe, ben açl�k ve susuzluktan helâk olun­caya kadar a�z�ma hiçbir �ey almayaca��m! Sen de bu yüzden anne katili olarak insanlarca ay�planacaks�n!”

O güne kadar, Hz. Sa’d, annesinin her iste�ine boyun e�mi�ti. Bir dedi�ini iki etmemi�ti. Fakat art�k o, Allah’a iman etmi� ve Resûlüne kalbinin bütün samimiyetiyle teslim olmu�tu. Elbette, her �eyini bu iman ölçüsü içinde de�er­lendirecekti!

Annesinin yememekte ve içmemekte inat etti�ini görünce, yan�na vard� ve “Ey anne!” dedi. “Senin yüz can�n olsa ve her birini �slamiyeti b�rakmam için versen, ben yine dinimde sâbit kal�r�m! Art�k ister ye, ister yeme!”[4]

Bu cevap üzerine anne Hamne’nin inad�, Hz. Sa’d’�n hakta sebat� kar��s�nda eridi; hem yemeye, hem de içmeye ba�lad�. Böylece bir kere daha küfür ima­n�n, �irk tevhidin azameti kar��s�nda ezildi ve ma�lubiyetini ilan etti!

Hz. Sa’d ile annesi aras�nda geçen bu hadise üzerine Ce­nab-� Hak, Ankebut Suresi’nin 8. ayetini göndererek, mü’minlere ebedî bir ölçü verdi: “Biz insana, ana ve babas�na iyilikte bulunmas�n� tavsiye ettik. Bununla beraber, hakk�nda bilgi sahibi olmad���n (ilâh tan�mad���n) bir �eyi Bana ortak ko�mak için sana emrederlerse, art�k onlara (bu hususta) itaat etme! Dönü�ünüz ancak Bana­d�r. Ben de, yapt���n�z� (amellerimizin kar��l���n�) size haber verece­�im!”[5]

Hamne, o�lunu �slam’dan vazgeçirmek için bu sefer ba�ka bir yol denedi: Bir gün Hz. Sa’d, evde namaz k�larken, konu kom�usunu da ça��rd� ve hep be­raber kap�y� kapatarak onu evde hapsettiler. Ci�erpâresine eziyet edecek kadar �irkin kalbini kat�la�t�rd��� Ham­ne, o s�rada �öy­le ba��r�yordu:

“Ya o burada girdi�i yeni dini terk eder veya ölür gider!”

�irk ve dalâletin kalpleri nas�l karart�p merhamet ve �ef­katten mahrum hale getirdi�ini, bir annenin öz evlad�na eziyet etmekten çekinmemesinden anla­mam�z mümkün­dür!

Hadiseler, hep Hamne’nin aleyhinde cereyan ediyordu. Çünkü �slamiyetten vazgeçirmek için ç�rp�n�p durdu�u Hz. Sa’d’�n pe�ini o�lu Âmir de takip etmi� ve Müslüman olmu�tu.

Büsbütün h�rç�nla�an Hamne, bu sefer Âmir’in yakas�na yap��t� ve “Tuttu­�un dini b�rakmad�kça, �u hurma a�ac�n�n alt�nda gölgelenmeyecek ve yiyip içmeyece�im!” dedi.

Allah’a iman�n ve Resûlüne tâbi olman�n hadsiz zevkini tadan ve �slam’�n emirlerini ihlâs ve samimiyetle ya�ayan Hz. Sa’d, annesinin bu yeminini duyar duymaz yan�na vard�. “Ey anne!” dedi. “Cehennem ate�i dura��n oluncaya ka­dar sak�n ‘Gölgeleneyim, yiyip içeyim’ deme!”[6]

Bu harika iman, sars�lmaz azim ve irade kar��s�nda anne Hamne’nin elin­den, susmaktan ba�ka bir �ey gelmedi.

Hz. Sa’d’�n Cesareti

Müslümanlar�n, mü�rikler taraf�ndan i�kence ve eziyet cenderesine al�n­d�klar� en çetin bir s�rada idi.

Hz. Sa’d, ilk Müslümanlardan birkaç�yla Mekke’nin Ebû Dübb vadisinde namaz k�lmakta idiler. Mü�riklerin ileri gelenlerinden Ebû Süfyan, birkaç mü�­rikle yanlar�na geldi. Yapt�klar� ibadetin as�l­s�z bir �ey oldu�unu iddiaya kalk�­��nca, yaka paça birbirlerine gir­diler. Hz. Sa’d, eline geçirdi�i bir deve çenesi kemi�iyle mü�riklerden birinin ba��n� yard�. Bunu gören di�er mü�rikler, cesa­retlerini kaybettiler ve kaçmaya ba�lad�lar. Müs­lümanlar da onlar� vadiden ç�­k�ncaya kadar kovalad�lar.

Böylece, Hz. Sa’d, “Allah yolunda ilk kan döken sahabe” un­van�n� alm�� ol­du. �slam tarihinde dökülen ilk kan budur!

Ayn� zamanda son derece cömert olan Hz. Sa’d b. Ebî Vak­kas, cennetle müjdelenen on sahabeden biridir. Allah Resûlü zaman�nda bütün gazâlara ka­t�ld�. Uhud Harbi’nde Fahr-i Kâinat’a vücudunu siper etti ve mü�riklere öyle­sine ok att� ki Allah Resûlünün, hiçbir faniye nasip olmayan �u hitab�na maz­har oldu:

“Anam babam, sana feda olsun yâ Sa’d! Durma, at!”[7]

Hz. Ali der ki:

“Re­sû­lul­lah (a.s.m.), ‘Fedake ebî ve ümmi’[8](Anam ba­bam sana feda olsun) cümlesini sadece Uhud günü Hz. Sa’d için söyledi.”[9]

Ayn� muharebede, Hz. Sa’d, her ok att�kça, Allah Resûlü, “�lâhî, bu Senin okundur” diyor ve onun için �öyle dua ediyordu:

“Allah�m! Sana dua etti�inde Sa’d’�n duas�n� kabul et, at���n� da do�rult!”[10]

Allah Resûlünün,“Allah�m, onun dua­s�n� kabul et!” bu­yurmas� sebebiyledir ki kahramanl���, cesareti ve ok atmadaki mahareti ya­n�nda duas�n�n kâbulüyle de �öhret bulmu�tur. �slam dü�manlar� onun k�l�ç ve okundan korktuklar� gibi, Müslümanlar da bu sebeple onun dua oklar�ndan korkarlard�. Onu üzmekten son derece çekinirlerdi.[11]

�slam’a davetin henüz gizli devresinde, ömrünün bahar�nda Müslüman olan Hz. Sa’d, o genç ya��ndan itibaren bütün ömrünü �slam’a hizmette ge­çir­di. Hz. Ömer devrinde �ran’a gönderilen ordu­nun kumandanl���na tayin edildi ve Kadisiyye Zaferi’nin kumandanl���n� yürüterek Kisrâ ülkesini fethe­dip �s­lam topraklar�na katt�. Bu sebeple ona “�ran Fâtihi” unvan� verildi.

�slam’�n ebedî nuru, gizliden gizliye ruhlar� sarmaya ve gönülleri fethet­meye devam ediyordu. �lk Müslümanlar bütün samimi­yet­le­riyle Hz. Re­sû­lul­lah’�n muallimli�inde �lâhî davay� ö�renmeye ve ya�amaya çal���yorlard�.

Peygamber Efendimiz, henüz davas�n� â�ikâre ilan etmemi�ti; ama buna ra�­men, Mekke’nin d���nda da birçok yerden, bek­lenen Son Peygamberin zu­hur etti�ine dair haber duyanlar vard�. Bunlar­dan biri de, G�far kabilesine men­sup Ebû Zerr idi.

Ebû Zerr, Câhiliyye devrinde de putlara tapmaktan nef­ret eden ve seneler­den beri hak ve hakikati arayan, Araplar­�n güzide �âirlerinden biriydi. Duy­du�u haber üzerine önce, arad��� rehber zât�n Mek­ke ufuklar�nda parlayan zât olup olmad���n� anlamak maksad�yla kendisinden de üstün bir �âir olan kar­de�i Üneys’e, “Haydi, Mek­ke’ye, zuhur etti�i söylenen zâta git, kendisiyle bir gö­rü� ve onun hakk�nda bana haber getir” diyerek onu Mekke’ye gönderdi.

Üneys, karde�inin bu tâlimat� üzerine Mekke’ye geldi ve Peygamber Efen­di­mizle görü�üp konu�tuktan sonra geri döndü.

Ebû Zerr, “Ne haber getirdin? Halk onun hakk�nda ne söy­lü­yor?” diye sor­du.

Üneys, “Gördü�üm zât, halka iyilikte bulunmay�, kötülükten sak�nmay� tav­siye ediyor ve güzel ahlâk� duyuruyor” dedikten sonra, sözlerine �öyle de­vam etti:

“Halk, ‘�âirdir, kâhindir, sâhirdir’ diyor! Ama ben kâhinlerin sözlerini i�it­tim. Onun söyledikleri kat’iyyen kâhinlerin sözlerinden de�ildir. Söyledikle­rini, �âirlerin de her türlü �iirleriyle k�yas ettim; aralar�nda hiçbir benzerlik görmedim. Onun söyledikleri �iirden ba�ka, apayr� bir �ey! Bundan sonra ona �âir demek kimsenin a�z�na ya­k��maz. Hülâsa, yeminle derim ki Muhammed (a.s.m.) sâd�kt�r; ona çe�itli ithamlara yeltenenler ise kâziptir, yalanc�lar�n ta ken­dileridir.”[1]

Ebû Zerr karde�ine, “Sen” dedi. “Beni rahatlat�c� fazla bir malumat getir­me­din. Ama yine de gidip onu bizzat görmeliyim!”

Üneys, onu ikaz etti: “Gitmesine git, ama kendini Mekke halk�ndan kolla! Çünkü onlar Muhammed’e kar�� dü�man cephesi kurmu�lard�r!”

Bundan sonra Ebû Zerr, eline asâs�n�, s�rt�na bir su k�rbas� ile bir az�k da­�ar­c��� alarak yola dü�tü. Çölleri a�a a�a gelip Mekke’ye kavu�tu ve do�ruca Kâ­be’ye gitti. Resûl-i Ekrem’i arad�, fakat tan�mad��� için bulamad�. Kimseye sor­­maya da cesaret edemedi; hem de uygun bulmad�. Çünkü karde�inin de söy­­le­di�i gibi, Mekke’de Müslümanlarla mü�rikler aras�nda �iddetli bir müca­dele vard� ve Müslümanlar çok nâzik bir devreyi ya��yorlard�.

Mescid-i Haram’da kalmaktan ba�ka bir çaresi yoktu. Öyle yapt�. Açl���n� ise zemzem suyu içerek gideriyordu.

Bir aral�k Hz. Ali, onu Mescid-i Haram’�n bir kö�esinde büzülmü� halde gördü. Yan�ndan geçerken, kendi kendine, “Zann�mca bu adam uzak bir yol­dan gelmi�tir” diye konu�unca Ebû Zerr, “Evet” dedi. “Uzak bir yoldan gelmi­�im!”

Hz. Ali, “Gel, evimize gidelim” dedi ve onu al�p evinde misafir etti. �kisi de ihtiyatl� ve tedbirli davrand�klar�ndan o geceyi birbirlerine aç�lmadan geçirdi­ler.

Sabah olunca Ebû Zerr, yine Re­sû­lul­lah Efendimizi sorup bulmak için Mescid-i Haram’a gitti; fakat ayn� �ekilde hiç kimseden Efendimiz hakk�nda bir malumat alamad�.

Yine ayn� kö�ede ümitsiz bir vaziyette beklerken yan�na Hz. Ali u�rad�; tek­rar kendi kendine, “Bu adamca��z�n hâlâ yerini ö�renmek zaman� gelmedi mi?” diye konu�tu. Bunun duyan Ebû Zerr, “Hay�r...” dedi.

Bunun üzerine Hz. Ali ayn� �ekilde, “Haydi, öyle ise bize gidelim” dedi ve al�p evine misafir götürdü.

Bu sefer birbirlerine aç�ld�lar. Önce Hz. Ali, “Nereden ve niçin geliyorsun?” diye sordu.

Ebû Zerr, “E�er, gizli tutaca��na söz verirsen, sana anla­t�r�m!” de­di.

Hz. Ali, “Emin olabilirsin” kar��l���n� verince, Ebû Zerr as�l maksad�n� aç�k­lad�. “Ben” dedi. “G�far kabilesindenim. Buradan pey­gamberlik iddias�nda bu­lunan bir zât�n zuhur etti�i haberini duy­dum. Bizzat onu görüp konu�ay�m, diye geldim!”

Samimi maksad�n� anlayan Hz. Ali, “Sen, bu hareketinle ak�ll�l�k ettin, do�­ruyu buldun!” diye konu�tuktan sonra, “Ben” dedi. “�imdi Re­sû­lul­lah’�n ya­n�­na gidiyorum. Sen de pe�imden gel! Benim girdi�im yere sen de gir! E�er ben yolda sana zarar verece�inden korktu�um birisini görürsem, pabucumu dü­zel­tir gibi bir duvara yönelir dururum. O zaman sen beni beklemezsin, yü­rür gi­dersin!”

Evden ç�kt�lar. Hz. Ali önde, Ebû Zerr ise onu arkadan takip ediyordu. Hiç­bir anormal durumla kar��la�madan Hz. Re­sû­lul­lah’­�n huzuruna vard�lar.

Ebû Zerr,“Selam, sana olsun ey Allah’�n Re­sûlü!” dedi.[2]

Resûl-i Ekrem, “Allah’�n rahmeti, senin üzerine de olsun” dedikten sonra, “Sen kimsin?” diye sordu.

Ebû Zerr, “Ben, G�far kabilesindenim” diye cevap verdi.

“Ne zamandan beri buradas�n!”

“Üç gün üç geceden beri buraday�m!”

“Seni kim doyuruyor?”

“Tek yiyece�im zemzem suyu idi. �i�manlad�m bile! Hiç açl�k ve susuzluk duymad�m!”

Bunun üzerine Resûl-i Ekrem Efendimiz, “Zemzem, mübarek, doyurucu bir yiyecektir” buyurdu.

Sonra Ebû Zerr, “Yâ Re­sû­lal­lah! Bana �slam’� anlat” dedi.

Re­sû­lul­lah Efendimiz, �slamiyeti kendilerine anlat�nca, derhal �ehâdet geti­rerek Müslüman oldu.[3]

Müslümanl���n� �lân Etti!

�ehâdet getirerek �slam’la �erefyab olan Hz. Ebû Zerr’e, ihtiyat ve tedbiri asla elden b�rakmayan Re­sû­lul­lah’­�n tavsiyesi �u oldu:

“Yâ Ebû Zerr! Sen, �imdilik bu i�i gizli tut! Ve memleke­tine dön, git! ��i aç�­�a vurdu�umuzu haber ald���n zaman gel!”

Vecd ve heyecan mâdeni haline gelen Hz. Ebû Zerr, “Yâ Re­sû­lal­lah!” dedi. “Seni hak peygamber olarak gönderen Al­lah Teâlâ’ya yemin olsun ki ben bunu mü�riklerin aras�nda aç�kça ilan edece�im!” Sonra da kalk�p do�ruca Kâbe’ye ko�tu ve mü�riklere kar�� per­vas�zca, “Ey Ku­rey� top­lulu�u! Ben �ehâ­det ede­rim ki Allah’tan ba�ka ilâh yok ve Muhammed, O’nun Resûlüdür!” diye hay­k�rd�.

Bu kahramanca hayk�r��, mü�rikleri hiddetlendirdi. Hep birden üzerine çul­land�lar ve onun bay�lt�ncaya kadar dövdüler. E�er, henüz o s�rada �slamiyete girmemi� olan Hz. Abbas, ye­ti�ip, G�far kabilesine mensup oldu­�unu ve bu ka­bilenin de �am ticaret yoluna hâkim bulundu�unu söyleme­seydi, onu öldüre­ceklerdi!

Fakat iman�n verdi�i cesaret ve heyecana sahip Hz. Ebû Zerr’i, bu darbeler de y�ld�rmad�. �kinci gün ayn� �ekilde ve ay­n� yerde, yine mü�riklere kar�� Al­lah’�n varl�k ve birli�ini, Hz. Re­sû­lul­lah’�n da O’nun hak peygamberi oldu­�unu pervas�zca hayk�rd�. Tekrar mü�riklerin a��r darbelerine maruz kald�. Yine araya Hz. Abbas girdi ve “Yaz�klar olsun size! Siz, G�far kabilesinden bi­rini mi öldürmek istiyorsunuz? Onlar�n sizin ticaret yeriniz ve yolunuz üze­rinde bulundu�unu bilmiyor musunuz?” diyerek onu mü�riklerin merhamet­sizce savurduklar� darbelerden kurtard�.[4]

Bu hadiseden sonra Hz. Ebû Zerr, kavim ve kabilesini hak dine davet etmek üzere yurdunun yolunu tuttu. Hicret’in alt�nc� y�l�na kadar da orada kald�. Bu sebeple Bedir, Uhud ve Hendek Gazâlar�nda bulunamad�. Fakat bunlardan sonraki gazâlarda Resûl-i Ekrem Efendimizin yan�ndan ayr�lmad�.

 

(Bi’setin 5. senesi Receb ay� / Milâdî 615)

Mü�riklerin her gün biraz daha �iddetini art�ran eziyet, hakaret ve i�kence­leri neticesinde Mekke, Müslümanlar için ya�anmaz bir �ehir haline gelmi�ti! Günden güne artan bu eza ve cefalar, dinî ibadetlerini de gönül rahatl��� içinde yapma imkân�n� ellerinden alm��t�!

Mü�riklerin, bu gaddarca ve merhametsizce davran��lar�ndan kolay kolay vazgeçmeye de niyetleri yoktu.

Bunun için Resûl-i Ekrem Efendimiz, bir gün Müslümanlara, “Siz, bâri yer­yüzüne da��l�n! Allah Teâlâ sizi yine bir araya getirir” dedi.

Sahabeler, “Yâ Re­sû­lal­lah! Nereye gidelim?” diye sorunca da, eliy­le Habe­�istan’�n bulundu�u taraf� i�aret ederek, “Siz Habe� ülke­sine gitseniz iyi olur! Habe� hükümdar�n�n yan�nda hiç kimse zulme u�ramaz. Oras� do�ruluk yur­dudur. Umulur ki Allah, sizi orada ferahl��a kavu�turur” buyurdu.

Resûl-i Kibriya’n�n bu müsaade ve tavsiyeleri üzerine ilk olarak onu erkek be�i kad�n on be� ki�ilik bir Müslüman kafilesi, “dinlerini ve inançlar�n� koru­mak” mukaddes gayesiyle yerlerini, yurtlar�n�, ba� ve bahçelerini, anne ve ba­balar�n�, akraba ve kom�ular�n� terk ederek, yabanc� bir diyara do�ru gizlece yola koyuldular. K�z�ldeniz yoluyla Habe�istan’a varan ve Habe� Necâ�îsi tara­f�ndan gayet müspet kar��lanan, �slam’da ilk hicret kafilesini �u zâtlar te�kil ediyordu:

Hz. Osman ve han�m� Hz. Rukiyye,

Zübeyr b. Avvam,

Ebû Huzeyfe b. Utbe ve han�m� Sehle,

Mus’ab b. Umeyr,

Abdurrahman b. Avf,

Ebû Seleme ve ailesi Ümmü Seleme,

Osman b. Maz’un (kafile reisi),

Amir b. Rebîa ve ailesi Leylâ,

Süheyl b. Beydâ,

Ebû Sebre b. Ebî Rühm ve han�m� Ümmü Külsüm.[1]

Hz. Osman, zevcesi Hz. Rukiyye’yi yan�na al�p herkesten önce yola ç�k­m��t�. Bunu haber alan Efendimiz, “Lût Peygamberden sonra ailesini yan�na al�p Allah yolunda hicret eden ilk insan, Osman’d�r”[2]buyurdu.

Nebiyy-i Ekrem Efendimizin Habe�istan’� tercih edi�i, birkaç sebebe dayan�­yordu: Her �eyden evvel, oras� Mekkeliler taraf�ndan gayet iyi bilinen bir yer­di. Zira, bu ülkeyle eskiden beri ticarî münâsebetleri vard�. Habe� Ne­câ�îsinin âdil bir hükümdar olu�u, bu ülkenin tercih edil­mesine ikinci bir se­bepti. Adale­tiyle �öhret bulmu� Necâ�î, elbette bu mazlum zümreye haks�zl�k etmeyecekti. Bir di�er sebep olarak da, Habe�istan halk�n�n ehl-i kitap olu�lar�, H�ristiyan dinine mensup bulunmalar� olarak zikredilebilir. Ehl-i Kitap olu�lar� sebebiyle �üphesiz, Müs­lü­man­lara kar�� tav�r ve davran��lar�, mü�riklerin Ehl-i �slam’a kar�� hareket ve davran��lar�ndan farkl� olacakt�!

Nitekim Mekke’yi sessiz sedâs�z terk eden ad� geçen sahabeler, Habe� Ne­câ�îsi ve halk� taraf�ndan gerçekten çok güzel kar��land�lar. Buraya yerle�­tikten sonra da, ibadetlerini ifa, dinî inançlar�n� ya�ama hususunda herhangi bir en­gel ve zorluk ile kar��la�mad�lar. Bu hususu, bizzat hicret eden Müslü­manlar, “Biz burada hay�rl� bir kom�uluk, dinimize dokunulmazl�k gördük. �nciltil­me­dik. Ho�lanmad���m�z bir söz de duymad�k. Huzur içinde Rabbimize ibadet ettik”[3]diyerek ifade etmi�lerdir.

Gerçekten, Resûl-i Ekrem Efendimiz taraf�ndan bir ba�ka ülkenin de�il de, Habe�istan’�n hicret ülkesi olarak seçili�i, dikkat çekicidir. Bir mü�rik ve putpe­rest ile bir Müslüman�n hiçbir zaman ruhen kayna�mas� mümkün de�ildir; ama ikisi de ehl-i kitap olan bir Müslüman ile bir H�ristiyan�n —hiç olmazsa “inanç” noktas�nda baz� mü�terekleri bulundu�undan— anla�malar� mümkün olabilir. Nitekim Habe�istan halk�n�n Müslümanlara kar�� nâzik tavr� ve dinî vazifelerini yerine getirmede gayet müsamahal� davranmalar�, bu gerçe�i do�­rular!

Bütün bunlarla birlikte, bu hicret hadisesi, çok daha mühim baz� müspet ne­ticelerin do�mas�na sebep oldu. Bu sâyede, �slamiyet, etraftan da duyuldu. Hicret hadisesinin arkas�nda bu yüksek gayenin bulunu�undan dolay�d�r ki mü�rikler, göç eden bu bir avuç Müslüman�n Habe�istan’a s���nmalar�ndan en­di�e duydular ve telâ�a kap�ld�lar. Bu uzak diyarda dahi onlar� rahat b�rakmak istemediler.

HZ. HAMZA, MÜSLÜMANLAR SAFINDA

(Bi’setin 6. senesi)

�slam ve iman sadâs� kulaktan kula�a yay�l�p gittikçe gürle�iyordu. Kalp­lere mânevî serinlik veren bu imanî havan�n teessüsü, mü�riklerin uykular�n� kaç�r�yordu. Ba�vurduklar� tertip ve plânlar�n hiçbiri, co�kun akan bu iman �e­lâlesinin önüne set olam�yor ve ümitsizli�in verdi�i ezici ruh haleti içinde k�v­ran�p duruyorlard�.

Kahraman Hz. Hamza’n�n saadet dairesine dâhil olmas�yla, mânevî sanc�­lar� kat kat artm�� oldu.

Pey­gam­be­ri­mizin amcas� ve ayn� zamanda süt karde�i olan Hz. Hamza, kim­den olursa olsun, nereden gelirse gelsin, haks�zl��a asla tahammülü olma­yan bir kahramand�. Ku­rey� içinde de yüksek bir itibara sahipti.

�lâhî hidayetin tecellisi bu! Kimin nerede ve nas�l iman nimetine kavu�aca�� belli olmaz. Hz. Hamza da, beklenmedik bir zamanda �slam nimetine kavu�tu.

Bir gün, çok sevdi�i e�lencesi olan avdan dönüyordu. Safâ tepesinden Kâ­be’ye do�ru giderken kar��s�na Abdullah b. Cüd’a’n�n azatl�k cariyesi ç�kt� ve “Ey Umare’nin babas�!” dedi. “Karde�imin o�lu Muhammed’e, Ebu’l-Ha­kem b. Hi�am [Ebû Cehil] ile arkada�lar� taraf�ndan ya­p�lanlar� görmü� olsay­d�n as­la dayanamazd�n!”

Hz. Hamza, heybetli bak��lar�n� cariyenin üzerinde bir müddet gezdirdik­ten sonra, “Ebu’l-Hakem b. Hi�am, ona ne yapt�?” diye sordu.

“Ona �urac�kta türlü türlü i�kenceler yapt�, hakaret etti; son­ra da çekip gitti. Muhammed de ona hiçbir �ey söylemedi!”

Hz. Hamza, “Bu söylediklerini sen, gözünle gördün mü?” dedi.

Cariye, “Evet, gördüm!” diye cevap verdi.

Son derece hiddetlenen Hz. Hamza, evine u�ramadan, yay�, oku, torbas� ve av malzemeleri ile do�ruca, Kâbe etraf�nda oturmu� bulunan Ebû Cehil ve ar­ka­da�lar�n�n yan�na vard�. Meclisin ortas�ndaki Ebû Cehil’in ba��na, hiçbir �ey sormadan okkal� bir yay indirdi ve ba��n� fena halde yard�. Sonra da, “Sen mi­sin ona sövüp sayan? ��te, ben de onun dinindeyim! Onun söyledi�ini söy­lüyorum! Gücün yetiyorsa, o yapt�klar�n� bana da yap, göreyim!” diye ko­nu�­tu.

Ebû Cehil, hareketinde kendisini hakl� göstermek için savunmaya geçti. “Ama o bizi ak�ls�z sayd�!” dedi. “Putlar�m�za hakaret etti. Atalar�m�z�n tut­tu­�u yoldan ayr� bir yol tuttu.”

Hz. Hamza’dan kararl� ve sert bir cevap geldi: “Siz ki Allah’­tan ba�kas�na �lâh diye tapmaktas�n�z. Sizden ak�ls�z kim var? Ben �ehâdet ederim ki Al­lah’tan ba�ka ilâh yoktur. Yine �ehâdet ederim ki Muhammed, Allah’�n Resû­lüdür!”[4]

Hz. Hamza’n�n bu kararl�l��� kar��s�nda ne Ebû Cehil, ne de etraf�ndaki­ler­de bir hareket ve bir mukabele görülmedi. Hatta Ebû Cehil, “Do�rusu ben, kar­de�inin o�luna çok çirkin bir �ekilde sövüp saym��t�m; buna müstahak ol­dum” diyerek suçlulu�unu da itiraf etti.

�eytan�n Vesvesesi

Ani ve beklenmedik bir kararla saadet dairesine dâhil olan Hz. Hamza, evi­ne dönünce, zihninde �eytan�n birtak�m vesvese ve �üpheleriyle kar�� kar­��ya kald�: “Sen Ku­rey�’in hat�r� say�l�r birisi idin. �u, dininden dönen Mu­ham­med’e uydun. Hiç de iyi etmedin!”

Kalp ve zihninin, �eytan�n bu tarz telkinlerine maruz kald���n� hisseden Hz. Hamza, do�ruca Kâbe’ye vard� ve “Allah�m! Bu tuttu�um yol do�ru ise, kal­bime de onu tasdik ettir; bana bu hususta bir ç�kar yol göster!” diye dua etti.

Aradan bir gün geçtikten sonra, Resûl-i Ekrem Efendimizin huzuruna vard�. Ba��ndan geçenleri anlatt�.

Resûl-i Ekrem, kendilerine va’z ve nasihatte bulundu.

Kalbi iman ve itminan bulun Hz. Hamza, Peygamber Efendimize, “Senin do�­rulu�una �ehâdet ederim, ey karde�imin o�lu! Art�k dinini bana aç�kla” dedi.

Hz. Hamza gibi bir kahraman�n Müslümanlar saf�nda yer al���, Efendimizi ve Müslümanlar� son derece memnun ederken, mü�riklerin gönüllerine hüzün ve korku sald�. Resûl-i Ekrem’e pervas�zca revâ gördükleri eziyet ve i�kencele­rinin bir k�sm�n� da terk etmek zorunda kald�lar!

M�R�KLER�N YEN� TEKL�FLER�

Hidayet dairesi gittikçe geni�liyor, iman ve Kur’an nuru bütün ha�met ve parlakl��� ile ruhlar� ayd�nlatmaya devam ediyordu.

Ku­rey� mü�riklerinin telâ� ve endi�eleri ise had safhadayd�. Hele, parmakla gösterilen kahramanlar�ndan biri olan Hz. Hamza’n�n inananlar taraf�nda bek­lenmedik bir zamanda yer almas�, kendilerini bütün bütün �a��rtt�. �irk kale­sinde gün geçtikçe yeni ve daha büyük gediklerin aç�l­mas�, onlar� de�i�ik plân­lar kurmaya ve yeni yeni tertiplere girmeye sevketti.

Bir gün, Ku­rey� kabilesi ileri gelenlerinden Utbe b. Re­bîa, bir grup mü�ri�e, “Ey Ku­rey�liler! Muhammed’in yan�na gidip konu�sam ve kendisine baz� tek­liflerde bulunsam nas�l olur? Umulur ki o, bu tekliflerden baz�lar�n� kabul eder, biz de arzusunu yerine getiririz; böylece, kendisi de, bize kar�� yapt�kla­r�ndan belki vazgeçer!” diye teklif etti.

Topluluk taraf�ndan teklif kabul edildi.

Bunun üzerine Utbe, o s�rada yaln�z ba��na Mescid-i Haram’da bulunan Nebiyy-i Zî�an Efendimizin yan�na var­d� ve sözüne �öyle ba�lad�:

“Ey karde�imin o�lu! Biliyorsun ki sen aram�zda �eref ve soy sop üstünlü�ü bak�m�ndan bizden daha hay�rl�s�n ve ilerisin. Ancak sen, kavminin ba��na bü­yük bir i� açt�n. Bu i�le onlar�n birli�ini da��tt�n, ak�ls�z olduklar�n� söyledin; tanr�lar�n� ve dinlerini kötüledin; onlar�n gelmi� geçmi� baba ve atalar�n� kâfir sayd�n. �ayet beni dinleyecek olursan, sana baz� tekliflerim olacak. Bunlar üze­rinde dü�ünüp ta��nman� istiyorum. Belki baz�lar�n� kabul edersin!”

Resûl-i Ekrem Efendimiz, “Söyle, ey Velid’in babas�, se­ni din­liyo­rum!” de­yince, Utbe, tekliflerini s�ralamaya ba�la­d�: “Sen ortaya att���n bu meseleyle �a­yet mal ve servet elde etmek gayesinde isen, mallar�m�zdan sana hisse ay�ra­l�m, hepimizin en zengini olas�n! E�er bir �eref pe�inde isen, seni kendimize re­is yapal�m! Yok, e�er bu sana gelen, görüp de üzerinden atmaya kuvvetin yet­meyen bir evham, cinlerden perilerden gelme bir hastal�k ve sihir ise, dok­tor getirtelim, seni tedavi ettirelim. Seni kurtar�ncaya kadar mal ve servetimizi harcamaktan geri durmayal�m!”

Utbe, tekliflerini yapm�� ve susmu� idi. Konu�ma s�ras� Resûl-i Ekrem Efendimize gelmi�ti. Utbe’ye, “Ey Velid’in babas�! Söyleyeceklerin bitti mi?” diye sordu.

Utbe’den, “Evet...” cevab� gelince, Resûl-i Ekrem, “O halde, �imdi sen beni dinle” dedi ve besmele çekerek Fussilet Suresi’nin 1-36 aras�ndaki ayetleri ke­mâl-i vakar ve heybet içinde okumaya ba�lad�:

“Ha Mîm... Bu Kur’an, Rahmân, Rahîm (olan Allah) taraf�ndan indirilmedir. Bir kitapt�r ki ayetleri Arapça bir Kur’an olmak üzere anlayacak olan bir kavme aç�klanm��t�r; hem cenneti müjdeleyici, hem (ate�ten) korkutucu olarak... Fakat onlar�n (Mekke kâfirlerinin) ço�u (Kur’an’dan) yüz çevirdiler. Art�k onlar, dinleyip Hakk’� kabul etmezler.”

Sureyi secde ayetine kadar okuyup secde eden Peygamber Efendimiz, Ut­be’ye döndü ve “Ey Velid’in babas�! Okuduklar�m� dinledin! Art�k gerisini sen dü�ün!” dedi.

Kur’an’�n nazm�ndaki i’caz, manas�ndaki tatl�l�k Ut­be’­nin çehresini birden de�i�tirmi�ti. Öyle ki bunu Ku­rey�­li­ler fark ettiler. Birbirlerine söylendiler: “Vallahi, Ebu’l-Ve­lid, çehresi de�i�mi� olarak dönüyor!”

Yanlar�na gelince, “Ne getirdin? Anlat bakal�m!” dediler.

Utbe, “Vallahi, ben, ömrümde benzerini hiç i�itmedi�im bir kelâm i�ittim! Yemin ederim ki o ne �iirdir, ne sihirdir, ne de kehânettir!” dedikten sonra sözlerine �öyle devam etti:

“Ey Ku­rey� toplulu�u! Beni dinleyin de, hat�r�m için bu i�in pe�ini b�rak�n, bu adamdan vazgeçin! Ondan uzak durun, ona dokunmay�n! Yemin ederim ki benim ondan dinledi�im söz, büyük bir haberdir. Siz onu, sizin d���n�zda kalan Arab tâifelerine b�rak�rsan�z daha iyi etmi� olursunuz. Onlar, ona engel olurlar. E�er o, Arab­lara üstün gelirse, onun hâkimiyeti sizin hâkimiyetiniz, onun �e­refi sizin �erefiniz demektir. Onun sâyesinde insanlar�n en mesut ve bahtiyar� olursunuz.”

Utbe’nin konu�mas�, Ku­rey�lilerin hiç de ho�una gitmedi. Tepki göstererek, “Ey Velid’in babas�! Gene o, seni diliyle büyülemi�!” dediler.

Sözlerinin dinlenmedi�ini gören Utbe ise, “O halde, istedi�inizi yap�n!” di­yerek yanlar�ndan uzakla�t�.[5]

Böylece, mü�rikler, Server-i Kâinat Efendimiz kar��s�nda ma�lubiyet üze­rine ma�lubiyete u�ruyorlard�. �slam davas�na kar�� tedbir ve çareleri bir bir tükeniyordu. Ba�vurduklar� her tedbir ve plân geri tepiyor, hatta aleyhlerine tecelli ediyordu!

Çünkü Cenab-� Hakk’�n, “Ben nurumu tamamlayaca��m; kâfirler, mü�rikler istemeseler bile...” diye vaadi vard�. Resûlüne emri �uydu:

“Sana vahyettiklerimi halka bildir, korkma, çekinme. Çünkü Ben, seni in­sanlardan, onlar�n �er ve belâlar�ndan koruyaca��m.”[6]

Bunun için de, Allah Resûlü (a.s.m.), iman ve �slami­ye­te davet va­zifesine b�kmadan usanmadan, korkmadan çekin­meden devam ediyor, bütün gayre­tiyle gönüller üzerinde tevhid bayra��n� dalgaland�rmaya çal���yordu. Bunun neticesi olarak da, inananlar�n saf� gittikçe hem daha s�k­la��yor, hem de güçle­nip kuvvetleniyordu.

Mü�riklerin, Safâ Tepesi’nin “Alt�n”a Çevrilmesini �stemeleri!

Mekkeli mü�rikler, ne eziyet ve i�kencelerin, ne de mevki makam, mal mülk tekliflerinin, Peygamber Efendimizi bir an bile davas�nda tereddüde dü�ürme­di�ini art�k kesinlikle anlam��lard�. Bu sebeple, kar��s�na de�i�ik tekliflerle ç�kmaya ba�l�yorlard�.

Bir gün, Resûl-i Kibriya Efendimize, “Rabbine dua et! E�er Safâ tepesini bi­zim için alt�na çevirirse, biz o zaman seni tasdik eder, sana iman ederiz!” de­di­ler.

Böyle bir iste�i yerine getirmek, elbette insan güç ve kuvvetinin üstünde bir i�ti; ama Allah’�n kuvvet ve kudreti yan�nda basit bir hadiseydi.

Mü�rikler, böylesine, herhangi bir insan�n yapamayaca�� �eyleri Peygamber Efendimize teklif etmekle, adeta kendilerini teselli etmeye çal���yorlard�: “Ba­k�n, i�te bu iste�imizi yerine getirmedi. Öyleyse neden iman edelim?” demek istiyorlard�.

Di�er istek ve tekliflerinde, Resûl-i Ekrem Efendimiz, hep, bunlar� yapma­n�n kendi vazifesi olmad���n�, onlar�n ancak Allah’�n iste�iyle, kuvvet ve kud­retiyle meydana gelebilece�ini ifade etmesine kar��l�k, bu tekliflerine ayn� ce­vapla kar��l�k vermeden, “Teklifiniz yerine gelirse, bu dedi�inizi gerçekten ya­par m�s�n�z?” diye sordu.

Hep birden, “Evet, yapar�z!” dediler.

Bunun üzerine Resûl-i Ekrem Efendimiz, ellerini açarak kudreti sonsuz Rabb-i Rahîm’ine yalvarmaya ba�lad�.

Elbette, Sultan-� Levlâk’�n niyaz� cevaps�z kalamazd�. Ân�nda Cebrail (a.s.) gelerek, “Allah Teâlâ, seni selaml�yor ve ‘�stersen, onlara Safâ tepesini alt�n ya­pa­y�m. Ancak bundan sonra da onlardan kim inkâra kalk���rsa, varl�klar�m­dan hiçbirine yapmad���m bir azapla onlar� azaplan­d�­r�­r�m! Yok istersen, on­lara tevbe ve rahmet kap�lar�m� aç�k b�rakay�m’ diyor” dedi.

Âlemlere rahmet olarak gönderilen Efendimiz, iki teklif aras�nda serbest b�­rak�lm��t�. Cenab-� Hak, istedi�ini yapacakt�. Buna ra�men o, kendisini böyle­sine rahats�z edip s�k�nt�ya sokan kavmine ac�d� ve Rabbinden dile�i �u oldu:

“Hay�r Allah�m! Onlar�n isteklerini yerine getirme. Kendilerine rahmet ve tevbe kap�lar�n� aç�k b�rak!”[7]

Evet, Peygamber Efendimiz, “âlemlere rahmet” olarak gönderilmi�ti. Kalp ve vicdan�, merhamet ve �efkatin men­ba� idi. Kendisine zulmedenlere, kendi­sine eziyet ve ha­karette bulunanlara bile yeri geldikçe ac�yor, onlar� affedi­yor­du. Hiçbir zaman �ahs� için intikam alma yoluna gitmiyordu. Kendisine zul­medenlere dahi iman saadeti ve �slam hidayeti diliyordu.

O, bu engin �efkat ve merhamet, bu derin af ve müsamaha ile gönülleri fet­hetmi�, kalp ve ruhlar� nuru etraf�nda pervane gibi döndürmü�tür.

Mü�riklerin De�i�ik Bir Teklifleri

Yap�lan her teklif Resûl-i Ekrem Efendimiz taraf�ndan reddedilmesine ra�­men, mü�rikler yeni yeni teklifler bulup ileri sürüyorlard�.

�leri gelenleri, bir gün Resûl-i Ekrem’e, “Sana, içimizde en zengin adam ola­cak �ekilde mal verelim, istedi�in kad�nla evlen­direlim! Yeter ki sen, ilâhlar�­m�z� kötülemekten vaz­geç!” dediler. Sonra da �öyle konu�tular:

“E�er bu dedi�imizi kabul etmez ve yapmazsan, sana yeni bir teklifimiz var. Hem senin için, hem bizim için hay�rl� olan bir teklif!”

Resûl-i Ekrem, “Nedir, o hay�rl� teklif?” diye sordu.

Ku­rey� ileri gelenleri, “Sen bizim tanr�lar�m�z olan Lât ve Uzzâ’ya bir y�l tap; biz de senin ilâh�na bir y�l tapal�m!”[8]dediler.

Bu, Ku­rey� mü�riklerinin bir oyunu, bir tuza�� idi. Ak�llar�nca, Resûl-i Ek­rem’i böyle bir teklifle kand�rmay� dü�ünüyorlard�. Fakat hayat�n�n gayesi �irk ve küfürle mücadele olan Kâinat�n Efendisi, elbette bu tuza�a dü�meyecekti. Nitekim Cenab-� Hak, bu hadisenin hemen sonras�nda Kâfirûn Suresi’ni in­dirdi:

 

 “(Ey Resûlüm!) de ki:

“‘Ey Kâfirler! Ben, sizin ibadet etmekte olduklar�n�za (putlar�n�za) tapmam; siz de benim ibadet etmekte oldu�u­ma ibadet ediciler de�ilsiniz. Zaten, ben hiç­bir vakit sizin tapm�� olduklar�n�za tap�c� olmad�m; siz de (hiçbir za­man) be­nim ibadet etmekte oldu�um (Al­lah’a) ibadet edi­cilerden de�ilsiniz. Sizin di­niniz (bât�l itikad�n�z) size, be­nim dinim de bana!’”

Peygamber Efendimiz, inen bu sureyi kendilerine okuyunca, mü�rikler bu tekliflerinin de neticesiz kald���n� anlad�lar ve bu yolda­ki ümitlerini de yitir­diler!

Mü�riklerin Üç Sorusu

Hz. Re­sû­lul­lah’�n davas� kar��s�nda çaresizlikler içinde k�vranan Mekke mü�riklerinin akl�na yeni bir fikir geldi: Yahudi âlimlerinden, Pey­gam­be­ri­miz hakk�nda bir �eyler ö�renmek!

Bu maksatla Medine’ye giden temsilciler, Yahudi âlimleriyle görü�erek Re­sûl-i Ekrem Efendimizin söylediklerinden, yapt�klar�ndan bahsettiler; sonra da, “Siz, elinde Tevrat bulunan bir milletsiniz. Bu adam hakk�nda bize bil­gi veresi­niz diye size ba�vurduk!” dediler.

Yahudi âlimlerinin, bu isteklerine cevaplar� �u oldu:

“O kimseye, ‘Geçmi�teki o genç delikanl�lar�n hayret edilecek maceralar� ne idi? Yeryüzünün do�usuna bat�s�na kadar ula�an, dönüp dola�an zât�n k�ssas� ne idi? Ruh’un mahiyeti nedir?’ sorular�n� sorun. E�er bu sualleri cevapland�­r�rsa, bilin ki o, Allah’�n peygamberidir; siz de ona tâ­bi olun. Yok, e�er cevap­land�ramazsa, o adam yalanc� bir kimsedir; kendisine istedi�inizi yapabilirsi­niz!”[9]

Temsilciler, Mekke’ye dönerek durumu mü�riklere anlatt�lar.

Mü�rikler, ümit ve sevinç içinde Peygamber Efendimize ko�arak, bu soru­lar� sordular.

Kâinat�n Efendisi, sorular�n� cevapland�rmak için mühlet istedi. “Size yar�n bildireyim!” dedi.

Bunu derken, o s�rada “�n�allah [Allah dilerse]” demeyi unutmu�tu. Bu se­beple, bir görü�e göre üç, di�er bir rivayete göre ise on be� gün bu konuda hiç­bir vahiy gelmedi. Resûl-i Ekrem Efendimiz, s�k�nt�dan duramaz hale gelmi�ti. Hele, mü�riklerin, “Muhammed bizden bir gün mühlet istedi; bunca zaman geçti, bize hâlâ bir �ey bildirmi� de�il!” diyerek dedikodulara ba�lamalar�, bu s�k�n­t�lar�n� daha da art�rd�. Öyle ki kimseyle konu�amaz hale gelmi�ti.

Nebiyy-i Ekrem’in, bu s�k�nt�lar� fazla sürmedi; sonunda vahiy indi. Mü�­riklerin sorular�na �öyle cevap verildi:

 

“Yoksa (Ey Resûlüm!) uzun zaman ma�arada uykuda kalan Kehf ve Rakîm ashab�, Bizim mucizelerimizden �a��lacak bir �ey ol­du­lar m� sand�n? Hat�rla ki o vakit o genç yi�itler ma�araya s���nd�lar da �öyle dediler: “Ey Rabbimiz! Bize taraf�ndan bir rahmet ihsan buyur ve i�imizde bize bir muvaffakiyet haz�rla.”[10]

Bu ayet-i kerimelerde, mü�riklerin birinci sorular� cevapland�r�l�yordu ve ad� geçen gençlerin Ashâb-� Kehf oldu�u bildiriliyordu. Sonraki ayetlerde ise Ashâb-� Kehf’in maceralar� anlat�l�yordu.[11]

Mü�riklerin ikinci sorular�na ise, �u ayetler cevap veriyordu:

 

“Ey Resûlüm! (Mü�rikler, seni imtihan etmek için) bir de Zülkarneyn’den (ha­ber) soruyorlar. Sen de ki: ‘Size, onlardan bir haber anlataca��m.’”[12]

Surenin devam eden ayetlerinde ise, Cenab-� Hakk’�n Zül­kar­neyn’i iktidar sa­hibi yapt���, ona vas�ta ihsan etti�i ve bununla bat�ya do�ru yol ald���, yol­culu�u esnas�nda bir kavimle kar��la�t��� ve onlar� iyi i�leri yapmaya davet et­ti�i belirtiliyor; sonradan do�uya do�ru yol tuttu�u, burada da bir kavimle kar­��la�t��� ve onlar� da hay�rl� i�lerde bulunmaya ça��rd��� beyan edili­yordu.[13]

Mü�riklerin üçüncü suallerine ise, �u ayet-i kerimeyle cevap veriliyordu:

 

 “(Ey Resûlüm!) bir de sana ruhtan (ruhun hakikatinden) soruyorlar. De ki: ‘Ruh, Rabbimin bildi�i bir i�tir ve size, ilimden ancak az bir �ey verilmi�tir.’”[14]

Mü�rikler, sorduklar� sorular�na mükemmel cevap alm��lard�!

Buna ra�men, Peygamber Efendimizin davas�n� do�rula­y�p, ona uymaktan uzak durdular; �irkin inad� içinde hayatlar�na devam ettiler.

Ancak onlar�n bu hak ve hakikatten yüz çevirmeleri, kendilerini felâkete sü­rük­lemekten ba�ka bir �eye yaram�yordu. Onlar direndikçe, iman ve Kur’an da­va­s� daha bir ha�met ve azametle gönüller üzerinde dalgalanmaya devam ediyordu.

Cenab-� Hak, ayr�ca Peygamber Efendimizi de ayn� surede �öyle ikaz edi­yordu:

“Hiçbir �ey hakk�nda ‘�n�allah’ demeden ‘Ben bunu herhalde yar�n yapa­r�m’ deme! Unuttu�un zaman Rabbini an, ‘�n­�allah’ de, ‘Umulur ki Rabbim, beni daha yak�n bir hayra ve muvaffakiyete erdirir’ de!”[15]

Peygamber Efendimiz, bu ikazdan sonra, yapaca�� bir �ey hakk�nda “�n�al­lah” demeyi her zaman hayat�nda bir prensip edindi.

 

Resûl-i Kibriya Efendimiz, peygamber olarak gönderildi�i s�rada Do�u Ro­ma ile �ran, dünyan�n en büyük devleti idiler.

Bi’setin 5., yani Milâdî 613 senelerinde bu iki kom�u ve rakib devlet, birbir­leriyle kanl� bir muharebeye giri�mi�lerdi. �ran devleti taht�nda �kinci Hüsrev, Rum �mparatorlu�u’nda ise Hirakl bulunuyordu.

�ran ordular�, Rum kuvvetlerini denize dökünceye kadar takip etmi�, Su­ri­ye’deki bütün mukaddes �ehirleri ele geçirmi�, Milâdî 614 senesinde bütün Fi­lis­tin’i ve Kudüs-ü �erif’i istilâ etmi�ti. Bu istilâ esnas�nda bütün kiliseler y�­k�l­m��, bütün dinî binalar tahrip ve telvis edilmi�ti. �ranl�lara kat�lan yirmi alt� bin ka­dar Yahudi, altm�� binden fazla H�ris­ti­ya­n� k�l�çtan geçirmi�ti. �ran Kisrâ­s�­n�n saray� otuz bin ölünün kafatas�yla donat�lm��t�!

Bu istilâ tufan� burada da durmam��t�. M�s�r’� da basm��, Mi­lâd’­�n 616. sene­sin­de �ranl�lar, bir taraftan Nil vadisini i�gal ederek �skenderiye’ye ula�m��lar, di­�er taraftan bütün Anadolu’yu istilâ ederek �stanbul’un sahillerine kadar gel­mi�ler, Do�u Roma �mparatorlu�u’nun ba��ehri olan Kostantiniyye [�stan­bul] �eh­ri kar��s�nda görünmü�lerdi. Böylece Irak, Suriye, Filistin M�s�r ve Ana­do­lu’yu saltanatlar� alt�na alm��lard�.

Hülâsa, çarp��ma 616 senesinde Do�u Roma �mparatorlu�u’nun tarumar edilmesi ve bir daha k�m�ldamayacak �ekilde yere serilmesiyle son bulmu�tu!

Rumlar, ehl-i kitapt�, H�ristiyan idiler; �ranl�lar ise, kitaps�z, ahirete inan­maz, ate�perest idiler.

Romal�lar�n bu ma�lubiyet haberi Mekke’ye ula��nca mü�­rikler sevinmi�ler, ��marm��lar, Müslümanlar ise üzül­mü�lerdi!

Mü�rikler bu hadiseyi vesile yaparak Müslümanlar� rahats�z etmeye ve “Siz ve H�ristiyanlar, ehl-i kitaps�n�z; biz ve �ranl�lar ise, ümmîyiz! �ranl� karde�leri­miz, sizin Rum karde�lerinize galebe çald�. Biz de, sizinle muharebeye giri�ir­sek, sizi ma�lup ederiz!” diyerek �amataya ba�lad�lar.

Bunun üzerine Resûl-i Kibriya Efendimizin bir mucizesi olmak üzere Ce­nab-� Hak, Rûm Suresi’ni indirip mü’­minlerin üzüntüsünü giderdi: “Rum­lar, ma�lup oldu. Arz�n size en yak�n yerinde... Bununla beraber, onlar bu ma�lu­biyetlerinin arkas�ndan birkaç sene içinde muhakkak galebe edecekler. Önün­de de sonunda da emir, Allah’�nd�r! O gün mü’minler, Allah’�n nus­re­tiy­le fe­rahlanacaklar! O, kimi dilerse muzaffer k�lar. Çünkü O, Azîz’dir [kudretiy­le her �eye üstün gelendir], Rahîm’dir [son derece merhametlidir]. Allah’�n va­adi bu! Allah vaadinde hul­fet­mez [dönmez]; lâkin, insanlar�n ço�u bunu bilmez­ler.”[1]

Bu ayetler nâzil oldu�u zaman, Rum �mparatorlu�u öylesine peri�an ol­mu�tu ki dâhilî isyanlarla devlet inhilâle u�ram��, ordusu da��lm��, hazinesi bo�alm��, �mparator Hirakl, �stanbul’u terk ederek Kartaca’ya kaçmay� bile kurmu�tu. �ranl�lar�n galip kumandanlar�, zaferin verdi�i sarho�lukla �u sulhü teklif etmi�lerdi:

�mparator, �ranl�lar taraf�ndan istenen her �eyi verecektir! Bu cümleden ola­rak bin yük alt�n, bin yük gümü�, bin yük ipek, bin at, bin kad�n teslim ede­cek­tir!

Rum �mparatorlu�u da bütün bu a��r ve zillet ta��r �artlar� kabul etmi�, bu esaslar üzerinde anla�may� imzalayarak murahhaslar göndermi�lerdi. Bu mu­rahhaslar �ranl�lar�n yan�na vard��� zaman, �ran Kisrâs� Hüsrev, “Bu yetmez! Biz­zat �mparator Hirakl kar��ma zincirler içinde gelerek, ilâh�na bedel ate� ve Güne�’e tapmal�d�r” diyecek kadar ma�rurane ifadede bulunmu�tu.

Böylesine büyük bir hezimetten sonra, Romal�lar�n birkaç sene zarf�nda canlan�p yeniden galip geleceklerine kat’iyyetle hükmetmek �öyle dursun, ih­ti­mal vermek bile adeta ak�llar�n havsalas�na s��acak bir �ey de�ildi.

��te, böyle bir hengâmede Cenab-� Hak, yukar�daki ayet-i kerimelerle, Re­sû­lüne, Rumlar�n k�sa bir zaman son­ra galip geleceklerini mûcizane haber ve­ri­yordu!

Hz. Ebû Bekir ve Ubey B. Halef

Hz. Ebû Bekir, bu ayetleri Resûl-i Kibriya Efendimizden dinler dinlemez, on­lar�, Mekke’nin bir taraf�nda yüksek sesle okudu. Sonra da o sevinen mü�­rik­lere, “Rumlar, birkaç sene sonra �ranl�lara muhakkak galebe çalacaklar” de­di.

Mü�rikler �a��rd�lar. Bahsetti�imiz gibi, büyük bir hizemete u�ram��, adeta yerle bir olmu� bir imparatorluk, bir daha nas�l canlanacak ve �ranl�lara galebe çalacakt�!

Bu durumu havsalalar�na s��d�ramad�klar�ndan, içlerinden Ubey b. Halef, “Yalan söylüyorsun!” dedi. “Haydi, aram�zda bir müd­det tayin et, seninle bah­se girelim!”

Hz. Ebû Bekir kabûl etti. On deve üzerinde bahse girip üç sene müddet ta­yin ettiler.[2]

Hz. Ebû Bekir, gelip durumu Peygamber Efendimize haber verdi. Resûl-i Kib­riya, “Ayetteki ‘bid’den (yani birkaç seneden) maksat, üçten dokuza kadar olan seneler demektir. Develerin say�s�n� art�r, müddeti de uzat” buyurdu.

Bunun üzerine Hz. Ebû Bekir ç�kt�. Übey’e rastgelince, “Galiba pi�man ol­dun!” dedi.

Hz. Ebû Bekir, “Hay�r...” dedi. “Gel seninle bahsi art�ral�m, müddeti de uza­ta­l�m. Haydi, dokuz seneye kadar yüz deve yapal�m.”

Übey de, “Haydi, yapal�m” diyerek kabul etti.

Hz. Ebû Bekir, Mekke’den Ayr�laca�� S�rada

Hz. Ebû Bekir, Mekke’den ayr�laca�� s�ralarda, Ubey b. Halef, bo�az�na sa­r�ld� ve “Sen Mekke’den ayr�l�rsan, bahiste kazanaca��m develeri ödemeyece­�inden endi�e ediyorum! Bana bir kefil göster!” dedi.

Hz. Ebû Bekir de, o�lu Abdurrahman’� kefil gösterdi.

Ubey b. Halef de Uhud Harbi’ne ç�kmak istedi�i zaman, Abdurrahman, gi­dip onun bo�az�na sar�ld� ve “Vallahi, bana bir kefil göstermedikçe seni b�­rakmam!” dedi.

Ubey b. Halef de kefil gösterdikten sonra Uhud Harbi için yola ç�kt�.

Ubey b. Halef, Uhud Harbi’nde Resûl-i Kibriya Efendimi­zin k�l�c�ndan al­d��� bir yaradan dolay� öldü.

Ma�lubiyetlerinden dokuz y�l sonra, Rumlar, birdenbire canlanarak, hiç bek­lenmedik ve umulmad�k bir sald�r��la �ranl�lar� deh�etli bir bozguna u�rat­t�­lar.

Buna da Müslümanlar çok sevindiler, mü�rikler ise son de­rece üzüldüler.

Hz. Ebû Bekir, yüz deveyi Ubey b. Halef’in kefilinden ve mirasç�lar�ndan al�p Peygamber Efendimize getirdi. Resûl-i Kibriya Efendimiz, “Onlar� sadaka olarak da��t” buyurdu.

Kur’an-� Azîmü��an’�n istikbâlden haber veren ve Resûl-i Kibriya Efendi­mizin bir mucizesi say�lan bu haberinin ortaya ç�kmas� üze­rine Mekkeli mü�­riklerden baz�lar� Müslüman oldular.[3]

(Bi’setin 7. senesi / Milâdî 617)

Bu tarihe kadar �slam’�n inki�af�na mani olmak gayesiyle mü�rikler taraf�n­dan giri�ilen her te�ebbüs akîm kalm��t�! Üstelik �slamiyet, daha da h�zl� inki­�af kaydediyordu. Müslümanlar�n say�s� günden güne her türlü �iddet ve mu­kavemete ra�men art�yor ve �slam’�n nuru Mekke d���ndaki kabileleri de ku­caklamaya ba�l�yordu!

Hz. Ömer ve Hz. Hamza gibi iki kahraman �slam saf�na kat�lm�� bulunu­yordu. Hz. Ömer, önceki halin tam tersine �slam davas�n� bü­tün güç ve gayre­tiyle benimsemi�, adeta �slam’�n sa� kolu olmu�tu. Bu durum, Müslümanlara cesaret ve moral verirken, mü�rikleri ise fazlas�yla sarsm�� ve onlar� derinden derine dü�ündürmü�tü!

Di�er taraftan, Ku­rey� mü�rikleri, Necâ�înin ülkesine s���nm�� bulunan Müs­­lümanlar� geri alma i�ini de ba�aramam��lard�. Hükümdar Ashame, mül­te­ci Müslümanlar� geri vermedi�i gibi, onlar� koruyaca��na dair de söz ver­mi�­ti!

Bütün bunlar, Ku­rey� mü�riklerini son derece tedirgin edip endi�eye sevke­diyor ve yeni kararlar almaya, yeni plânlar tertiplemeye zorluyordu!

Mü�rikler, i�kence yapmakla, �iddet göstermekle kimseyi dininden çevire­meyeceklerini, �slam’�n ilerleyip yay�lmas�na en­gel olamayacaklar�n� anlam��­lard�. Nas�l ki ak�l almaz i�kence ve zulümlere ra�men tek bir Müslüman dahi dininden dönmemi�ti!

�u halde, bütün bunlar�n d���nda ba�ka bir siyaset takip etmeleri gerekiyor ve bu yolda karar almalar� lâz�m geliyordu. Öyle yapt�lar. Vakit geçirmeden bir araya geldiler. Uzun uzad�ya dü�ünüp ta��nd�ktan ve aralar�nda mü�avere ettikten sonra, gerek Müslüman ve gerekse gayrimüslim olsun, Hâ�imo�ul­la­r�­n�n tamam�yla münâsebetlerini kesmeye karar verdiler.

�ttifakla ald�klar� bu karar�n maddelerini de bir sahife üzerinde �öyle tespit ettiler:

1) Hâ�im ve Muttalibo�ullar� ailelerinden k�z al�nmayacak.

2) Hâ�im ve Muttalibo�ullar� ailelerine k�z verilmeyecek.

3) Hâ�im ve Muttalibo�ullar�na hiçbir �ey sat�lmayacak.

4) Hâ�im ve Muttalibo�ullar�ndan hiçbir �ey sat�n al�nmayacak.[1]

Bu karara ak�llar�nca kutsî bir mahiyet vermek için de yaz�l� sahifeyi Kâbe duvar�na ast�lar. Ayr�ca bu karara ayk�r� davranmayacaklar�na dair ant içti­ler.[2]

Bu boykot, Hâ�im ve Muttalibo�ullar�n�n vücudunu or­tadan kald�rmaya ve köklerini kaz�maya müteveccihti. Bu durum kar��s�nda Hâ�im ve Muttalibo­�ullar� aileleri ar­t�k da��n�k bir �ekilde ayr� ayr� semtlerde otura­mazlard�. Ebû Leheb hâriç, Mekke’nin kuzey taraf�nda bulunan �i’b-i Ebû Tâlib [Ebû Tâ­lib Mahallesi] denilen yere topluca ta��nd�lar.[3]

Art�k bu mahalle sâkinleriyle bütün münâsebetler kesilmi�ti. Ka­zara oraya gidenler olsa a��r bir �ekilde azarlan�yorlard�.

Mü�rikler, boykota u�rayanlar�n topland�klar� mahalleye yiyecek içecek nâm�na bir �ey sokmuyorlard�. Sadece, hac mev­siminde d��ar� ç�k�p al�� veri�te bulunmalar�na sözde müsaade ediyorlard�. Sözde diyoruz, çünkü o zaman da, çar�� pazarda, kö�e ba�lar�nda durarak, onlara bir �ey ald�rmamak için ellerin­den gelen her türlü engellemeyi yap�yorlard�. Hatta zaman zaman sat�c�lar�, onlara mal satmamak için tehdit bile ediyorlard�. Bazen de, bin bir türlü dala­vere ve hileye ba�vurarak sat�c�lar�n ellerinden mallar�n� al�p, boykota u�ra­yanlara bir �ey b�rakmamaya çal���yorlard�.

Ebû Leheb, Hâ�imo�ullar�ndan olmas�na ra�men, öz karde�lerinin, h�s�m ve akrabalar�n�n açl�ktan ölmesini istiyor ve bu hususta elinden gelen her türlü gayreti gösteriyordu. Mekke’ye yiyecek maddeleri getiren kervanlar� �ehrin d�­��nda kar��l�yor ve “Ey tacirler! Hâ�imo�ullar�na bir �ey satmay�n! Fiyatlar� yüksek söyleyin ki almaya güçler yetmesin! Benim, servet sahibi oldu�umu bi­lirsiniz. Söz verdi�im zaman da mutlaka sözümü yerine getiririm. Yi­ye­cek, gi­yecek mallar�n�z�n k�ymetini bir kat art�r�n. Üst taraf�n� ben öderim!” diyor ve Müslümanlar�n, açl�ktan feryat eden çocuklar�n�n ya­n�na bo� dönmelerine se­bep oluyordu.

Çocuklar�n açl�ktan gelen ac�kl� ve yürek parçalay�c� feryatlar�na mü�rikler kulaklar�yla birlikte gönüllerini de t�kam��lard�. Ta�lar� parçalayacak raddeye varan bu feryatlardan adeta emsâlsiz bir zevk al�yorlard�. Bu hadise, imans�zl�­��n, inkâr ve küfrün, insan�, hemcinsine kar�� dahi olsa ne kadar merhametsiz ve gaddar bir duruma getirdi�inin ibretli bir misâlidir!

Boykota u�rayanlar, d��ar�dan fazla bir �ey alamad�klar�ndan, haliyle �id­detli bir açl�k ve k�tl�kla kar�� kar��ya kald�lar. Öyle ki baz�lar�, yiyecek bir �ey bulamad�klar�ndan a�aç yapraklar�, hatta orada burada ele geçirdikleri kuru deri parçalar�n� ate�e tutup yemeye ba�lad�lar.

Bununla birlikte Müslümanlar�n bu haline ac�mayanlar da yok de�ildi. Bir gün, Hz. Hatice’nin karde�inin o�lu Hâkim b. Hizam, bir deve yükü un gönde­re­rek onu �i’b­de­ki s�k�nt�dan kurtarmaya çal��m��t�.

Yine bir gün, kölesinin s�rt�na bu�day yükletip halas� Hz. Hatice’ye götürü­yordu. Yolda Ebû Cehil’e denk geldi.

Ebû Cehil ona, “Sen, Hâ�imo�ullar�na yiyecek götürüyorsun, öyle mi? Val­lahi gidemezsin! Gitmeye kalkarsan, bu hareketini Mekke’de aç�klay�p, seni re­zil ederim!” dedi.

O s�rada Ebu’l-Bahterî yanlar�na ç�kageldi ve Ebû Cehil’i mua­heze ederek, “Sana ne oluyor? Halas�na bir miktar bu�day götürmek isteyen bir insana mani olmak do�ru de�ildir!” diye konu�tu.

Ancak Ebû Cehil, inat ve �srar�ndan vazgeçmiyordu. Bu­nun üzerine Ebu’l-Bahterî’yle birbirlerine girdiler. Ebu’l-Bahterî, eline geçirdi�i bir deve çenesi kemi�iyle vurup onun ba��n� yard� ve üzerine çullan�p yumruklamaya ba�lad�.

Yine bu meyanda, akrabal�k gayretiyle Hâ�imo�ullar� ve Müslümanlara yar­d�m�n� esirgemeyenlerden biri de, Hi�am b. Amr b. Hâris idi. Birkaç kere mü�riklerden haber­siz �i’b’de bulunanlara, develerle yiyecek götürmü�tü.

Servetlerini Harcamalar�

Boykota u�rayanlar�n ihtiyaçlar�n� gidermek için ba�ta Peygamber Efendi­miz olmak üzere Ebû Tâlib ve Hz. Hatice var yoklar�n� harcad�lar; fakat yine de, onlar� açl�k ve k�tl�ktan kur­taramad�lar.

�i’b’de korkunç bir hüküm sürmeye ba�lam��t�.

Bütün bunlar niçin yap�l�yordu?

Tek bir �ey için: Pey­gam­be­ri­miz Hz. Muhammed’i (a.s.m.) teslim almak!

Mü�rikler, bu tarz bir tatbikatla maksatlar�na eri�eceklerini zannediyorlard�. Ne var ki hadise tamamen arzular�n�n aksine tecelli etti. Öyle ki Müslümanlar ve Hâ�imo�ullar�, bu abluka devresinde Efendimizi korumaya ve muhtemel teh­likelere kar�� muhafazaya son derece dikkat gösteriyorlard�. Hatta Ebû Tâlib, “herhangi bir suikaste maruz kalabilece�i” ihtimaline binaen geceleri Pey­gam­be­ri­mizi yan�na al�yor veya adamlar�yla bekletiyordu!

Bi’setin 7. senesi Muharrem ay� ba��nda ba�lat�lan bu boykot, tam üç sene sürdü. Bu zaman zarf�nda mü�riklerin Müslümanlara çektirdikleri s�k�nt�, açl�k ve k�tl�k da �slam’�n geli�mesine engel olamad�. Resûl-i Ekrem Efendimiz, bü­tün bu s�k�nt�l� ve a��r �artlar alt�nda, yine tebli� vazifesini hakk�yla ifa ediyor, ak­rabalar�na, Hâ�imo�ullar�na iman ve �slam’� anlatmaktan bir an dahi geri dur­muyordu!

Boykot Kald�r�l�yor!

Boykot uygulamas�n�n 3. senesiydi.

Cenab-� Hak, mü�riklerin Kâbe içine ast�klar� malum sahi­feye bir kurt mu­sallat etti ve durumu vahiyle Resûlüne bildirdi. Sahifede, güvenin yemedi�i, “Bismike Al­la­hüm­me! [Allah�m, senin isminle ba�lar�m!)” yaz�s� kalm��t� sa­dece...

Resûl-i Ekrem, durumu amcas� Ebû Tâlib’e anlatt�. Bunun üzerine Ebû Tâ­lib, gidip mü�riklere �u teklifte bulundu:

“Karde�im o�lunun bana haber vermesine göre, Allah, sizin Kâbe’de ast���­n�z sahifeye bir kurt musallat etmi� ve (Allah) lâfz� d���nda bulunan, zulüm, akrabalarla münâsebeti kesme ve iftira gibi ifadeleri yiyip bitirmi�tir. Kâbe’ye gidip sahifeye ba­k�n�z. E�er ye�enim do�ru söylemi�se, bu zulüm ve kötü dav­ran���n�zdan vazgeçiniz. E�er (hâ�â) yalan söylemi�se, ben onu size teslim ede­ce�im. Onu öldürmek veya diri b�rakmak hususunda serbestsiniz!”[4]

Kâbe’ye giden mü�rikler, Ebû Tâlib’in anlatt�klar�n�n ayn�s�n� gözleriyle gör­düler. Hayret içinde kalmalar�na ra�men, yine de Efendimizin bir mucizesi olarak kabul etmediler ve “Bu da bir sihirdir” diyerek nura gözlerini ka­pad�lar!

Bununla birlikte bu hadise, boykot havas�n�n �iddetini bir derece k�rd�. Boykot karar�n�n aleyhinde hat�r� say�l�r birkaç ki�i de ortaya ç�k�nca, bi’setin onuncu y�l�nda (Milâdî 619 senesinde), Ku­rey�’in hudut tan�maz inat ve kü­fürlerinin eseri olan bu uygulama ortadan kald�r�ld�. Karar�n feshedildi�i halka duyuruldu ve boykotun yaz�l� bulundu�u sahife y�rt�l�p at�ld�.

Böylece mü�rikler, “vazgeçilmez bir karar” olarak vas�fland�rd�klar� zulüm ve dalâlet kokan bir karardan da dönmü� oluyorlard�. Bu, �irkin iman önünde ma�lubiyetinin aç�kça bir kere daha ilan� idi.

Bu üç senelik muhasara öylesine �iddetli ve s�k�nt�l� geçmi�ti ki Resûl-i Ek­rem Efendimiz bu hadiseyi seneler sonra bile unutmam��t�. Mekke’nin fethine geldikleri s�rada, Mina’dan Mekke’ye inece�i zaman, “Ertesi gün in�allah vara­ca��m�z yer, Kinâneo�ullar�n�n yurdu, yani Mu­has­sab olacakt�r ki burada Ku­rey� ve Kinâneo�ullar�, küfür ve inkâr üzerine söz ve fikir birli�i yapm��­lard�”[5]diyerek, o ac� günleri ashab�na hat�rlatm��t�!

Hz. Hatice validemizin vefat�yla, Resûl-i Kibriya Efen­di­mizin aile hayat�nda bir bo�luk meydana gelmi�ti. Hem Efendimiz, hem de ashab-� güzin bu duru­mun fark�nda idiler.

Bir gün, Osman b. Maz’un Hazretlerinin han�m� Havle Hâ­tun, Habib-i Kib­riya Efendimizin huzuruna geldi ve “Yâ Re­sû­lal­lah! Ya­n�­na girince birden Ha­tice’nin yoklu�unu hissettim!” dedi.

Resûl-i Ekrem bunun üzerine, “Evet, o, çoluk çocuklar�n anas�, evinin de görüp gözeticisi idi” buyurarak, aile hayat�nda Hz. Hatice-i Kübra’n�n ebedî âleme irtihaliyle meydana gelen bo�lu�u ifade etmeye çal��m��t�.

Efendimizin bu konu�mas� üzerine Havle binti Hakîm, “Yâ Re­sû­lal­lah! Ev­lenmek ister misin?” diye sordu.

Peygamber Efendimiz, “Kiminle?” dedi.

“Ebû Bekir’in k�z� Âi�e veya Sevde bint-i Zem’a ile...”

Bu kar��l�kl� konu�madan sonra Resûl-i Kibriya Efendimiz, Havle’ye, “Git” dedi. “Benim için ikisi hakk�nda da konu�!”

Bunun üzerine, Havle Hâtun do�ruca Hz. Ebû Bekir’in evine vard�. Evde, Hz. Âi�e’nin annesi Ümmü Rûman vard�.

“Ey Ümmü Rûman!” dedi. “Allah’�n, hay�r ve bereketten size neyi eri�tirdi­�ini biliyor musunuz?”

Ümmü Rûman, “Nedir?” diye sorunca da, Havle, “Re­sû­lul­lah, Âi�e’yi iste­mek için beni gönderdi!” diye cevap verdi.

Hz. Ebû Bekir o anda evde bulunmad���ndan, Ümmü Rû­man, Havle Hâ­tun’a hiçbir cevap vermedi ve ona, “Ebû Bekir’in gelmesini bekle” dedi.

Hz. Ebû Bekir gelince, Havle ayn� �eyi ona da anlatt�. “Yâ Ebû Be­kir!” dedi. “Allah, size hay�r ve bereketten ne eri�tirdi, biliyor musunuz?”

Hz. Ebû Bekir, “Nedir o?” diye sordu.

Havle, “Re­sû­lul­lah, Âi�e’yi istemek için beni gönderdi” cevab�n� verdi.

Hz. Ebû Bekir, bir müddet dü�ündükten sonra, “Âi�e (din) karde�inin k�z� demek oldu�una göre, ona helâl olur mu?” diye konu�tu.

Havle, derhal dönüp, durumu kendilerine anlat�nca, Resûl-i Kibriya Efen­dimiz, “Ebû Bekir’in yan�na dön! Taraf�mdan ona ‘Benim sana karde� olu�um, senin de bana karde� olu�un (kan ve süt karde�li�i de�il) �slam’da karde�liktir. Senin k�z�n bu sebeple bana helâldir’ de!” buyurdu.

Havle dönüp bunu bildirince, Hz. Ebû Bekir’in tereddüdü zâil oldu ve keri­mesi Hz. Âi�e’yi Resûl-i Kibriya Efendimize �evval ay�n­da ni�anlay�p nikâh­lad�. Ancak dü�ün, sonraya b�rak�ld�.[1]

EFEND�M�Z�N, HZ. SEVDE’YLE EVLENMES�

Bundan sonra, Havle Hâtun, Sevde bint-i Zem’a’ya gitti.

Hz. Sevde, Sekran b. Amr’�n zevcesi idi. �lk Müslüman kad�nlardand� ve kocas�yla birlikte Habe�istan’a hicret et­mi�ti. Daha sonra Mekke’ye dönmü�­lerdi. Mekke’ye döndüklerinde Hz. Sevde, bir gece rüyas�nda, Ay’�n süzülüp üzerine iniver­di�ini görmü�tü. Bunu kocas�na anlat�nca da, �u kar��l��� alm��t�:

“E�er rüyan do�ru ise, ben yak�nda ölece�im. Benden sonra sen de evlene­ceksin!”

Hakikaten de, k�sa bir zaman sonra Sekran, hastalan�p vefat etmi�ti; böy­lece, Hz. Sevde de dul kalm��t�.

Havle Hâtun kendisine, “Re­sû­lul­lah beni sana dünürlük için gönderdi!” de­yince, Hz. Sevde son derece sevindi. Ancak bir tereddüdü vard�: Acaba Ne­biyy-i Ekrem, yan�nda bulunan be� küçük çocu�una da r�za gösterebilecek miydi?

Bu endi�e ve tereddüt sebebiyle, Resûl-i Kibriya Efendimize he­men cevap vermedi. Re­sû­lul­lah, dini iman� u�runa yerini, yurdunu, akrabas�n� terk edip yabanc� bir diyara göç edecek kadar fedakârl�k ve kahramanl�kta bulunmu� bu mücahideyi �ereflendirmek ve taltif etmek istiyordu. Buna binaen ken­disinden bir cevab�n gelmedi�ini görünce, bir gün bizzat kendisiyle görü�tü ve “Seni, benimle evlenmekten al�koyan nedir?” diye sordu.

Hz. Sevde, “Vallahi yâ Re­sû­lal­lah, beni seninle evlenmekten al�koyan hiçbir mühim sebep yoktur; ancak �u çocuklar�n sabah ak�am ba��nda v�z�ldayacak­lar�n� dü�ünüyorum da, onun için çekiniyorum!” diye cevap verdi.

Bunun üzerine Resûl-i Ekrem Efendimiz, “Allah sana rahmet etsin! Kad�n­lar�n hay�rl�s�, küçük çocuklar�ndan dolay� zorluklarla kar��la�and�r” buyura­rak, bu endi�e ve tered­dü­de ­gerek olmad���n� belirtti; sonra da, “Seni nikâhla­mak için, kavminden birini vazifelendir” dedi.

Hz. Sevde, kayn� Hatib b. Amr’e salâhiyet verdi. O da, Hz. Sevde’yi, bi’setin onuncu y�l�nda Resûl-i Kibriya Efendimize nikâhlad�. O s�rada, Hz. Sevde 55 ya�lar�nda idi.[2]

Görüldü�ü gibi, Resûl-i Kibriya Efendimiz, akrabalar�ndan ayr�larak iman saf�na iltihak etmi� ve bir daha akrabalar�n�n üzerinde bulundu�u �irk inan­c�­na dönmek istemeyen bu mücahide ya�l� han�m�, sadece Allah’a ve Allah’�n di­nine olan ba�l�l�k ve sadâkatinden dolay� himâyesi alt�na al�yor ve onu “mü’minlerin annesi” olmak �erefine ula�t�r�yordu!

RESÛL-� EKREM EFEND�M�Z�N TA�F’E G�D���

Mü�rikler, Ebû Tâlib ile Hz. Hatice’nin vefatlar�n� f�rsat bildiler. Adeta bu za­man� bekliyorlarm�� gibi, Peygamber Efendimize revâ gördükleri eza ve ce­falar� birden kat kat art�rd�lar. Öyle ki Efendimiz, onlar�n zulüm, hakaret ve i�­ken­celerinden dolay� dini ne�retme vazifesini yapamaz hale gelmi�ti.

Mü�riklerin bu insafs�z ve merhametsiz tutumu, Resûl-i Kibriya Efendimizi fazlas�yla müteessir ediyordu. Bu sebeple Taif’e gitmeye karar verdi. Maksad�, Ku­rey� mü�riklerine kar��, Taif’te oturan Sakif kabilesinden kendisini koruma­la­­r�n� ve �slam davas�n� kabul etmelerin istemekti!

Taif, Arabistan’�n mühim yerlerinden biriydi. Ba� ve bahçeleriyle �öhret bul­mu�tu. Ayr�ca Re­sû­lul­lah’�n süt an­nesi Halîme’nin mensup oldu�u Benî Sa’d kabilesi de buraya yak�n oturuyordu. Dolay�s�yla Efendimiz, bu belde sâ­kinlerinin �slam’a alâka duyup iman­la �ereflenebilecekleri ümidini besli­yordu. Bu ümidi tahakkuk etti�i takdirde, Ku­rey� mü�riklerine kar�� büyük bir güç de elde etmi� olacakt�!

Tarih, bi’setin onuncu y�l� �evval ay�n�n yirmi yedisini gösteriyordu.

Resûl-i Kibriya Efendimiz, Hz Zeyd b. Hârise’yle birlikte gizlice Mekke’den ayr�larak Taif’e vard�. Orada Sakif kabilesi ileri gelenleriyle görü�meye ba�lad�. Onlar� �slam dinine davet etti. Kavminden muhalefet edenlere, kendisiyle bir­likte kar�� koymalar�n� talep etmek için geldi�ini anlatt�. Ancak kald��� on gün zarf�nda hiçbir müspet netice elde edemedi; üstelik, hakaret ve istihza ile mu­kabele gördü, türlü türlü ithamlara maruz kald�.

Reislerinden biri, “Allah, peygamber göndermek için, senden ba�ka kimse bulamad� m�?” diyecek kadar küstahl�kta ileri gidip mübarek kalplerini tees­süre bo�du. Bir ba�kas�, “Vallahi” dedi. “Ben hiçbir zaman seninle konu�­ma­yaca��m! Çünkü sen, �ayet dedi�in gibi Allah taraf�ndan gönderilmi� bir pey­gamber isen, senin sözünü reddetmekle kendimi büyük tehlikeye atmak iste­mem! E�er, sen ‘Allah’�n Peygamberiyim’ diye Allah ad�na hilâf-� hakikat ko­nu�uyorsan, o takdirde de ben seninle konu�maya lüzum görmem!”[3]

Resûl-i Ekrem Efendimiz, bu davran��lar� ve sözleri üzerine Sa­kiflilerden hay�r gelmeyece�ini anlad� ve bundan müteessir oldu.

Mü�riklerin bu durumu haber al�p cür’etlerini art�rmalar�ndan endi�e duy­du­�u için de, yanlar�ndan ayr�laca�� s�rada onlara, “Bâri, konu�tuklar�m�z ara­m�z­da kals�n; ba�ka kimse duymas�n” dedi.

Ne var ki �irk inanc�n�n kuvvetle ya�and��� ikinci bir belde olan Taif sâkin­leri, Resûl-i Zî�an’�n bu arzusunu da kabul etmediler. Gençlerinin �slamiyete alâka duymalar�ndan korka­rak, �ki Cihan Güne�i Efendimize, “Memleketimiz­den ç�k da, nereye gidersen git! Kavmin ve hem­�eh­ri­le­rin söylediklerini kabul etmeyince, ç�k�p bize geldin! Val­lahi biz de senden elimizden geldi�ince uzak duraca��z, isteklerini kabul etmeyece�iz!”[4]dediler.

Lât ve Uzzâ’ya tapmakta Mekkeli mü�riklerle yar���p du­ran Sa­kif­liler, bu çir­kin sözlerle de yetinmediler; beldelerinde misafir olarak bulunan Cihan Pey­gamberine, ayak tak�m�n�, sokak gençlerini ve köleleri k��k�rtarak sald�rtt�­lar.

Gözü dönmü�, kendini bilmez küstahlar, yolun iki taraf�nda s�ralanarak Kâ­inat�n Efendisini ve Hz. Zeyd’i ta�a tuttular. Re­sû­lul­lah’�n mübarek ayaklar� kana buland�. Öyle ki isabet eden ta�lar�n açt��� yaralar�n ac�s� yürümeye engel olur hale geldi. Resûl-i Ekrem, zaman zaman otur­mak zorunda kald�. Ama bu vicdans�zlar, her seferinde onu zorla aya�a kald�rarak, yeniden yaral� ayakla­r�n� ta� ya�muruna tutuyorlard�. Ayak tak�m�, Peygamber Efen­dimizi �zd�rap içinde b�rak�rken, ta�lar�yla beraber kah­kahalar da savuruyorlard�.

Hz. Zeyd, hayat�n� hiçe sayarcas�na vücudunu Resûl-i Kibriya’ya siper et­mi�ti. �irk ehlinin elinden ç�kan ta�lar�n ona ula�mas�na mani olmaya çal���­yordu. Ama nâfile idi. O da kan revan içinde kald�.

Resûl-i Ekrem, bu âdice sald�r�dan ancak kendini bir ba�a atmakla kurtara­bildi. Ba��n sahipleri, kendilerine uzaktan ak­raba say�lan Utbe ve �eybe b. Ra­bia ad�nda iki karde�ti.

Resûl-i Ekrem, bitkin bir vaziyette kendisini bir asman�n alt�na att�. �nsan­l��� utand�racak bu âdice sald�r�n�n tesirinden biraz olsun kurtulduktan sonra �u hazin münâcâtta bulundu:

“Allah�m! Kuvvetsiz ve çaresiz kald���m�, halk nazar�nda hakir görüldü­�ümü ancak Sana arz eder, Sana �ikayet ederim.

“Ey merhametlilerin merhametlisi olan Allah! Herkesin hakir görüp de da­l�na bindi�i, çaresizlerin Rabbi ancak Sensin. Benim Rabbim de ancak Sensin. Sen, beni kötü huylu, yüzsüz bir dü�man eline dü�ürmeyecek kadar merhamet sahibisin.

“Allah�m! Yeter ki Senin gazab�na u�ramayay�m. Ne çe­kersem ona katlan�­r�m. Fakat Senin af ve ma�firetin, bunlar� bana yapt�rmayacak kadar geni�tir.

“Allah�m! Senin gazab�na u�ramaktan, �lâhî r�zandan uzak kal­mak­tan, Se­nin o zulmetleri ayd�nlatan ve ahiret i�lerini yoluna koyan �lâhî nuruna s���n�­r�m!

“Allah�m! Sen râz� oluncaya kadar aff�n� dilerim!

“Allah�m! Her kuvvet, her kudret ancak Seninle kâimdir!”[5]

Köle Addas

Ba� sahipleri, Resûl-i Kibriya Efendimizin maruz kald��� �en’î ve menfur sald�r�y� uzaktan seyretmi�ler ve ac�ma duygular� harekete gelmi�ti. Köleleri Addas’la Efendimizebiraz üzüm göndererek ikramda bulundular.

Addas, tabak içindeki üzümü al�p Efendimize getirdi. Resûl-i Ekrem, üzümü “Bismillah” diyerek al�p yemeye ba�lay�nca Ad­das’­�n dikkatini çekti. Kendi kendine, “Vallahi” dedi. “Bu sözü, bu beldenin halk� bilmezler ve söy­le­mez­ler!”

Fahr-i Âlem Efendimiz, “Ey Addas! Sen hangi belde hal­k�n­dan­s�n ve hangi dindensin?” diye sordu.

Addas, “Ninoval�y�m ve H�ristiyan�m” diye cevap verdi.

“Demek sen, o sâlih ki�i Yûnus �bni Metta’n�n hem­�eh­risi­sin.”

“Sen, Yûnus �bni Metta’y� nereden biliyorsun?”

“O, benim karde�imdir. O bir peygamberdi. Ben de pey­gamberim.”

Bunun üzerine, Addas kendisini tutamad� ve Re­sû­lul­lah Efendimizin ba­��­n�, ellerini ve ayaklar�n� öptü!

Manzaray� uzaktan seyreden ba� sahiplerinden biri, di�erine, “Senin ada­m�n” dedi. “Gözünün önünde kölenin itikad�n� bozdu!”

Addas yanlar�na dönünce de, ikisi birden, “Yaz�klar olsun sana Addas! Sen bu adam�n ba��n�, ellerini ve ayaklar�n� nas�l öptün?” diyerek onu azarlad�lar.

Addas’�n efendilerine cevab� ise �u oldu:

“Yeryüzünde, bu zâttan daha hay�rl� bir kimse yok! Bana bir �ey bildirdi ki onu ancak bir peygamber bilebilir!”[6]

Pey­gam­be­ri­mizin �efkat ve Merhameti

Resûl-i Ekrem Efendimiz, ba�dan ayr�l�p dü�ünceli dü�ün­celi ve Sakif ka­bilesiyle Taiflilerden maksad�na muvaf�k bir netice alamaman�n teessürü için­de yoluna devam etti. Mekke’ye iki konakl�k bir mesafe kalm��t� ki zât�n� bir bulutun gölgelemekte oldu�unu gör­dü. Dikkatlice bak�nca, bulutun içinde Hz. Cebrail’i fark etti.

Cebrail (a.s.) seslendi: “�üphesiz, Allah, kavminin sana neler söy­ledi�ini i�itti; sana, �u da�lar mele�ini gönderdi. Kavmin hakk�nda diledi�ini yapmak üzere ona emredebilirsin!”

O anda görünen da�lar mele�i de, emrine âmade oldu�unu ve istedi�i tak­dirde Ebû Kubeys ile Kuayk�an Da�lar�n� mü�riklerin üzerine kapan�rcas�na birbirine kavu�turabilece�ini söyledi.

Fakat �efkat ve merhamet kayna�� Resûl-i Ekrem’in arzusu ba�­ka idi. Da�­lar mele�ine �u cevab� verdi:

“Hay�r, ben böyle bir �ey istemem. �stedi�im tek �ey, Hak Teâ­lâ’­n�n bu mü�riklerin sulbünden, Allah’a hiçbir �eyi ortak ko�maks�z�n ibadet edecek bir nesil ortaya ç�karmas�d�r.”[7]

Evet, Peygamber Efendimizin maksat ve gayesi, insanlar� beddualarla yok et­mek, belâ ve musibetlere u�rat�p peri�an etmek de�ildi; aksine, insanlar�n ima­na kavu�mas�, hidayete ula�mas� ve ebedî saadete ermesi idi. Her ad�m�n� bu gayenin tahakkuku için at�­yor, her hareketini bu ulvî maksat için yap�yor, her te�ebbüsünde bu e�siz hedef bulunuyordu. Bu sebeple, her dakikas� bir ne­vi ibadetle geçiyor ve her ân� nurlu bir manzara olarak mâziye ak�p gidi­yordu.

Cinlerin, Pey­gam­be­ri­mizi Dinlemesi

Peygamber Efendimiz, Mekke’ye varmadan Nahle adl� mevkide bir müddet istirahat etti. Namaza durdu�u bir s�rada Nusaybin cinlerinden baz�lar� oradan geçerken, Efen­dimizin okudu�u Kur’an’� duyunca, durarak dinlediler ve orada Müs­lüman oldular. Sonra da kavimlerine dönerek onlar� imana davet ettiler.[8]

Kur’an-� Kerim, bu hadiseden bize haber verir: “Hani; cinlerden birtak�m�n� Kur’an dinlemek üzere sana sevk et­mi�­tik; bu suretle vakta ki ona haz�r oldu­lar: ‘Susun, dinleyin’ dediler. Sonra bitirildi�i vakit de döndüler. �nzar et­mek üzere kavimlerine gittiler. ‘Ey kavmimiz!’ dediler. ‘Haberiniz olsun: Bizler bir kitap dinledik. Musa’dan sonra indirilmi� önündekini tasdik ediyor, hakka ve bir do�ru yola hidayet ediyor! Ey kavmimiz! Allah’�n davetçisine icabet edin ve ona iman getirin ki baz� günahlar�n�za ma�firet buyursun ve sizi elîm bir azaptan korusun!’”[9]

Mekke’ye Giri�

Peygamber Efendimiz, Batn-� Nahle’de bir müddet ikamet ettikten sonra Mekke’ye yöneldi. Ku­rey�’in kendisini kolay kolay Mekke’ye sokmayaca��n� biliyordu. Bunun için o zaman�n âdetine göre birinin himâyesi alt�na girmesi gerekiyordu.

Bu sebeple, Hira’ya var�nca, birini göndererek, mü�rik Mut’im b. Adiyy’in himâyesini istedi. Mut’im, iste�ini kabul etti ve o�ullar�n� silahland�rarak, ken­disi de beraberinde oldu�u halde, Efendimizi Hira’dan alarak Mekke’ye getir­diler.[10]

Mü�rikler, Mut’im’in bu hareketine çok k�zd�lar, ama ses ç�karamad�lar.

Fahr-i Âlem Efendimiz, mü�riklerin kin saçan bak��lar� aras�nda Kâbe’yi ta­vaf etti, Harem-i �erif’te iki rekât namaz k�ld� ve oradan evine gitti.

Ba�ta Pey­gam­be­ri­miz ve bütün Müslümanlar, mü�rik olan Mut’im b. Adiyy’in bu iyili�ini ömürleri boyu unutmad�lar. Resûl-i Ekrem, onun bu iyili­�ini, mü�riklere kar�� kazand��� Bedir Zaferi sonras�nda bile yâdetmi�tir.

Mut’im’in o�lu Cübeyr, Bedir esirleri hakk�nda konu�mak için Medine’ye gelmi�ti. Pey­gam­be­ri­miz, onu kabul etmi�, ricas�n� dinledikten sonra �öyle de­mi�ti:

“E�er, baban Mut’im hayatta olsayd� ve �u adamlar hakk�nda ricada bulun­sayd�, �üphesiz ben onlar� Mut’­im’­e ba���lar­d�m!”[11]

Peygamber Efendimiz ile Medineli Müslümanlar aras�nda cereyan eden Akabe bîatlar� ve yap�lan anla�malar, Müslümanlar önün­de yepyeni emniyetli bir saha aç�yordu. �nançlar�n� burada serbestçe söyleyebilecek, ibadetlerini ser­bestçe ifa edebilecek, dinlerini korkmadan ve çekinmeden yayabileceklerdi. Çünkü Medine’nin iki güçlü kabilesi olan Evs ve Haz­reç, onlara kucaklar�n� açm��, her halükârda kendilerini koruyacaklar�na ve yard�mlar�n� esirgemeye­ceklerine dair vaadde bulunmu�lard�. �slam güne�inin Medine’de bütün ha�­metiyle parlayaca��, �imdiden gözüküyor gibiydi!

Mü�rikler, Müslümanlar�n bu emniyetli yere göç edeceklerinden endi�e du­yarken, Resûl-i Ekrem, h�zla �slamla�an bu yeni yurdun �slam merkezi haline bir an evvel gelmesi için her türlü gayreti gösteriyordu.

Mekke’de oldukça nâzik bir devre ya�an�yordu. Hz. Re­sû­lul­lah’�n Medine­lilerle anla�ma akdetti�ini duyan mü�rik­ler, Müslümanlara kar�� olan zulüm ve i�kencelerini daha da art�rd�lar. Mesele, adeta bir ölüm kal�m meselesi ha­li­ne gelmi�ti!

Mekke’de hayat, onlar için bir azap; içilen su, teneffüs edilen hava, sanki ya­k�c� bir ate� olmu�tu.

Müslümanlar, bu s�k�nt�l� ve ac� durumlar�n� Peygamber Efendimize arz et­tiler ve hicret için izin istediler. Resûl-i Ekrem, ilk önce kendisine böyle bir mü­saadenin henüz verilmemi� oldu�unu belirtti. Ancak bu aç�klamas�n�n üzerin­den daha bir­kaç gün geçmi�ti ki sevinç içinde hic­ret müsaadesinin verildi�ini, Müslümanlara �öyle bildirdi:

“Sizin hicret edece�iniz yurdun, iki kara ta�l�k aras�nda hurmal�k bir �ehir oldu�u, bana gösterildi ve bildirildi. Mekke’den ayr�lmak isteyen oraya gitsin, Medineli Müslüman karde�lerle birle�sin. Yüce Allah, onlar� size karde� yapt� ve Medine’yi si­ze emniyet ve huzur bulaca��n�z bir yurt k�ld�!”[1]

Görüldü�ü gibi, Ku­rey�li mü�riklerin Müslümanlar üzerindeki tehdit ve bask�s�, �slam’� “ya�amak” ve “ne�retmek” �artlar�yla hayatta kalmaya imkân vermeyecek bir dereceye ula��nca, Resûl-i Kib­riya Efendimiz hicrete izin ver­mi�ti.[2]Hz. Âi�e’nin, “Mü’min, di­ni için Allah’a veya Resûlüne hicret et­mek zo­runda idi. Zira, dinini ya�amaktan menedilmesi korkusu vard�” sözü, bu du­rumu ifade eder.[3]

“�u halde hicret, baz� kereler yanl�� olarak ifade edildi�i gibi bir kaç�� de�il, bir aray��t�r. Dinin, tamamen yok edilme noktas�na gelen tehdit ve tehlikeler­den kurtar�larak, ya�at�lmas�na müsait vasat�n aranmas�d�r. Din, kendisine ga­ye olarak, fiilen ya�anmay� tespit etmi�tir. Bulunulan yerin �artlar�, bu gaye­nin tahakkukuna imkân vermeyecek duruma geldi ise, oradan hicret etmek �artt�r, dinen vecibedir, vazifedir. Bu duruma dü�en kimseleri, hicret etmedi�i tak­dirde Kur’an-� Kerim mâzur ad­det­mi­yor ve kesinlikle sorumlu tutuyor.[4]Bun­lar, dinlerini ya�a­yabilecekleri uygun bir yer aramakla mükelleftirler.”[5]

Resûl-i Kibriya Efendimiz, bu müsaadeden sonra “dini ya�ay�p ne�redebil­mek için müsait yer arama gayreti” olan hicret hareketini inceden inceye dü­�ündü. Müslümanlara, hicret ederken ihtiyatl� ve tedbirli davranmalar�n� s�k� s�k�ya tenbih etti. Mü�riklerin dikkatini çekmemek için küçük gruplar halinde yola ç�kmalar�n� tavsiye buyurdu.

Peygamber Efendimizin bu müsaade ve tavsiyelerinden sonra Müs­lüman­lar, bu hareketlerine engel olacak mü�riklerin dikkatlerini çekmeyecek �ekilde birer iki�er veya küçük gruplar halinde Medine’nin yolunu tuttular!

Herkesten önce Mekke’den Medine’ye hicret etmek üzere ayr�lan sahabe, Ebû Seleme �bni Abdi’l-Esed idi.

��in fark�na varan Mekkeli mü�rikler, görebildiklerini ve yakalayabildikle­rini geri çeviriyorlard�. �slam dininden vazgeçirmek için her türlü çareye ba�­vuruyorlard�. Öyle ki gerekti�inde kad�nlar� kocalar�ndan ay�r�yor ve kocala­r�yla beraber göç etmelerine kar�� ç�k�yorlard�. Baz�lar� da hapsi boyluyordu. Fakat dâhilî bir harbin pat­lamas�na sebebiyet verebilir diye kimseyi öldürme cihetine gitmek istemiyorlard�. Bunun d���nda akla hayale gelecek her türlü eziyet ve i�kencelerle Müslümanlar� hicret etmekten vazgeçirmeye çal���yor­lard�. Fakat Müslümanlar kat’î kararlar�n� vermi�lerdi ve ne pahas�na olursa olsun Medine’ye göç edeceklerdi. Nitekim her engeli a�arak hicretlerine devam ettiler.

Onlara nurlu ufuklar �imdiden gülümsüyordu. Bask� ve zulüm çemberin­den kurtulup hür ufuklara do�ru kanat aç�yorlard�. Zaten, Medine ve Medine­liler de onlar� dört gözle bekliyor­lard�.

HZ. ÖMER’�N H�CRET�

Sâir Müslümanlar gizli gizli hicret ederken, Hz. Ömer, k�l�c�n� ku�and�. Ya­y�n�, oklar�n� ve m�zra��n� al�p Kâbe’ye gitti. Aç�kça Kâbe’yi yedi sefer tavaf et­ti. Orada bulunan mü�rik eleba�lar�na cesaret­le �öyle seslendi:

“��te, ben de dinimi korumak için Allah yolunda hicret edi­yorum! Kar�s�n� dul b�rakmak, anas�n� a�latmak, çocuklar�n� öksüz b�­rakmak isteyen varsa, �u vadide önüme ç�ks�n!”[6]

Bu pervas�zca sesleni�ten sonra, yirmiye yak�n Müs­lü­manla gündüz orta­s�nda Medine’nin yolunu tuttu. Mü�riklerden hiçbiri arkalar�na dü�me cesare­tini gösteremedi.

Böylece, birkaç ay içinde Müslümanlar�n büyük bir k�sm� Medine’ye yer­le�mek üzere Mekke’den ayr�ld�. Geride Peygamber Efendimiz, Hz. Ebû Bekir, Hz. Ali ile yol tedari�i göremeyecek kadar yok­sul olanlar, yolculuk yapmaya ta­kati bulunmayanlar ve mü�rikler taraf�ndan hapsedilenler kald�.

Resûl-i Ekrem Efendimiz de hicret etmek niyetinde idi. Fakat bu hususta Cenab-� Hakk’�n iznini bekliyordu. Hatta Hz. Ebû Bekir, Medine’ye hicret et­mek arzusunu izhar ettikçe o, “Sabret! Umulur ki Allah Teâlâ, sana bir refik ih­san eyleye” buyurdu.

M�R�KLER�N TEL�I

Peyderpey Medine’ye hicret eden Müslümanlar�, Evs ve Hazreç kabileleri son derece güzel kar��lad�lar. Kendilerine yer gösterip bar�nd�rd�lar. Evli mu­hacirler, evli Medineli Müslümanlar taraf�ndan misafir edildiler. Bekâr muha­cirler ise, Kuba’da oturan bekâr sahabe Sa’d b. Hay­se­me’­ye misafir oldular.

Ku­rey� mü�rikleri, hicret eden Müslümanlar�n Medineli Müslümanlar tara­f�n­dan korunduklar�n�, yard�ma mazhar olduklar�n� ve onlarla birle�ip kuv­vet­lendiklerini görünce telâ�a kap�ld�lar. Hele, Peygamber Efendimizin de bir gün hicret edip ba�lar�na geçece�i­ni, kendilerine kar�� sava�abilece�ini ve ge­rek­ti­�inde �am ticaret yollar�n� bile kesebilece�ini dü�ününce telâ�lar� büsbü­tün artt�.

Dâru’n-Nedve’de Toplant�

Derhal bu hususu görü�üp tedbir almak için Dâru’n-Nedve’­de toplanmay� kararla�t�rd�lar.

Dâru’n-Nedve, Resûl-i Ekrem Efendimizin atalar�ndan Ku­sayy b. Kâb’�n yap­t�rd���, kap�s� Kâbe’ye bakan kona�� idi. Ku­rey� ileri gelenleri, mühim i�le­rini hep burada toplan�p konu�ur, me�veret ederlerdi.

Peygamber Efendimizin i�ini görü�mek üzere de daha önceden kararla�t�r­d�klar� günün sabah�nda Dâru’n-Ned­ve’de bir araya geldiler.

Bu s�rada düzgün giyimli, cin bak��l� bir ihtiyar�n kap�da dikilip durdu�unu gördüler. Tan�mad�klar� bu adama, “Kimsin?” diye sordular. “Necidli bir ihti­ya­r�m” diye cevap verdi adam. “Böyle bir toplant�n�n yap�laca��n� duymu�­tum. Ben de kat�l�p fikirlerimi söylemek istedim. Uygun görüp görmedi�im ted­birler hususunda mütalâalar�m� beyan etmek istiyorum!”

Ku­rey�liler, “Olur, gir!” dediler ve onu içeri ald�lar. Asl�nda ihtiyar, insan suretine girmi� �eytand�!

Verilen Korkunç Karar!

Toplant�da yüz kadar Ku­rey�li bulunuyordu. Al�nacak karardan hemen ha­berleri olmas�n diye, Hâ�imo�ullar�ndan sadece �slam dü�man� Ebû Leheb al�n­m��t�. “Muhammed için ne gibi bir tedbir almam�z lâz�md�r?” diyerek me­seleyi görü�meye açt�lar.

Baz�lar�, “Onu zincire vurup hapsettirelim” fikrini ileri sürdüler. Necidli bir ihtiyar suretine girmi� olan �eytan, “Hay�r!” dedi. “Vallahi bu görü�ünüz uy­gun de�ildir. Siz, onu hapsedecek olursan�z, bunu duyan arkada�lar� üzerinize yürürler. Onu elinizden çekip al�rlar. Onun telkin ve propagandas� ile ço�ala­rak, bu i�te size galip gelirler! Siz ba�ka bir tedbir dü�ününüz!” Bunun üzerine baz�lar�, “Onu aram�zdan, memleketimizden sürüp ç�karal�m! Ara­m�z­dan ay­r�ld�ktan sonra nereye giderse gitsin!” dediler.

Necidli ihtiyar tekrar söz ald� ve “Hay�r, vallahi bu dü�ünceniz de yerinde de­�ildir! Onun sözünün güzelli�ini, tatl�l���n�, getirdikleri ve tebli� etti�i �ey­le­rin insanlar�n kalplerine hâkim olup durdu�unu görmüyor musunuz? Onu ara­n�zdan kovacak olursan�z, o da Arap kabileleri aras�nda dola��r ve onlara hâ­kim olur. Sonra da üzerinize yürüyerek, size istedi�ini yapabilir. Onun için siz ba�ka bir �ey dü�ününüz!” dedi. Sonunda Ebû Cehil söz ald� ve “Val­lahi ben, onun hakk�nda hiçbir zaman dü�ünemeyece�iniz bir tedbir dü�ündüm!” de­di.

“Nedir o?” diye sordular.

Ebû Cehil, “Onu öldürmekten ba�ka çare yoktur! Bunun için de aram�zda her kabileden güçlü kuvvetli birer delikanl� seçeriz. Sonra onlar�n her birine keskin birer k�l�ç veririz. Hepsi birden onu vurup öldürürler. Böylece ondan kurtulmu� oluruz. Böylece kimin öldürdü�ü de belli olmaz. O halde, Hâ�imî­ler, bütün kabilelerle çarp��may� göze alamazlar ve çârnâçar diyete râz� olurlar. Biz de diyetini ödeyip meseleyi hallederiz!” diye konu�tu. Necidli ihti­yar k�l�­��na girmi� olan �eytan ileri at�ld� ve “En do�ru fikir ve uygun çare bu­dur!” dedi.

Di�erleri de Ebû Cehil’in bu görü�ünü kabul ettiler ve da��ld�lar.[7]

Ku­rey� mü�rikleri, Resûl-i Ekrem Efendimizin vücudunu ortadan kald�r­mak için kat’î karar alm��lard� ve bunun için faaliyetlerini sürdürüyorlard�. Bu s�rada Cenab-� Hak, Sevgili Resûlüne hicret emrini verdi.

Peygamber Efendimiz, Hz. Ebû Bekir’in evine her gün sabah veya ak�am vakitlerinde u�rard�. Fakat hicret emrini ald��� gün, ö�le vakti s�ca��nda, âdeti olmad��� bir saatte ba��n� sararak Hz. Ebû Bekir’in evine vard�. Efendimizin gel­di�i haber verilence, Hz. Ebû Bekir �a��rd� ve “Vallahi, Re­sû­lul­lah bu saatte hiç gelmezdi. Bu geli�inde mutlaka bir i� var!” diye konu�tu. Sonra Efendimizi içeri al�p minderinin üzerine oturttu ve “Anam babam sana feda olsun yâ Re­sû­lal­lah! Ne haber var?” diye sordu.

Peygamber Efendimiz, “Yüce Allah, bana Mekke’den ç�kmaya ve Me­di­ne’ye hicret etmeye izin verdi” buyurdu.

Hz. Ebû Bekir merakla, “Senin refakatinle �ereflenecek miyim yâ Re­sû­lal­lah?” diye sordu.

Peygamber Efendimiz “Evet...” deyince, gönlüne sürur, gözlerine sevinç gözya�lar� doldu.

Hz. Âi�e, “O güne kadar, bir insan�n sevincinden böylesine a�lad���n� gör­memi�tim!”[1]diyerek, muhterem babas�n�n o andaki sevincini dile getirmek is­temi�tir.

Resûl-i Ekrem ve Hz. Ebû Bekir, Medine’ye kadar kendilerine k�lavuzluk et­mek üzere, henüz mü�rik, fakat güvenilir, sözünde dur­mas�yla tan�nm�� biri olan Abdullah b. Üreykit’le anla�t�lar. �ki binit devesini kendisine teslim ettiler. Üç gece sonra Sevr da�� ete�inde bulu�mak üzere sözle�tiler.

Bundan sonra Peygamber Efendimiz, Hz. Ebû Bekir’in yan�ndan ayr�larak Hâne-i Sâadetine döndü.[2]

Hz. Cebrail’in �hbar�

Bu s�rada vahiy mele�i Cebrail (a.s.) gelip, Peygamber Efendimize mü�rik­lerin karar�n� bildirdi ve ba�vuraca�� tedbiri de �öyle aç�klad�:

“�imdiye kadar yatt���n yata��nda, bu gece yatma!”

Bunun üzerine Resûl-i Kibriya Efendimiz, Hz. Ali’yi ça��rd� ve “Yata��mda bu gece yat, uyu! �u ye�il, geni� aba h�rkam� da üzerine ört! Korkma, sana hiç­bir zarar eri�meyecektir!” dedi.

Ayr�ca Hz. Ali’ye, kendisine teslim edilen emanetleri sahiplerine verinceye kadar da Mekke’de kalmas�n� emretti.

Mekkeliler, “Muhammedü’l-Emin” lakab�n� verdikleri Resûl-i Kibriya Efen­dimize, son derece güvenirler ve en k�ymetli e�yalar�n�, saklayamamaktan kork­tuklar� için ona teslim ederlerdi. Ku­rey� ileri gelenlerinin, hakk�nda ölüm karar� ald�klar� s�rada da kendilerinde emanet olarak birçok k�ymetli e�ya vard�. Ama o, bu karara ra�men, emanetlerin sahiplerine verilmesini Hz. Ali’ye emretmekle, bir kere daha büyüklü�ünü ve emanete sadâkatini ortaya ko­yuyordu.

Pey­gam­be­ri­mizin Evinin Ku�at�lmas�

Plân gere�i her kabileden seçilmi� eli k�l�çl� iki yüze yak�n mü�rik, gecenin üçte biri geçince, Resûl-i Kibriya Efendimizin evinin önünde topland�lar. �çle­rinde Ebû Cehil, Ebû Leheb ve Ümeyye b. Halef gibi az�l�lar� ve eleba��lar� da var­d�. Katiller, gecenin geçmesini, ayd�nl���n etraf� sarmas�n� ve Fahr-i Âlem’in evinden ç�kmas�n� bekliyorlard�. Zira, âdetlerine göre, bir adam� evinin içinde katletmek, korkakl���n en âdisi say�l�rd�!

Pey­gam­be­ri­mizin Hâne-i Saadetinden Ç�kmas�

Resûl-i Kibriya Efendimiz, eli k�l�çl� katillerin Hâne-i Saadetinin etraf�n� sard�klar� s�rada evinden ç�kt�. Yerden ald��� bir avuç topra�� ba�lar�na att� ve Yasin Suresi’nin ilk sekiz ayetini okudu. Hiçbiri onu görmedi ve içlerinden ç�­k�p gitti.

Bir müddet sonra yanlar�na bir hem�ehrileri u�rad�; “Bu­rada ne bekleyip duruyorsunuz?” diye sordu.

“Muhammed’i bekliyoruz” dediklerinde, “Muhammed, sizin ba��n�za top­rak saç�p içinizden ç�k�p gideli hayli vakit olmu�. Hele bir kere üstünüze ba��­n�za bak�n�z!” diyerek, gözü dönmü� katillerle adeta alay etti!

Birbirlerine bakt�lar. Üzerlerinin toz toprak içinde kalm�� oldu�unu gördü­ler. �a��r�p kald�lar. Derhal Hâne-i Saadetin içe­risine bakt�lar. �çeride birinin abaya sar�n�p bürünerek yatt���n� görünce, “��te, Muhammed yat�yor!” diyerek beklemeye devam ettiler; ta ortal�k a�ar�ncaya kadar!

Sabahleyin Resûl-i Kibriya Efendimiz yerine Hz. Ali’­nin yataktan do�rulup kalkt���n� görünce, bütün bütün �a��rd�lar ve “Vallahi, bize söylenen do�ru imi�!” dediler.

Sonra da Hz. Ali’ye, “Muhammed nerede?” diye sordular.

Hz. Ali, “Bilmem!” diye cevap verince, hayrette kal�p ne yapacaklar�n� �a��r­d�lar.

Cenab-� Hak, bu münâsebetle indirdi�i ayet-i celîlede �öyle buyurdu:

“Hani bir zamanlar o küfredenler, seni tutup ba�lamalar�, ya seni öldür­me­leri yahut seni (yurdundan zorla) ç�karmalar� için sana tuzak kuru­yor(lar)du. Onlar bu tuza�� kurarlarken Allah da onun kar��l���n� yap�yordu. Allah, tu­zak kuranlara mukabele edenlerin en hay�rl�s�d�r.”[3]

SEVR MA�ARASINA G�D��

Hâne-i Saadetinden ç�kan Resûl-i Ekrem Efendimiz, do�ruca Hz. Ebû Be­kir’in evine vard�. Kendileri için acele sefer malzemesi haz�rland� ve bir da�ar­c��a bir miktar az�k kondu.

Sonra, Resûl-i Ekrem Efendimizle Hz. Ebû Bekir, evin arkas�ndaki küçük ka­p�dan ç�kt�lar ve Mekke’nin a�a��s�ndaki, güneybat�s�na dü�en, �ehre üç mil (takriben bir saat) uzakl�kta bulunan Sevr da��na do�ru yol ald�lar.

Hz. Ebû Bekir, Resûl-i Kibriya Efendimizin kâh önüne ge­çerek yürüyor, kâh arkas�nda kalarak yol al�yordu. Efendimiz, “Yâ Ebû Bekir! Niçin böyle yap�­yorsunuz?” diye sordu. Hz. Ebû Bekir, “Önünüzü arkan�z� gözetlemek, sizi korumak için yâ Re­sû­lal­lah!” diye ce­vap verdi.

Sevr Da��	Sevr Ma�aras�

 

Hz. Ebû Bekir’i Y�lan�n Sokmas�

Cuma gecesi Sevr ma�aras�na vard�lar.

Ma�ara oldukça �ss�zd�. Önce Hz. Ebû Bekir içeri girdi. Yeri temizleyip dü­zeltti. Ma�aradaki delikleri, izar�n� y�rtarak t�kad�. �zar� yetmeyince, geriye ka­lan bir deli�e de aya��n� dayad�. Sonra Fahr-i Âlem Efendimizi içeriye davet et­ti. Resûl-i Ekrem içeri girdi ve mübarek ba��n� S�d­d�k-� Ek­ber’in dizine daya­yarak uyudu.

Az sonra, Hz. Ebû Bekir, deli�e dayad��� aya��nda müt­hi� bir ac� hissetti. Y�­lan �s�rmas� oldu�unu anlad�. Fakat delikten aya��n� çekmedi. Hatta Kâina­t�n Efendisi uykudan uyanabilir diye yerinden bile k�m�ldanmad�! Can� öyle­sine ac�d� ki gözlerinden ister istemez ya� akt�. Akan gözya�lar�n�n birkaç dam­las� mübarek yüzlerine damlay�nca Resûl-i Kibriya Efendimiz uyand� ve “Ne var yâ Ebû Bekir?” diye sordu.

Sadâkat timsâli Hz. Ebû Bekir, “Yâ Re­sû­lal­lah! Aya��m� bir �ey sok­tu. Ama mühim de�il! Anam babam sana feda olsun!” diye cevap verdi.

Resûl-i Kibriya, y�lan�n soktu�u yeri mübarek tük­rü­�üy­le mes­hetti. Allah’�n lûtfuyla ac� derhal kayboldu ve S�d­d�k-� Ekber �ifa buldu.

Örümce�in A� Germesi, Güvercinlerin Yuva Kurmas�

O anda Allah’�n emriyle bir örümcek gelip ma�aran�n a�z�na a��n� gerdi, bir çift güvercin ise gelip yuva kurdu.[4]Bu hayvanlar, Resûl-i Kibriya ve Hz. Ebû Bekir’i bütün Ku­rey�’e kar�� korumak için nöbettarl�k etmeye ba�l�yor­lard�!

Mekke’nin Kö�e Bucak Aranmas�

Resûl-i Kibriya Efendimizi Hâne-i Saadetinde bulamayan mü�rikler, fazla­s�yla s�k�l�p üzüldüler. Derhal Mekke’nin her taraf�n� didik didik aramaya ko­yuldular. Hz. Ebû Bekir’in evine vard�lar. Onu da bulamay�nca büsbütün öfke­lendiler.

Mekke’de Resûl-i Kibriya Efendimizi bulamay�nca, bu se­fer tellal ça��rtt�lar: “Muhammed’i veya Ebû Bekir’i bulup getirene veya öldürene yüz deve veri­riz!”

�çlerinde ne kadar h�rs�z, cani ve gözü dönmü� var ise, bu ilan� duyunca, kimi eline k�l�ç, kimi de sopalar alarak Mekke’nin d���na ç�kt�lar ve etrafta ko­�u�turmaya ba�lad�lar.

Aray�c�lar, yanlar�na Müdlico�ullar�ndan iki iz takip edici de alm��lard�. Resûl-i Ekrem Efendimizle Hz. Ebû Be­kir’in izlerini buldular. Takip ede ede ge­lip Sevr da��n�n eteklerine dayand�lar.

�zcilerden biri, “Vallahi” dedi. “Onlar, �u ma�aradan ileri geçmemi�lerdir! �z burada kesiliyor!”

�çlerinden bir k�sm�, Ümeyye b. Halef’le beraber ma�aran�n a�z�na kadar gel­diler.

Hz. Ebû Bekir’in Hüznü

Bu s�rada Sevgili Pey­gam­be­ri­miz ile Hz. Ebû Bekir onlar� görüyor, fakat mü�­rikler onlar� göremiyorlard�.

Hz. Ebû Bekir, fazlas�yla telâ�a kap�ld� ve üzüldü. “Yâ Re­sû­lal­lah!” dedi. “Beni öldürseler de gam çekmem! Ben, ni­hayet bir ferdim. Ama, Allah göster­mesin, sana bir zarar ve ziyan eri�tirecek olurlarsa bu, bütün ümmetin helâkine sebep olur!”

Resûl-i Kibriya, kemâl-i emniyet içinde,ا“Üzülme, Al­lah bizimle beraberdir” buyurarak ona teselli verdi.

Hz. Ebû Bekir yine “Yâ Re­sû­lal­lah!” dedi. “Onlardan birisi e�ilip de ayakla­r�­n�n dibinden bir bak�verse, bizi görür!”

Fahr-i Âlem Efendimiz, yine emin ve mütevekkil bir �ekilde, “Yâ Ebû Bekir! �ki ki�inin üçüncüsü Allah olursa, sen âk�betin ne olaca��n� zannediyorsun? Yakalanaca��m�z� m� san�rs�n?”[5]buyurdu. Sonra da Hz. Ebû Bekir’in iç ferah­l��a kavu�mas� için Cenab-� Hak­k’a dua etti.[6]

Yüce Allah, Kur’an-� Kerim’inde bu hadiseye �u ayetiyle i�aret eder:

“E�er siz ona (Resûlüme) yard�m etmezseniz, (hat�rlay�n ki) kâfirler onu (Mekke’den) ç�kard�klar� zaman bizzat Allah ona yard�m etmi�ti. Yine de O, nusretini esirgemez. O öyle bir zamand� ki Re­sû­lul­lah (ancak) ikinin ikincisin­den ibaretti (bir tek yan�nda Ebû Bekir vard�). O zaman onlar, (Sevr da��n�n tepe­sindeki) ma�aradayd�lar. Peygamber o vakit arkada��na, ‘Mahzun olma! Allah, hiç �üp­he yok, bizimle beraberdir’ diyordu. Allah o (arkada��n�n) üze­rine (kalbine) sekînetini (kuvve-i mânevîyesini) indirmi�, onu (ha­bi­bini) gör­medi�iniz (mânevî) ordularla teyit etmi�, kâfirlerin kelimesini (küfürlerini) al­çaltm��t�. Allah’�n kelimesi (tevhid kelimesi) ise, çok yücedir. Allah, mutlak gâlibtir, yegâne hüküm ve hikmet sahibidir.”[7]

Örümcek ve Güvercinlerin Nöbettarl���

Sevr ma�aras�na oldukça yakla�an mü�rikler, “�u ma�aray� da arayal�m” dediler.

Konu�ulanlar� Fahr-i Kâinat Efendimizle S�dd�k-� Ek­ber duyuyorlard�.

�çlerinden biri ma�aran�n a�z�na geldi; fakat içeri girip bakma lüzumu his­setmeden geri döndü.

“Neden girip içeri bakmad�n?” diye sordular.

“Ma�aran�n a�z�nda iki yabanî güvercinin yuva kurdu�unu gördüm. Ora­da olduklar�na asla ihtimal vermem!” diye cevap verdi.

Az�l� mü�rik Ümeyye b. Halef ise, arkada�lar�na hiddetli hid­detli �öyle ses­lendi:

“Hâlâ ma�aran�n orada ne dola��p duruyorsunuz? Orada örümce�in a� ba�lad���n� görmüyor musunuz? Vallahi ben, bu a��n Muhammed do�madan önce gerilmi� oldu�u kanaatindeyim!”[8]

Bunun üzerine ma�aran�n yan�ndan uzakla�t�lar.

Böylece Cenab-� Hak, nöbetçi tayin etti�i bir örümcek ve iki yabanî güver­cinle, Sevgili Resûlünü bütün Ku­rey�’e kar�� korumu� oluyordu!

Ma�arada Geçen Günler

Per�embe günü geceleyin Sevr ma�aras�na, Hz. Ebû Bekir’le birlikte giren Sevgili Pey­gam­be­ri­miz, Cuma, Cumartesi ve Pazar gecelerini orada geçirdi. Üç gün üç gece ma�arada gizlenmeleri, tedbir içindi. Mü�rikler bu zaman zar­f�nda, onlar�n Mekke civar�ndan uzak­la�m�� olduklar�na kanaat getirecek ve bir derece takiplerini gev�etmi� olacaklard�. Nitekim de öyle oldu.

Ma�arada gizlendikleri zaman zarf�nda, Hz. Ebû Bekir’in o�lu Abdullah, al­d��� tâlimat üzere gündüzleri Ku­rey�liler aras�nda dola��yor, ne konu�tukla­r�n�, neler dü�ündüklerini ö�­rendikten sonra, geceleri gelip Resûl-i Ekrem’e haber veriyordu. Geceyi oraya geçiriyor ve ayd�nl�k tamam�yla etraf� sarmadan Mekke’ye geri dönüyordu.

Di�er taraftan, Hz. Ebû Bekir’in kölesi Âmir b. Fuheyre de, o civarda ko­yunla­r�n� güdüyor, hem Abdullah’�n izlerini yok ediyor, hem de onlara süt gö­türüyordu.

Böylece, üç gün üç gece hayat da geride kalm�� oluyordu. Ku­rey�lilerin Re­sûl-i Ekrem ve Hz. Ebû Bekir hakk�ndaki ara­ma tara­malar� da bir derece gev�e­mi�ti. Hz. Abdullah’�n Mekke’den getirdi�i haber bu meyandayd�!

Bu arada, daha evvel kararla�t�r�ld��� üzere k�lavuz olarak tutulan Abdullah b. Üreykit de, kendisine teslim edilen iki deveyle birlikte kendi devesi de ya­n�nda bulundu�u halde Pazartesi günü seher vakti Sevr da��n�n ete�inde gö­ründü.

Hz. Esmâ’n�n Yol Az��� Getirmesi!

Peygamber Efendimiz ve beraberindekilere yol az��� olarak bir koyun ke­silmi�, eti pi�irilmi�ti. Hz. Ebû Bekir’in k�z� Esmâ (r.anha), bunu bir da�arc��a ko­yup bir tulum suyla birlikte ma�araya getirdi.

Hz. Esmâ, da�arc�k ve tulumun a�z�n� ba�lamak için ba� getirmeyi unut­mu�tu. Ma�aradan hareket edilece�i s�rada civarda ba�layacak bir �ey bula­may�nca belindeki ku�a�� y�rt�p iki parçaya ay�r­d�. Bir parças�yla yemek da�ar­c���n�n, di�er parças�yla su tulumunun a�z�n� ba�lad�. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem, “Esmâ’ya cennette iki ku�ak var!” buyurdu.

Bu sebeple, Hz. Esmâ’ya “Zatü’n-N�takayn [�ki Ku�ak Sahibi]” denilmi�­tir.[9]

SEVR MA�ARASINDAN AYRILI�!

Rebiülevvel ay�n�n dördüncü Pazartesi günü idi.

Ma�aradan hareket saati gelmi�ti.

Hz. Ebû Bekir, iki devesinden en üstün olan�n� Resûl-i Kibriya Efendimize takdim ederek, “Anam babam sana feda olsun yâ Re­sû­lal­lah, buyur bin!” dedi.

Resûl-i Ekrem, “Ben, benim olmayan deveye binmem!” diye kar��l�k verdi.

Hz. Ebû Bekir tekrar, “O senindir! Babam anam sana feda olsun, buyur bin!” dedi.

Resûl-i Ekrem, yine “Binmem” dedi. “Sat�n ald���n bedeli bana söyleme­dik­çe binmem!”

Mecbur kalan Hz. Ebû Bekir, devenin fiyat�n� söyledi ve Pey­gam­be­ri­miz de onu kabul etti.

Resûl-i Ekrem ve Hz. Ebû Bekir develerine bindiler. Hz. Ebû Bekir, yolda ken­dilerine hizmet etsin diye terkisine azatl� siyah kölesi Amir b. Füheyre’yi de ald�.

Yol göstermekte oldukça mâhir olan Abdullah b. Üreykit önlerine dü�tü. Sevr ma�aras�ndan ayr�ld�lar.

Pey­gam­be­ri­mizin Mekke’ye Hitab�

Resûl-i Kibriya Efendimiz, do�up büyüdü�ü mübarek �ehirden ayr�l�yordu. A�a��s�ndan geçerken Hezreve nâm mevkide devesini durdurdu. Kutsî bel­deye mahzun mahzun bakt� ve “Vallahi, sen Allah’�n yaratt��� yerlerin en ha­y�rl�s�, Allah kat�nda en sevgili olan�s�n! Bana senden daha sevgili, daha güzel yurt yoktur! Ç�kar�lmaya zorlanmam�� olsayd�m, senden asla ayr�lmaz, senden ba�ka yerde yurt yuva tutmazd�m”[10]diyerek ona olan sevgisini dile getirdi.

Bunun üzerine, Cenab-� Hak, Habib-i Edibini teselli eden �u ayeti inzal bu­yurdu:

“Elbette, o Kur’an’�n tebli�ini üzerine farz k�lan Allah, seni yine dönece�in yere (Mekke’ye) döndürecektir!”[11]

Dü�man�n takibini zorla�t�rmak ve onu �a��rtmak gayesiyle Medine’ye do�­ru, herkesin gitti�i yoldan ayr� bir yol takip edildi. Önce, güney istikame­tinde K�z�ldeniz’e yak�n Tiha­me’ye gittiler. Sonra kuzeye döndüler. Denizden uzak çöl için­den sahile paralel yol ald�lar. Sal� günü ö�leye kadar durup din­len­me­den deve s�rt�nda yol ka­tettiler. Sal� günü ö�le üzeri bir gölgelikte bir nebze din­lenmek için konaklad�lar. Peygamber Efendimiz, isti­ra­hate çekildi. Hz. Ebû Be­kir ise, ba��nda bir muhâf�z gibi bekliyordu. Bir taraftan da etrafa göz gezdi­ri­yordu. Uzakta bir çoban gördü. Yan�na gitti. Çoban�n koyunundan sa�d��� bir miktar sütü al�p getirdi. Resûl-i Ekrem uyan�nca kendisine takdim etti. Efen­dimiz kanas�ya içti.[12]

Sütsüz Keçinin Süt Veri�i

Yolculuk esnas�nda garip hadiseler cereyan ediyordu.

Yan�na var�p süt istedikleri bir çoban onlara, “Yan�mda süt verecek �u keçi­den ba�kas� yok. Fakat o da hamile oldu ve sütü çekildi” dedi.

Resûl-i Kibriya’n�n �ifal� ve bereketli eli keçinin memelerine uzand�. Müba­rek elleriyle, onlar� s��ad� ve dua etti. Memeler, ân�nda sütle doldu. Sa��lan sütü hepsi kana kana içti.

Hayretler içinde kalan çoban, “Allah a�k�na, sen kimsin? �imdiye kadar se­nin gibisine rastlamad�m!” diye sordu.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, “Kim odu�umu söylerim; ama gördü�ünü, duy­du�unu gizli tutmak �art�yla!” dedi.

Çoban, “Olur, gizli tutar�m” diye söz verince, Fahr-i Âlem Efendimiz, “Ben, Allah’�n Resûlü Muhammed’im!” buyurdu.

Hayreti bütün bütün artan çoban, “Demek, Ku­rey�’in ‘Yo­lunu sap�tt�!’ de­di�i zât sensin, öyle mi?” dedi.

Peygamber Efendimiz, “Onlar böyle söylüyorlar!” buyurdu.

Bunun üzerine çoban, “Ben �ehâdet ederim ki sen bir peygambersin! Getir­di�in de hakt�r. Senin yapt���n� ancak bir peygamber yapabilir! Ben, sana tâbi oldum” dedi ve orada �slamiyetle �ereflendi.

Çoban, ayr�ca kendileriyle gitme arzusunu da izhar etti. Fakat Resûl-i Ek­rem Efendimiz, “Senin buna bugün gücün yet­mez. Benim muvaffak oldu�umu haber ald���n zaman bize gel, kat�l” buyurdu.[13]

K�s�r Keçinin Süt Vermesi

Fahr-i Âlem Efendimiz, beraberindekilerle üçüncü u�rak yerleri olan Ku­deyd mevkiine geldiler. Orada oturan Ebû Mâ­bed’in çad�r� önünden geçer­ken, sa­t�n almak maksad�yla, “Hur­ma veya yiyecek ba�ka bir �ey var m�?” diye sor­dular.

Ebû Mâbed o anda orada yoktu. Han�m� Âtike Ümmü Mâ­bed, “Hay�r, yiye­cek bir �ey yok” diye cevap verdi.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, bir tarafta zay�f bir keçi gördü. “Bunda süt yok mu?” diye sordu.

Ümmü Mâbed, “Onun vücudunda kan yoktur; nereden süt verecek?” diye cevap verdi.

Peygamber Efendimiz, “�zin verirsen sa�ar�m” dedi.

Ümmü Mâbed, sürüyle otlamaya gidemeyecek kadar zay�f olan keçiden süt ç�kmayaca��n� biliyordu. Fakat misafire “Olmaz” deme­nin uygun dü�meyece­�ini dü�ünerek, “Pekâlâ, onda süt bulursan sa��ver!” dedi.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, gidip keçinin beline elini sürdü ve me­mesini de mübarek eliyle meshetti. Sonra, “Bismillahirrah­mâ­nir­rahîm” diyerek dua etti. Daha sonra, “Bir kab getiriniz, sa��n�z” buyurdu.

Sa�d�lar. Getirdikleri kocaman kap doldu!

Peygamber Efendimiz, önce Ümmü Mâbed’e, sonra da orada bulunanlara doyuncaya kadar içirdi. En sonunda kendileri içti. Tekrar sa��p içtiler. Üçüncü defa da sa��p, onu Ümmü Mâbed’e b�rakt�lar.

Sonra da oradan ayr�l�p yollar�na devam ettiler.

Az sonra, Ebû Mâbed geldi. Kab içindeki sütü görünce, “Bu ne?” diye sor­du.

Ümmü Mâbed, “Buraya mübarek bir zât geldi. �öyle �öyle söyledi, keçiyi böyle sa�d�” diyerek olup bitenleri tafsilât�yla anlatt�.

Ebû Mâbed, “Bunda bir hikmet var! O zât�n �ekli ve simas� nas�ld�?” diye sor­du.

Ümmü Mâbed, “Orta boylu, kara ka�l�, kara gözlü ve gayet nurani yüzlü, lâtif bir adamd�” diyerek Peygamber Efendimizin �ekil ve �emâilini birer birer beyan etti.

Bunun üzerine Ebû Mâbed, “Vallahi” dedi. “Bu senin tarif etti�in zât, Ku­rey� içinde zuhur eden peygamberdir! E�er ben burada bu­lunsayd�m ona tâbi olur, beraberinde gitmeyi ondan dilerdim!”[14]

Re­sû­lul­lah’tan “Bu keçiyi (veya koyunu) kesme” diye de emir alan Ümmü Mâbed demi�tir ki:

“Re­sû­lul­lah’�n memesini meshetti�i o keçi (veya koyun) Hz. Ömer’in hilâfe­tinde meydana gelen, Hicret’in 18. y�l�ndaki k�tl�k ve kurakl��a kadar sa� kald�. Yeryüzünde hayvanlar yiyecek bir �ey bulamazken, biz onu sabah ve ak­�am sa�ard�k!”[15]

Süraka’n�n Ba��na Gelenler

Ku­rey�’in Peygamber Efendimizi ele geçirenlere yüz deve vadetti�i, Kinâne ka­bilesinden olup o havalide ya�ayan Benî Müd­lic a�ireti taraf�ndan da du­yul­mu�tu. Sahil yolundan iki deveyle dört ki�inin geçip gitti�ini de i�itmi�­lerdi.

Bunlardan gayet cesur ve ayn� zamanda iyi iz takip eden Süraka b. Mâlik de, bu mükâfat�n tatl�l���na kanarak, Resûl-i Ekrem Efendimizi takibe koyul­mu�tu. Bir ihbar üzerine harekete geçen Süraka, k�sa zamanda izlerini buldu. Dörtnala ko�turdu�u at�yla gittikçe Resûl-i Ekrem Efen­dimiz ve beraberinde­ki­lere yakla��yordu. Aralar�nda az bir mesafe kalm��t�. Hz. Ebû Bekir, Süra­ka’n�n geldi�ini görünce telâ�land�.

Peygamber Efendimiz, ma�arada dedi�i gibi, “Üzülme, Allah bizimle bera­ber­dir” dedi ve dönüp Süraka’ya bakt�. Süra­ka’n�n at�n�n ayaklar� bir anda diz­le­rine kadar yere batt�. Kurtulunca, tekrar takip etti. Fakat yine at�n�n ayaklar� ye­re sapland� ve at�n�n ayaklar�n�n sapland��� yerden duman gibi bir �ey ç�kt�. O vakit anlad� ki ne onun elinden ve ne de kimsenin elinden gelmez ki ona ili�sin!

“Yâ Muhammed!” dedi. “Dua et, kurtulay�m! Sana hiç dokunmayaca��m! Seni takip edecek kimselere de senden hiç bahsetmeyece�im!”[16]

Server-i Kâinat Efendimiz dua etti. Cenab-� Hak, duas�n� kabul etti ve Süra­ka’y� o mü�kîl durumdan kurtard�.

Süraka, Resûl-i Ekrem Efendimizin yan�na vard�. Kendisini tan�tt�. �leride �slamiyetin her tarafa hâkim olaca�� mülâhazas�yla bir emanname istedi. Re­sûl-i Kibriya Efendimiz, kendisine yaz�l� bir emanname verdi.

Bir rivayete göre, bu emannameyi Hz. Ebû Bekir,[17]di�er bir rivayete göre ise Âmir �bni Füheyre yazd�.[18]

Emannameyi alan Süraka, “Ey Allah’�n peygamberi! Emret, istedi�ini yapa­y�m!” dedi.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, “Git, öyle yap ki ba�kas� gel­me­sin!” diye ferman etti.

Peygamber Efedimizden bu tâlimat� alan Süraka, derhal geri döndü. Arka­dan gelen Ku­rey�’in takipçilerine de, “Ben buralar� aray�p tarad�m, kimseyi bu­lamad�m. Ba�ka tarafa bakal�m” diyerek onlar� geri çevirdi.[19]

Kaderin tecellisine bak�n�z ki günün ba�lang�c�nda Sevgili Pey­gam­be­ri­mizi ele geçirmek veya öldürmek için at�na atlay�p takibe ç�kan Süraka, günün so­nunda ayn� zât�n bir muhâf�z� oluyor ve onu dü�man takipçilerden korumaya çal���yor!

Sonralar� Ebû Cehil, Süraka’n�n bu haline vâk�f olunca, pek ziyade gadaba geldi ve onun gayretsizli�inden bahsederek, hakk�nda bir k�t’a hicviye söyledi.

Mucize-i Ahmediyye’ye �ahit olan Süraka da ona, “E�er at�m�n ayaklar�n�n nas�l yere gömüldü�ünü göreydin, sen de Muhammed’in peygamberli�ine iman ederdin!” k�t’as�yla cevap verdi.[20]

Ayn� Süraka, Hicret’in 8. senesinde Resûl-i Ekrem Efen­dimizin Huneyn Ga­zâ­s�’ndan dönü�ü s�ras�nda huzur-u risâlete eman­na­mey­le gelecek ve �slami­yet­le mü�erref olup, Pey­gam­be­ri­mizin iltifat�na mazhar olacakt�r!

Bir Çoban

Süraka döndükten sonra Resûl-i Ekrem Efendimiz, beraberindekilerle yine k�zg�n çöller üzerinde yol almaya ba�lad�. Sanki gökten alev ya��yor, yerden k�zg�n k�v�lc�mlar f��k�r�yordu!

Bu s�rada onlar� bir çoban gördü. Ku­rey�’e haber vermek üzere son sürat Mekke’ye geldi. Fakat �ehre girer girmez ne için geldi�ini birden unutuverdi! Ne kadar çal��t�ysa bir türlü hat�rlayamad�. Mecbur olup geri döndü. Sonra an­lad� ki ona unutturulmu�![21]

Hz. Zübeyr’in Pey­gam­be­ri­mizle Kar��la�mas�

Hz. Zübeyr b. Avvam, �am ticaret kafilesiyle Medine’den Mekke’ye git­mekte idi. Yolda Resûl-i Kibriya Efendimizle kar��la�t�. Pey­gam­ber Efendimiz ile Hz. Ebû Bekir’e birer beyaz �am ma�lah� giydirdi. Medineli Müslümanlar­dan birinin, “Re­sû­lul­lah ve arkada�lar� geciktiler” dedi�ini haber verdi. Bunun üzerine Resûl-i Kibriya Efendimiz, hareketini süratlen­dirdi.[22]

Mekke’ye gelip i�lerini yoluna koyan Hz. Zübeyr b. Avvam da Me­dine’ye hic­ret etmi�tir.

Büreyde’nin Müslüman Olmas�

Deve s�rt�nda süratle yol alan Resûl-i Kibriya Efendimiz, beraberindekilerle gelip Amim denilen mevkiye ula�t�.

Sehmo�ullar� yurdu buraya yak�n idi. Reislerinden Bü­reyde b. Husayb, Ku­rey�’in yüz deve vaadini i�itmi� oldu�undan yan�na seksen kadar adam�n� da alarak gelip Peygamber Efendimize kavu�tu.

Resûl-i Ekrem ona, “Sen kimsin?” diye sordu.

“Ben, Büreyde’yim” deyince, Peygamber Efendimiz, Hz. Ebû Bekir’e, “Yâ Ebâ Bekir! ��imiz, serinledi ve düzeldi” dedi.

Pey­gam­be­ri­miz tekrar Büreyde’ye, “Kimlerdensin?” diye sordu:

“Eslem kabilesindenim” cevab�n� verdi.

Bunun üzerine Peygamber Efendimiz, yine Hz. Ebû Bekir’e dönerek, “Yâ Ebâ Bekir!” dedi. “Selamete erdik!”

Peygamber Efendimiz, “Eslem’in hangi kolundans�n?” diye sordu.

Büreyde, “Sehmo�ullar�ndan�m” dedi.

Bunun üzerine Efendimiz, Hz, Ebû Bekir’e, “Yâ Ebû Be­kir! Okun ç�kt�” bu­yurdu.

Fahr-i Kâinat, kat’iyyen tatayyur[23]etmezdi. Yaln�z güzel �eylerde, hase­nat­ta tefeül ederdi, yani hayra yorard�. Onun için Bü­rey­de’ye rastlamas�n� iyi bir hal ve alâmet sayd�.

Bu sefer Fahr-i Kâinat’�n akvâl ve etvar�ndaki metanet ve a��rba�l�l��a, lisa­n�ndaki düzgünlü�e musahhar ve hayran olan Bürey­de, “Peki, ya sen kimsin?” diye sordu.

Resûl-i Ekrem, “Ben, Ab­dül­mut­ta­lib’in o�lu Abdullah’­�n o�lu Mu­ham­med’im ve Allah’�n Resûlüyüm” dedi ve onu �slam’a davet etti.

Büreyde, davete derhal icabet etti ve beraberindekilerle birlikte �ehâdet ke­li­mesi getirerek Müslüman oldu.[24]

Peygamber Efendimiz geceyi burada geçirdi.

Sabah olunca Büreyde, “Yâ Re­sû­lal­lah!” dedi. “Yan�nda bir bayrak olmadan Medine’ye girmen do�ru olmaz!”

Sonra da sar���n� ç�kar�p m�zra��n�n ucuna ba�lad�. Me­dine’ye girinceye kadar Peygamber Efendimizin önünde onu ta��yarak yürüdü.

Resûl-i Kibriya Efendimiz Büreyde hakk�nda, “Ashab�mdan bir zât, bir mem­lekette vefat edecektir. O, k�yamet gününde, o memleketin nuru ve o memleket halk�n�n önderi olacakt�r” buyurmu�tur.[25]

Hakikaten Büreyde Hazretleri, �slam u�runda büyük fedakârl�klarda bu­lundu, �slam mücahitleriyle Horasan’a kadar gitti ve Merv’de vefat etti.[26]

Medineli Müslümanlar, Resûl-i Kibriya Efendimizin Mek­ke’den Medine’ye gelmek üzere yola ç�kt���n� duymu�lard�. Bunun için her gün sabah namaz�n­dan sonra Harre mevkiine ç�karak, ö�le s�ca�� bas�ncaya kadar yolunu heyecan ve sab�rs�zl�kla beklerlerdi.

Yine bir gün te�rif-i Nebevîyi uzun uzun beklemi�ler, gelmedi�ini ve etra­f�n� da �iddetli s�cakl���n bast���n� görünce evlerine geri dönmü�lerdi.

Bu s�rada bir i�i için evinin dam�na ç�km�� olan bir Yahudi, beyazlara bü­rünmü� birkaç ki�inin çölün s�cakl���n�, serap ve sisleri yara yara gelmekte ol­du�unu gördü. Müslümanlar�n, Hz. Re­sû­lul­lah’� günlerden beri beklemekte oldu�unu biliyordu. Kendisini tutamayarak, “Ey Arap toplulu�u! ��te, bekle­di�iniz devletliniz geliyor!” diye hayk�rarak Müslümanlara müjde verdi.[1]

Bu müjde, Medine sokaklar�nda bir �im�ek gibi çakt�. �ehir bir anda bayram havas�na büründü. Çünkü insanl��a huzur ve saadet sunan zât geliyordu! Müslümanlar derhal silahlan�p o tarafa do�ru ko�tular.

Kar��lay�c�lar, Resûl-i Ekrem Efendimizle Hz. Ebû Bekir’e, bir hurma a�ac�­n�n gölgesinde dinlenirken kavu�tular. Hz. Ebû Bekir, ba�ucunda ayakta du­ruyordu! Günlerden beri yolunu heyecan, sab�rs�zl�k ve muhabbetle bekledik­leri ak ma�laha bürünmü� Kâinat�n Efendisini selamlad�lar, nur saçan mübarek simas�n� temâ�âya ba�lad�lar.

Hurma a�ac�n�n gölgesinde bir müddet yorgunlu�unu gideren Resûl-i Kib­riya, daha sonra beraberindekiler ve kar��lay�c�lar ile birlikte Medine’nin sa� taraf�na dü�en Kuba köyüne do�ru yoluna devam etti.

Rebiülevvel ay�n�n çok s�cak bir Pazartesi günü idi.

Güne�, ate�ten oklar�n� bütün �iddetiyle yeryüzüne gön­deriyordu. Ku�luk vakti Resûl-i Kibriya Efendimiz, etraf�ndaki mü’minler halkas�yla Medine’ye bir saat kadar mesafesi olan Kuba köyüne vard�. Orada Amr b. Avfo�ullar�n�n karde�i Gülsüm b. Hidm’in evi­ne indi. K�zg�n kumlar üzerindeki süratli yolcu­luk Efendimizi oldukça yormu�tu. Müslümanlarla görü�mek arzusuna binaen Ku­ba’­da bir müddet ikamet etmeye karar verdi.

Geceleri Medineli Müslümanlar�n e�raf�ndan oldukça ya�l� bir zât olan Gül­süm b. Hidm’in evinde kalan Efendimiz, gündüzleri ise Müslümanlarla konu�­mak, sohbet etmek için ashaptan bekâr bir zât olan Sa’d b. Hayse­me’­nin evine giderdi. Zaten, muhacirlerin bekârlar� da onun evinde kal�rlard�. Bu sebeple evine “Dârü’l-Uzab [Bekârlar Evi] ” denirdi.[2]

Hz. Ali’nin Gelip Efendimize Kavu�mas�

Hz. Ali, Resûl-i Kibriya Efendimizin emriyle, Ku­rey�lilerin kendisine teslim ettikleri k�ymetli e�ya ve emanet­lerini sahiplerine iade etmek maksad�yla Mekke’de kalm��t�.

Hz. Ali, bu vazifeyi yerine getirmi� ve Efendimizin Mek­ke’den ayr�l���ndan üç gün sonra da hareket etmi�ti. Resûl-i Kibriya Efendimiz henüz Kuba’da iken gelip kavu�tu. Yürümekten ayaklar� �i�mi� ve kabarm�� idi. Pey­gam­be­ri­miz, onu gözya�lar� aras�nda kucaklad� ve aya��n�n iyile�mesi için dua edip eliyle meshetti. Cenab-� Hak ân�nda �ifa ihsan etti. Hz. Ali’nin ayaklar�nda ne ka­barmadan, ne de a�r� ve s�z�dan eser kalmad�.[3]

KUBA MESC�D�’N�N �N�ASI

Resûl-i Kibriya Efendimiz, Amr b. Avfo�ullar�nda on küsur gece misafir kal­d�. Bu müddet zarf�nda Kuba Mescidi’ni tesis etti ve bu mescit içinde namaz k�l­d�.

Efendimizin tesis ettikleri mescitten önce, Müslümanlardan baz�lar� kendi­le­ri için mescit in�a etmi�lerse de, �slam cemaati için ilk olarak bina olunan mes­cit, i�te bu Kuba Mescidi’dir.

Gülsüm b. Hidm Hazretlerinin, üzerinde hurma kuruttu­�u arsas�nda bina edilen bu ulvî mâbedin in�as�nda, Resûl-i Kibriya Efendimiz bizzat çal��t�. Bir seferinde kuca��na güçlükle kald�r�labilecek büyükçe bir ta� alm��lard�. Saha­benin biri yan�na var�p, “Yâ Re­sû­lal­lah! Anam babam sana feda olsun! Elinde­kini bana ver” deyince, “Hay�r vermem! Sen de ba�kas�n� al” buyurarak gayret ve faaliyetten büyük zevk ald���n� ifade etmi�ti. Böylece ibadeti, takvâs�, sadâ­kati, metaneti, cesareti vesâir bütün güzel vas�flarda oldu�u gibi gayret ve ça­l��kanl��� ile de sahabelere en güzel örnek oluyordu.

Kuba Mescidi

Onun bu gayret ve faaliyetini mü�âhede eden Müslümanlar da, a�k ve �evk içinde b�kmadan usanmadan ve zerre kadar fütur eseri gösterme­den çal���yor­lard�. Mescit ya­p�l�p bitinceye kadar Peygamber Efendimiz, ça­l��maktan bir an olsun geri dur­mad� ve kendisi­ni sâir Müslü­manlardan farkl� bir muameleye tâbi tutmad�.

Kuba Mescidi’nin Ehemmiyet ve Fazileti

Kuba Mescidi, Resûl-i Kibriya’n�n hicreti ve özellikle Kuba köyüne ula�ma­s�yla ba�layan nurani ve muazzam bir devrin mübarek bir âbidesidir. Bu se­bepledir ki Kur’an lisan�yla “Takvâ Mescidi” ad� verilerek �erefli k�l�n­m��­t�r. �l­gili ayet-i kerimede meâlen �öyle buyrulur:

“Muhakkak bu bir mescittir ki onun temeli Medine’ye hicretin ilk gününde takvâ üzere at�lm��t�r. Aziz Peygamberim! Bu mescit senin, içinde namaz k�l­mana daha lây�kt�r. Bu mescitte son derece temizli�i ve nezaheti seven bir ce­maat vard�r. Allah da, çok temiz ve faziletli olanlar� sever!”[4]

Nebiyy-i Muhterem Efendimiz, hayat� müddetince her Cumartesi günü ya­ya veya binitli olarak bu mübarek mescidi ziyaret eder ve içinde namaz k�­lar­d�. Ayr�ca mü’min­leri de te�vik ederek, tam bir temizlik ve nezahetle bu mü­barek mescitte namaz k�lan kimse için bir umre sevab� oldu�unu müjde­lerdi.

�slamî geli�menin önündeki engellerin yava� yava� bertaraf oldu�u, �s­lam’�n inki�af ve teâliye ba�lad��� bir dönemde in�a edilmi� olmas�, Kuba Mes­cidi’ne ayr� bir manâ ve ehemmiyet atfeder.

Suheyb b. Sinan’�n Kuba’ya Geli�i

Suheyb b. Sinan, mü�riklerin eziyet ve i�kencelerine maruz kalan kimsesiz Müslümanlardan biri idi. Medine’ye hicrete Efendimiz taraf�ndan izin verildi�i s�rada bir türlü f�rsat�n� bulup Mekke’den ayr�lamam��t�.

Hz. Ali’nin hicret etti�ini görünce, o da Medine’ye hicret maksad�yla haz�r­la­n�p yola ç�km��t�. Bunu gören Mekkelilerden baz�lar� arkas�na dü�üp yeti�ti­ler ve “Sen buraya fakir olarak geldin, yan�m�zda zengin oldun! Ken­dinle bir­lik­te bu bol serveti de al�p götürmek istiyorsun. Buna müsaade ede­meyiz!” de­mi�­lerdi.

�man�ndan ald��� cesaretle, bu kahraman sahabe, hemen bine�inden inmi�, çantas�ndaki oklar� ç�kar�p kar��s�nda duran Ku­rey� toplulu�una, “Benim, içi­nizde en iyi ok atanlardan biri oldu�umu bilirsiniz. Yan�mdaki oklar�n hepsini atar, onlar bi­terse k�l�c�m� çalar�m! Bunlardan biri elimde bulundu�u müddetçe yan�ma sizi yakla�t�rmam!” diye hitap etmi�ti.

Mü�rikler, bu kahramanca sesleni�e cevap vermemi�lerdi. Bu �slam kahra­man�n�n kolay kolay teslim olmayaca��n� biliyorlard�. Bir tarafta kalbindeki Al­lah’a iman�n verdi�i hadsiz cesaretle duran Suheyb b. Sinan, di�er tarafta gö­nüllerine �irk ürkekli�i hâkim birçok mü�rik vard�.

Sonunda Suheyb, �u teklifte bulunmu�tu:

“Size, bütün servetimin yerini gösterir, onu size b�rak�rsam, gitmeme müsa­ade eder misiniz?”

Gönülleri dünya mal� sevgisiyle dolu mü�rikler, “Evet...” demi�lerdi.

Hz. Süheyb de onlara servetini b�rakarak Allah yolunda dini ve iman�n� serbestçe ya�amak u�runda hicretine devam etmi�ti.

Rebiülevvel ay�n�n ortalar�na do�ru gelip Kuba’da Resûl-i Kibriya Efendi­mize kavu�tu. Yolda gözü a�r�m��, karn� ise son derece ac�km��t�. O s�rada Efendimiz ve yan�nda bulunan Hz. Ebû Bekir ile Hz. Ömer’in önünde taze yap­rakl� salk�m halinde hurma vard�. Hz. Suheyb, hemen ya� hurmalar� ye­me­ye ba�lad�.

Hz. Ömer, “Yâ Re­sû­lal­lah! Suheyb’i görmüyor musun? Hem gözü a�r�yor, hem de ya� hurma yiyor!” dedi.

Resûl-i Ekrem, “Ey Suheyb! Hem gözün a�r�yor, hem de ya� hurma yiyor­sun!” buyurunca sahabe, “Yâ Re­sû­lal­lah! Ben, gözümün sa�lam, a�r�mayan ta­raf�yla yiyorum!” diye lâtif bir cevap vererek Efendimizi tebessüme getirdi.

Hz. Süheyb daha sonra, “Yâ Re­sû­lal­lah! Sen Mekke’­den ç�kt���n zaman mü�rikler beni yakalay�p hapsettiler. Ben de servetimi vererek kendimi ve ai­le­mi sat�n ald�m!” de­di.

Resûl-i Muhterem Efendimiz, “Suheyb kazand�! Su­heyb kazand�! Ebû Yah­ya! Sat�� kârl� ç�kt�! Sat�� kârl� ç�kt�”[5]buyurarak, bu kahraman sahabeyi müj­de­leyip sevin­dir­di.

Bunun üzerine �u ayet-i kerime nâzil oldu:

“�nsanlardan, Allah’�n r�zas�n� kazanmak için can�n� se­ve seve feda edenler var! Allah ise, kullar�na kar�� çok �ef­katlidir.”[6]

Kuba’dan Hareket

Server-i Enbiya Efendimiz, Kuba’da on küsur gece ika­met buyurduktan sonra bir Cuma günü Medine’ye do�ru ha­reket etti. Kasvâ ad�ndaki devesinin üzerinde idi. Pe�inde Hz. Ebû Bekir, sa� ve solunda ise ana taraf�ndan day�lar� olan Neccaro�ullar�ndan silahl� yüz ki�i ile birçok Medineli Müslüman yer al­m��t�.

Manzara, dü�ündürücü oldu�u kadar da sevindirici ve ümit verici idi. Mek­ke’de yal­n�zl�kla ba�ba�a b�rak�lm�� bulunan Resûl-i Kib­riya’n�n etraf�n� �imdi, içleri nur, d��lar� nur yüzlerce insan sarm��t�! Dillerinde tekbir, gönülle­rinde ise had­siz sürur vard�. Ken­dilerine dünya ve ahiret saadetinin kayna�� olan gerçek iman ve �slam’� sunan bu �erefli zât�n yolunu günlerden beri sab�r­s�zl�kla bek­le­mi�­lerdi. �imdi ise ona kavu�man�n e�siz sevincini duyarak, his­sederek ya��­yor­lard�.

MED�NE’DE �LK CUMA NAMAZI

Resûl-i Ekrem Efendimiz, yol esnas�nda sol tarafa yöne­lerek Sâlim b. Avfo­�ullar� yurduna vard�. Ranuna mev­kii­ne geldiklerinde Cuma namaz� vakti gir­di. Efendimiz, Ranuna vadisinin ortas�ndaki Cuma Mescidi’nin yerine indi ve burada Cuma namaz� k�ld�.

Bu, Peygamber Efendimizin Medine’de k�ld��� ilk Cuma na­maz� idi.

Resûl-i Ekrem Efendimiz, burada arka arkaya iki hutbe irad buyurdu. �lk hutbesinde Allah’a hamd ve senâdan sonra meâlen Müslümanlara �öyle hitap etti:

“Ey insanlar! Sa�l���n�zda ahiretiniz için tedarik görünüz. Muhakkak bilir­siniz ki k�yamet gününde birinin ba��­na vurulacak ve çobans�z b�rakt��� koyu­nundan sorulacak. Sonra Cenab-� Hak, ona diyecek. Ama nas�l diyecek? Ter­cüman� yok, perdedar� yok. Bizzat diyecek ki: ‘Sana benim Resûlüm gelip de tebli� etmedi mi? Ben sana mal verdim, sana lütuf ve ihsan ettim. Sen kendin için ne tedarik ettin?’ O kimse dahi sa��na soluna bakacak, bir �ey gör­me­ye­cek. Önüne bakacak, cehennemden ba�ka bir �ey görmeyecek! Öyle ise, her kim ki kendisini velev ki bir yar�m hurmayla olsun ate�ten kurtarabilecekse, hemen o hayr� i�lesin. Onu da bulamazsa, bâri kelime-i tayyibe ile [güzel sözle] kendi­sini kurtars�n. Zira, onunla bir hayra on mislinden yedi yüz misline kadar sevab verilir. Allah’�n selam, rahmet ve bereketi üzerinize olsun!”[7]

�kinci Hutbe

Resûl-i Kibriya, ikinci hutbesinde ise meâlen �öyle buyurdu:

“Allah’a hamdolsun. Allah’a hamdederim ve O’ndan yar­d�m isterim. Ne­fis­le­rimizin �erlerinden ve kötü amelleri­miz­den Allah’a s���nd�k. Allah’�n hi­da­yet etti�ini kimse sapt�ramaz. Allah’�n idlâl etti�ine de kimse hidayet ede­mez.

“Allah’tan ba�ka ilâh olmad���na �ehâdet ederim. O, bir­dir, �eriki yoktur.

Cuma Mescidi

 “Kelâm�n en güzeli Kelâmullah’t�r. Kimin ki Allah, kalbini Kur’an’la süsler ve onu kâfir iken �slam’a dâhil eder, o da Kur’an’� sâir sözlere tercih ederse, i�­te o kimse felâh bu­lur.

“Do�rusu, Kitabullah, kelâmlar�n en güzeli ve en beli�idir. Allah’�n sevdi­�ini seviniz. Allah’� can ve gönülden se­viniz. Allah’�n kelâm�ndan ve zikrinden usan­may�n�z. Ve Allah’�n kelâm�ndan kalbinize kasavet gelmesin. Zira, Kelâ­mul­lah, her �eyin en güzelini, en iyisini ay�r�p seçer. Amellerin hay�rl�s�n� ve kul­lar�n güzidesi olan peygamberleri ve k�ssalar�n iyisini zikreder; helâl ve ha­ra­m� beyan eder. Art�k. Allah’a ibadet ediniz ve O’na hiçbir �eyi �erik etme­yi­niz. O’ndan hakk�yla sak�n�n�z.

“Hay�rl� i�ler i�leyiniz ve bu iyi i�leri diliniz de teyit etsin.

“Allah’�n kelâm�yla birbirinizi seviniz. Muhakkak bilmelisiniz ki Allahü Teâlâ ahdini bozanlara gazap eder.

“Allah’�n selam� üzerinize olsun!”[8]

Akabe’deki bîatta Medineli Müslümanlar, Resûl-i Ekrem Efendimiz kendi bel­delerine geldi�i zaman, her cihetle onu koruyacaklar�na dair söz vermi�­ler­di.

Önce, Re­sûl-i Ekrem onlar�n yur­duna gelip bir müddet Kuba’da ika­met bu­yur­duktan sonra, bu sefer bizzat Medine’ye girmek üzere bulundu�un­dan, ar­t�k onlar�n sözlerini yerine getirme vakti gelmi� demekti.

Bu sebeple Re­sû­lul­lah Efendimiz, ikinci hutbesinin sonunda Cenab-� Hakk’�n, ahdini bozanlara gazap edece�ini be­yan etmekle sözlerine son veri­yor­du.